Γ. Ντουνιαδάκη: Αποκάλυψη του ιμπεριαλιστικού χαρακτήρα της ΕΕ

Του Γιάννη Ντουνιαδάκη, απόστρατου υποναύαρχου του Πολεμικού Ναυτικού, υποψήφιου ευρωβουλευτή, συνεργαζόμενου με το ΚΚΕ

Οι αποστολές της ΕΕ ανά τον κόσμο

Oι αποστολές της ΕΕ ανά τον κόσμο στο πλαίσιο της Κοινής Πολιτικής Άμυνας και Ασφάλειας (ΚΠΑΑ) αυξάνονται συνεχώς. Από αυτές άλλες είναι στρατιωτικές και άλλες αστυνομικές, δικαστικές, τελωνειακές κλπ. Πολλές είναι επίσης μεικτές, ενώ η ΕΕ δεν χαρακτηρίζει στρατιωτικές κάποιες επιχειρήσεις παρότι εκτελούνται από στρατιωτικό προσωπικό σε έδαφος ξένης χώρας.

Οπωσδήποτε είναι διαφορετικής βαρύτητας μια στρατιωτική επιχείρηση, πλην όμως αυτό δεν σημαίνει ότι οι άλλες αποστολές είναι λιγότερο σημαντικές ή χωρίς συνέπειες. Άλλωστε στη χώρα μας είναι πικρή η πείρα από τις επιπτώσεις που έχουν τέτοιες αποφάσεις. Πίσω από τις αθώες, εύηχες λέξεις και εκφράσεις (εκπαίδευση, οργάνωση, ασφάλεια, δικαιώματα, ειρήνη κ.ο.κ), που χρησιμοποιούνται, κρύβεται μια τεράστια κινητοποίηση ανθρώπων, μηχανισμών, χρήματος, πολεμικών και άλλων μέσων. Μια κινητοποίηση που διαπαιδαγωγεί, πλάθει συνειδήσεις, επιβάλλει απόψεις, στα μέτρα των ευρωενωσιακών συμφερόντων και γενικότερα του καπιταλιστικού συστήματος. Κάθε είδους επέμβαση, όσο αθώα και ανθρωπιστική και αν πλασάρεται, αποτελεί εργαλείο για την εμπέδωση του ελέγχου της ΕΕ (και όσων εκπροσωπεί) στη συγκεκριμένη χώρα, ενώ αποτελεί προγεφύρωμα για επέκταση του ελέγχου σε άλλους τομείς της ίδιας, αλλά και προς χώρες της εκεί ευρύτερης περιφέρειας.

Οι επεμβάσεις εστιάζονται σε περιοχές μεγάλης στρατηγικής σημασίας είτε για τον ορυκτό πλούτο που διαθέτουν, είτε λόγω της γεωγραφικής θέσης που βρίσκονται και μπορούν να ελέγχουν γραμμές συγκοινωνιών ή οδούς μεταφοράς υδρογονανθράκων. Όλα αυτά συμβαίνουν δυστυχώς με τη σύμφωνη γνώμη τοπικών ηγετών και κυβερνήσεων που προσφέρουν γην και ύδωρ στην ΕΕ, χωρίς ουσιαστικό όφελος για τους λαούς. Ηγέτες υπογράφουν χωρίς αιδώ τα γνωστά και στη χώρα μας μνημεία «εθνικής κυριαρχίας»: Μνημόνια συναντίληψης.

Δεν μας διαφεύγει επίσης ότι για τις ευρωενωσιακές επεμβάσεις δαπανώνται τεράστια ποσά των λαών της ΕΕ, από τα οποία ένα μεγάλο μέρος αξιοποιούνται, όπως είναι προφανές πάλι, προς όφελος των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, για τα οποία ανοίγονται άμεσα ή ακόμη και σε μια προοπτική νέες δουλειές.

Σε πολλές από τις επεμβάσεις της ΕΕ, όπως είναι γνωστό, συμμετέχει και η χώρα μας χωρίς σχεδόν να εμποδίζεται ούτε καν από την οικονομική της κατάσταση. Τέτοια διάθεση...!

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ιστοσελίδας της ΕΕ 1 κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας προκύπτει ότι στα πλαίσια της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ):

• Έχουν περατωθεί δεκαπέντε αποστολές, από τις οποίες κατά την ΕΕ οι 5 είναι στρατιωτικές.
• Δεκαέξι αποστολές συνεχίζονται, από τις οποίες κατά την ΕΕ 5 είναι στρατιωτικές.

Στη συνέχεια, για όσους θέλουν να πάρουν μια παραπάνω ιδέα για τη δράση της ΕΕ στον κόσμο, ακολουθεί μια καταγραφή ενημερωτικών σημειωμάτων για κάθε μια από τις 31 αποστολές που διεξήγαγε από το 2003 μέχρι σήμερα.

Αποστολές που έχουν περατωθεί:

1. Επιχείρηση επιτήρησης στο Ατσέ, (Ινδονησία) (Aceh Monitoring Mission (AMM)).

Συμμετείχε η ΕΕ μαζί με πρόθυμες χώρες του ΑΣΕΑΝ (Ταϊλάνδη, Μαλαισία, Μπρουνέι, Φιλιππίνες και τη Σιγκαπούρη), καθώς και οι Νορβηγία και Ελβετία. Η επιχείρηση σχεδιάστηκε να εποπτεύσει την εφαρμογή ζητημάτων που συμφωνήθηκαν με το μνημόνιο (MOU) μεταξύ της κυβέρνησης της Ινδονησίας και της Ελεύθερης κίνησης του Ατσέ (GAM) στις 15/8/2005. Η επιχείρηση ολοκληρώθηκε στις 11/12/2006.

2. ΚΟΝΓΚΟ - ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ «ΑΡΤΕΜΙΣ» (12 Ιουλίου 2003 μέχρι 1η Σεπτεμβρίου 2003).

Στις 12 Ιουνίου 2003 εγκρίθηκε το σχέδιο επιχειρήσεων για τη στρατιωτική επιχείρηση στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ) με την κωδική ονομασία «ΑΡΤΕΜΙΣ», σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη (ΟΗΕ) (ψήφισμα 1484 του Συμβουλίου Ασφαλείας, 30 Μαΐου 2003) και την απόφαση για κοινή δράση του Συμβουλίου της ΕΕ που εγκρίθηκε στις 5 Ιουνίου 2003. Είχε ως στόχο, μεταξύ άλλων, να συμβάλει στη σταθεροποίηση των συνθηκών ασφάλειας και τη βελτίωση της ανθρωπιστικής κατάστασης στην Μπούνια.

Την ηγεσία της επιχείρησης ανέλαβε η Γαλλία. Η συμμετοχή της Ελλάδας στην επιχείρηση ήταν όπως παρακάτω:

α. Δύο Αξιωματικοί του Στρατού Ξηράς (ΣΞ).

β. Διάθεση ενός (1) αεροσκάφους «C-130».

Η επιχείρηση ολοκληρώθηκε την 1η Σεπτεμβρίου 2003 οπότε άρχισε και η επιστροφή των αναπτυγμένων δυνάμεων και την επιχείρηση συνέχισε πλέον η αποστολή του ΟΗΕ, ΜΟNUC (UN Organization Mission in the Democratic Republic of Congo).2

3. ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ «Κονκόρντια» (CONCORDIA).

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκίνησε την πρώτη της στρατιωτική επιχείρηση στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ / CONCORDIA) στις 31 Μαρτίου 2003. Η επιχείρηση αυτή της ΕΕ έκανε χρήση των μέσων και δυνατοτήτων του ΝΑΤΟ, μετά τη σχετική συμφωνία μεταξύ ΕΕ - ΝΑΤΟ. Ο κύριος στόχος της CONCORDIA, κατόπιν ρητού αιτήματος της κυβέρνησης της ΠΓΔΜ, ήταν να συμβάλει περαιτέρω ώστε να εξασφαλιστεί ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον που θα επέτρεπε την εφαρμογή της συμφωνίας-πλαισίου της Οχρίδας (Αύγουστος 2001).

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ

Η χώρα μας συμμετείχε στην επιχείρηση με τη διάθεση στελεχών, μέσων και δυνάμεων, όπως παρακάτω:

- Πέντε στελέχη για την ενίσχυση των επιτελείων.

- Τρεις (3) ομάδες Συνδέσμων, συνολικής δύναμης δώδεκα (12) ατόμων με έξι (6) οχήματα μεταφοράς.

- Ένα (1) Ασθενοφόρο όχημα με το ανάλογο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Δηλαδή, έναν (1) ιατρό, δύο (2) νοσοκόμους - τραυματιοφορείς και έναν (1) οδηγό.

- Διμοιρία ασφαλείας για το Στρατηγείο στην ΠΓΔΜ με δύναμη δεκαοκτώ (18) ανδρών με τέσσερα (4) VBL.

- Το 424 ΓΣΝΕ στη Θεσσαλονίκη για υγειονομική υποστήριξη.

- Ένα Α/Φ μεταφοράς «C-130».

- Μία Ομάδα Ε/Π αποτελούμενη από πέντε (5) Ε/Π (ένα CH-47 και τέσσερα UH-1H), με έδρα το Α/Δ Στεφανοβικείου - Βόλου στην Ελλάδα, υπό ετοιμότητα, για εκτέλεση αποστολών αερομεταφοράς, όταν απαιτηθεί.

Η επιχείρηση ολοκληρώθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2003.

4. Επιχείρηση συμβουλών και συνδρομής της ΕΕ για τη στήριξη της μεταρρύθμισης του τομέα της ασφάλειας στη Γουινέα - Μπισάου [EU mission in support of the Security Sector Reform in Guinea -Bissau (EU SSR Guinea - Bissau)].

Το Φεβρουάριο 2008 η ΕΕ αποφάσισε τη δημιουργία της. Η αποστολή πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τις αρχές της Γουινέας - Μπισάου. Η EU SSR Guinea - Bissau παρείχε συμβουλές και βοήθεια σχετικά με τη μεταρρύθμιση του τομέα της ασφάλειας στη Γουινέα - Μπισάου. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην οριστικοποίηση της βασικής νομοθεσίας που στηρίζει τις νέες δομές ασφαλείας στους τομείς της άμυνας, της αστυνομίας και της δικαιοσύνης, δομές που επίσης προσδιορίστηκαν στο πλαίσιο της επιχείρησης, ενώ αποκαταστάθηκε η διασύνδεση της αστυνομίας με την Ιντερπόλ. Το προσωπικό της αποστολής περιλάμβανε οκτώ στρατιωτικούς και μη από Γαλλία, Πορτογαλία, Ιταλία και Ισπανία και 16 ντόπιους. Ο συνολικός προϋπολογισμός της αποστολής έφθασε τα 7.433.000 ευρώ.

Στις 30 Σεπτεμβρίου 2010 η αποστολή ολοκληρώθηκε μετά από αλλεπάλληλες παρατάσεις.

5. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά από αίτημα της Αφρικανικής Ένωσης (ΑΕ), θέσπισε πολιτικοστρατιωτική δράση για την υποστήριξη της ενισχυμένης αποστολής της Αφρικανικής Ένωσης στο Σουδάν / Νταρφούρ [African Union's enhanced Mission to Sudan / Darfur, (AMIS)], στις 18 Ιουλίου 2005. Ο σκοπός της υποστηρικτικής δράσης της ΕΕ ήταν να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική και έγκαιρη βοήθειά της για την ενίσχυση της αποστολής της Αφρικανικής Ένωσης AMIS II. Η δράση της ΕΕ περιλάμβανε τόσο τη στρατιωτική όσο και μη στρατιωτική συνιστώσα. Είχε προς διάθεση εξοπλισμό και μονάδες, ενώ παρείχε αφενός τεχνική βοήθεια αφετέρου συνέδραμε στο σχεδιασμό, ενώ έστειλε επίσης και στρατιωτικούς παρατηρητές. Εκπαίδευσε αφρικανικά στρατεύματα, βοήθησε με τακτικές και στρατηγικές μεταφορές και παρείχε στην αστυνομία βοήθεια και εκπαίδευση.

Η εντολή για την υποστήριξη της ΕΕ έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2007, όταν η AMIS παρέδωσε στην υβριδική επιχείρηση της Αφρικανικής Ένωσης και των Ηνωμένων Εθνών στο Νταρφούρ (UNAMID).

6. H Αποστολή της ΕΕ για την ασφάλεια της αεροπλοΐας στο Νότιο Σουδάν [European Union Aviation Security Mission (EUAVSEC)] ήταν η πρώτη εμπλοκή στο Νότιο Σουδάν και ξεκίνησε στις 18/6/2012.

Η αποστολή ανταποκρίθηκε στο αίτημα του Νοτίου Σουδάν για την υποστήριξη της ΕΕ για την ενίσχυση της ασφάλειας στο Διεθνές Αεροδρόμιο Juba, να βοηθήσει και να συμβουλεύσει το Νότιο Σουδάν να οργανώσει την ασφάλεια της πολιτικής αεροπορίας του υπουργείου Μεταφορών και την ενίσχυση της ασφάλειας των αερομεταφορών στο Διεθνές Αεροδρόμιο Juba.

Στόχος της δεν ήταν να κάνει ελέγχους ασφαλείας άμεσα, αλλά να επιτρέψει τη συσσώρευση επαρκών δυνατοτήτων στις αρχές του Νότιου Σουδάν. Η EUAVSEC είχε 34 άτομα διεθνές προσωπικό και 15 τοπικούς υπαλλήλους. Η εντολή της αποστολής τελείωσε τον Ιανουάριο του 2014.

7. Την 1η Απριλίου 2011, στις Βρυξέλλες το Συμβούλιο της ΕΕ εξέδωσε απόφαση σχετικά με τη στρατιωτική επιχείρηση της ΕΕ για την υποστήριξη επιχειρήσεων ανθρωπιστικής βοήθειας σε ανταπόκριση στην κατάσταση κρίσης στη Λιβύη (επιχείρηση EUFOR Λιβύη).

Η απόφαση προέβλεπε ότι, εφόσον ζητηθεί από το Γραφείο του ΟΗΕ για το Συντονισμό των Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA), η ΕΕ θα διεξαγάγει μια στρατιωτική επιχείρηση, στο πλαίσιο της ΚΠΑΑ προκειμένου να υποστηρίξει την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στην περιοχή (ασφαλή μετακίνηση και απομάκρυνση των εκτοπισμένων, υποστήριξη ανθρωπιστικών οργανώσεων στις δραστηριότητές τους). Το Επιχειρησιακό Στρατηγείο της EUFOR Λιβύη θα βρισκόταν στη Ρώμη (Ιταλία).

Η EUFOR Λιβύη προβλεπόταν να ολοκληρωθεί, εκτός αν το Συμβούλιο αποφάσιζε διαφορετικά, το αργότερο εντός τεσσάρων μηνών μετά την επίτευξη αρχικής επιχειρησιακής ικανότητας. Το ποσό για τις κοινές δαπάνες της EUFOR Λιβύη είχε υπολογιστεί σε 7,9 εκατ. ευρώ.

8. Επιχείρηση της ΕΕ στο Κονγκό (EUFOR RD Congo).

Η ΕΕ εξαπέλυσε στρατιωτική επιχείρηση για τη στήριξη της αποστολής του ΟΗΕ στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (MONUC) κατά τη διάρκεια της εκλογικής διαδικασίας. Στις 25 Απριλίου 2006, το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών εξέδωσε την απόφαση 1671 (2006), η οποία επιτρέπει την προσωρινή ανάπτυξη κατάλληλης δύναμης εφεδρειών που θα ενίσχυε τις δυνατότητες ταχείας αντίδρασης της MONUC, της δύναμης του ΟΗΕ που έχει αναπτυχθεί στο Κονγκό από τον Αύγουστο του 2003 και αριθμεί περί τα 16.700 άτομα. Η EE είχε αναπτύξει ένα προωθημένο κλιμάκιο στην Κινσάσα της ΛΔ του Κονγκό (περί τα 450 άτομα) και μια δύναμη εφεδρειών επιπέδου Τάγματος σε συνορεύουσα χώρα (Γκαμπόν) για την υποστήριξη στη MONUC, σε τυχόν καταστάσεις που θα εξέφευγαν των δυνατοτήτων της. Οι εκλογές στο Κονγκό έγιναν στις 30 Ιουλίου 2006. Η επιχείρηση EUFOR RD Congo ολοκληρώθηκε με επιτυχία στις 30 Νοεμβρίου 2006.

Η αυτόνομη αυτή στρατιωτική επιχείρηση με την ηγεσία της ΕΕ διεξήχθη σε πλήρη συμφωνία με τις αρχές της ΛΔΚ και σε στενό συντονισμό μαζί τους και με τη MONUC.

Ελληνική Συμμετοχή στην Επιχείρηση της ΕΕ στη ΛΔ Κονγκό (24 Ιανουαρίου - 30 Νοεμβρίου 2006): Ένα μεταφορικό αεροσκάφος «C-130» μαζί με το κλιμάκιο υποστήριξής του, αποτελούμενο από 27 συνολικά στελέχη της ΠΑ, τρεις και ένας επιτελείς στα στρατηγεία OHQ και FHQ της επιχείρησης αντίστοιχα. Η αποστολή περατώθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2006.

9. ΤΣΑΝΤ - Κεντροαφρικανική Δημοκρατία.

Με πρωτοβουλία της Γαλλίας συζητήθηκε η ανάληψη δράσης από την ΕΕ για την αντιμετώπιση της κρίσης που δημιουργήθηκε από τις βίαιες συγκρούσεις στο Νταρφούρ που προκάλεσαν μεγάλο κύμα προσφύγων (περίπου 230.000 ατόμων). Οι πρόσφυγες κατέφυγαν στο Τσαντ και την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία. Η περιοχή βρέθηκε να αντιμετωπίζει μία κρίση ανθρωπιστικού χαρακτήρα χωρίς να έχει τη δυνατότητα να τη διαχειριστεί. Την 25η Σεπτεμβρίου 2007, κατόπιν σχετικής απόφασης (1778/2007) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, αποφασίστηκε στα πλαίσια της ΚΠΑΑ η υποστήριξη ανάλογης επιχείρησης.

Η απόφαση προέβλεπε την ανάπτυξη πολυδιάστατης Διεθνούς Δύναμης στην περιοχή με την ονομασία MINURCAT (United Nations Mission in the Central Africa Republic and the Chad) για ένα χρόνο, καθώς και την εξουσιοδότηση στην ΕΕ να αναλάβει επιχείρηση με την ονομασία EUFOR CHAD/RCA για ένα χρόνο περίπου μέχρι να αναλάβει η MINURCAT.

Η ΕΕ τελικά πραγματοποίησε τη στρατιωτική επιχείρηση «γεφύρωσης» EUFOR Chad /RCA από τις 28/1/2008 έως τις 15/3/2009, ενεργώντας σύμφωνα με το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών (2007).

Η επιχείρηση πραγματοποιήθηκε στο Ανατολικό Τσαντ και τη Βορειοανατολική Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, με τη συμφωνία της κυβέρνησης του Τσαντ και της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας.

Η EUFOR Tchad / RCA υπήρξε η μεγαλύτερη πολυεθνική επιχείρηση της ΕΕ στην Αφρική μέχρι σήμερα, με τη συμμετοχή 3.700 στρατιωτών, από 23 κράτη-μέλη της ΕΕ που εκπροσωπούνται στο Επιχειρησιακό Στρατηγείο, ενώ 19 μέλη εκπροσωπούνται στο θέατρο των επιχειρήσεων, 3 εκ των οποίων ήταν τρίτα κράτη.

Η παρουσία της EUFOR, οι τακτικές περιπολίες και οι προγραμματισμένες στοχευμένες επιχειρήσεις συνέβαλαν στη δημιουργία μεγαλύτερης «αίσθησης ασφάλειας» στην περιοχή επιχειρήσεων. Στις 15 Μαρτίου 2009, η επιχείρηση EUFOR Tchad / RCA μεταφέρθηκε στη MINURCAT.

Στις 18 Μαΐου 2009, το Συμβούλιο Ασφαλείας χαιρέτισε την εκπλήρωση της εντολής της EUFOR.

Με απόφαση του ΚΥΣΕΑ το Δεκέμβρη του 2007 αποφασίστηκε η συμμετοχή της Ελλάδας με διάθεση προσωπικού και μέσων όπως: Ενός (1) μεταφορικού αεροσκάφους «C-130», τριών (3) επιτελών στο Επιχειρησιακό Στρατηγείο (OHQ) στο Παρίσι, ενός (1) επιτελούς στο Στρατηγείου Δυνάμεων στο Τσαντ.

10. Η επιχείρηση της ΕΕ για ολοκληρωμένη επιβολή «κράτους δικαίου» στο Ιράκ (EUJUST LEX-Ιράκ) είναι μια μη στρατιωτική αποστολή διαχείρισης κρίσεων. Πρόκειται για την πρώτη ολοκληρωμένη αποστολή αυτού του είδους της ΕΕ.

Η επιχειρησιακή φάση της EUJUST LEX-Ιράκ ξεκίνησε την 1η Ιουλίου 2005 μετά από πρόσκληση του πρωθυπουργού της προσωρινής ιρακινής κυβέρνησης στην ΕΕ, ζητώντας την έναρξη ολοκληρωμένων δράσεων κατάρτισης για τους Ιρακινούς επαγγελματίες που εργάζονται στο πλαίσιο του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης. Κατά την ίδρυσή της, η EUJUST LEX-Ιράκ είχε έδρα τις Βρυξέλλες, για λόγους ασφαλείας, ενώ από την άνοιξη του 2011 η έδρα της EUJUST LEX-Ιράκ βρέθηκε στη Βαγδάτη.

Η EUJUST LEX-Ιράκ ιδρύθηκε για να ενισχύσει το κράτος δικαίου και την προώθηση μιας κουλτούρας σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ιράκ, παρέχοντας ευκαιρίες επαγγελματικής ανάπτυξης για ανώτερους και μεσαίου επιπέδου Ιρακινούς αξιωματούχους από το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης. Μετά τη στροφή στο εσωτερικό της χώρας, το μεγαλύτερο μέρος των δραστηριοτήτων της αποστολής λαμβάνει χώρα στο Ιράκ, είτε με τη βοήθεια των εμπειρογνωμόνων της ΕΕ ή σε συνεργασία με άλλους διεθνείς παράγοντες.

Η εντολή της επεκτάθηκε τέσσερις φορές, μετά τις οποίες το Συμβούλιο της ΕΕ συμφώνησε η EUJUST LEX-Ιράκ να τελειώσει στις 31 Δεκεμβρίου 2013.

11. Στις 16 Ιουλίου 2004 ξεκίνησε η αποστολή της ΕΕ για το κράτος δικαίου στη Γεωργία (EUJUST THEMIS). Αυτή ήταν η πρώτη αποστολή αυτού του είδους που προωθήθηκε από την ΕΕ στο πλαίσιο της ΚΠΑΑ.

Στο πλαίσιο της EUJUST THEMIS, ανώτερο και ιδιαίτερα έμπειρο προσωπικό υποστήριζε, καθοδηγούσε και συμβούλευε υπουργούς, ανώτερους υπαλλήλους και τα αρμόδια όργανα στο επίπεδο της κεντρικής κυβέρνησης.

Η EUJUST THEMIS σχεδιάστηκε για να υποστηρίζει τις γεωργιανές αρχές να αντιμετωπίσουν επείγουσες προκλήσεις στο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης, βοηθώντας τη γεωργιανή κυβέρνηση να μπορέσει να αναπτύξει μια συντονισμένη συνολική διαδικασία μεταρρύθμισης.

Η επιχείρηση ολοκλήρωσε με επιτυχία τα καθήκοντά της στις 14 Ιουλίου 2005.

12. Η ΕΕ οργάνωσε μια συμβουλευτική αστυνομική ομάδα (EUPAT) στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Η έναρξη της EUPAT ακολούθησε τη λήξη της εντολής της προηγούμενης αστυνομικής αποστολής PROXIMA στις 14 Δεκεμβρίου 2005 και η οποία είχε ξεκινήσει στις 15 Δεκεμβρίου 2003. Η επιχειρησιακή φάση της EUPAT είχε διάρκεια 6 μηνών.

Η EUPAT περιλάμβανε περίπου 30 αστυνομικούς συμβούλους και στήριζε περαιτέρω την ανάπτυξη μιας αποτελεσματικής και επαγγελματικής αστυνομικής υπηρεσίας βασισμένης σε ευρωπαϊκά πρότυπα αστυνόμευσης. Ο προϋπολογισμός για τις δαπάνες που σχετίζονται με την EUPAT ήταν 1,5 εκατ. ευρώ.

13. Η αστυνομική αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUPM) στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη ξεκίνησε την 1η Ιανουαρίου 2003. Ακολούθησε τη Διεθνή Αστυνομική Δύναμη των Ηνωμένων Εθνών. Η EUPM ήταν η πρώτη αποστολή ΚΠΑΑ που δρομολογήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στις 8 Δεκεμβρίου 2009, το Συμβούλιο της ΕΕ αποφάσισε να παρατείνει την επιχείρηση μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2011.

Σύμφωνα με τους γενικούς στόχους της συμφωνίας των Παρισίων / Ντέιτον, η EUPM αποσκοπούσε στη θέσπιση βιώσιμων ρυθμίσεων αστυνόμευσης υπό την κυριαρχία της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης σύμφωνα με τη βέλτιστη ευρωπαϊκή και διεθνή πρακτική. Υλοποιήθηκε ιδίως με δραστηριότητες παρακολούθησης, καθοδήγησης και ελέγχου. Μετά από πρόσκληση των αρχών της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης, η EUPM υποστήριξε τη διαδικασία μεταρρύθμισης της αστυνομίας και συνέχισε να αναπτύσσει και να εδραιώνει τις τοπικές ικανότητες και την περιφερειακή συνεργασία για την καταπολέμηση του μείζονος και του οργανωμένου εγκλήματος.

14. Η Ευρωπαϊκή Ένωση διεξήγαγε μια αστυνομική αποστολή στην Κινσάσα της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό (ΛΔΚ), από τον Απρίλη 2005 έως τον Ιούνιο 2007. Η αποστολή αυτή αναπτύχθηκε μετά από αίτημα των αρχών της ΛΔΚ και σε στενή συνεργασία με τα Ηνωμένα Έθνη. Έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο να βοηθήσει την Εθνική Αστυνομία του Κονγκό να διατηρήσει την τάξη κατά τη διάρκεια της μετάβασης της ΛΔΚ προς τη δημοκρατία, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου του 2006.

Ο σκοπός της EUPOL Kinshasa (πρώτη μη στρατιωτική επιχείρηση της ΚΠΑΑ που αναπτύχθηκε στην Αφρική), ήταν να στηρίξει την Ενοποιημένη Αστυνομική Μονάδα της Εθνικής Αστυνομίας (ΕΑΜ) του Κονγκό.

Το προσωπικό της ΕΕ αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του ΕΑΜ σε διάφορα επίπεδα της αλυσίδας διοίκησης του Κονγκό, προκειμένου να παρακολουθεί και να συμβουλεύει τους ομολόγους τους του Κονγκό, με στόχο να εξασφαλίσει ότι η ΕΑΜ θα ενστερνιστεί τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές. Η αποστολή αριθμούσε περίπου 30 άτομα.

Την EUPOL KINSHASA διαδέχτηκε η EUPOL RD CONGO την 1η Ιουλίου 2007, που αναπτύχθηκε για να βοηθήσει τις αρχές της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό για τη μεταρρύθμιση της αστυνομίας.

15. Η ΕΕ θέσπισε μια αστυνομική αποστολή στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ), σύμφωνα με τους στόχους της Συμφωνίας Πλαισίου της Οχρίδας του 2001 και σε στενή συνεργασία με τις αρχές της χώρας. Η αποστολή, με την κωδική ονομασία EUPOL PROXIMA, ξεκίνησε στις 15 Δεκεμβρίου 2003.

Αστυνομικοί εμπειρογνώμονες της ΕΕ παρακολουθούσαν, καθοδηγούσαν και παρείχαν συμβουλές στην αστυνομία της χώρας, βοηθώντας έτσι την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, καθώς και την προώθηση των ευρωπαϊκών προτύπων αστυνόμευσης. Η επιχείρηση αυτή ολοκληρώθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2005.

Αποστολές της ΕΕ σε εξέλιξη

16. Στρατιωτική επιχείρηση της ΕΕ «Αλθαία» (EUFOR ALTHEA operation).

Την 12 Ιουλίου 2004 το Συμβούλιο της ΕΕ αποφάσισε να πραγματοποιήσει στρατιωτική επιχείρηση στη Βοσνία- Ερζεγοβίνη (Β-Ε) στο πλαίσιο της ΚΠΑΑ3. Η απόφαση για την έναρξη της επιχείρησης «Αλθαία» ακολούθησε την απόφαση του ΝΑΤΟ να εξαπολύσει την επιχείρηση της SFOR και την έγκριση από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ του ψηφίσματος 1575. Η επιχείρηση ξεκίνησε στις 2 Δεκεμβρίου 2004. Στο πλαίσιο της επιχείρησης «Αλθαία», η ΕΕ ανέπτυξε αρχικά 7.000 στρατεύματα, για να εξασφαλιστεί η συνέχιση της συμμόρφωσης με τη Γενική Συμφωνία-πλαίσιο για την ειρήνη στη Β-Ε και να συμβάλει σε ένα ασφαλές και σίγουρο περιβάλλον. Η Επιχείρηση «Αλθαία» διεξάγεται μεν υπό την ηγεσία της ΕΕ, αλλά με χρήση μέσων και δυνατοτήτων του ΝΑΤΟ, στο πλαίσιο των ρυθμίσεων της συμφωνίας ΕΕ - ΝΑΤΟ: «Βερολίνο Συν». Διοικητής της επιχείρησης είναι ο εκάστοτε αντικαταστάτης διοικητή του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη (DSACEUR NATO).

Οι κύριοι στόχοι της επιχείρησης ALTHEA είναι:

• Να συμβάλει στην ανάπτυξη ικανοτήτων και την εκπαίδευση των Ενόπλων Δυνάμεων της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης.
• Να υποστηρίξει τις προσπάθειες της Β-Ε για τη διατήρηση ενός ασφαλούς περιβάλλοντος στη χώρα.

Η επιχείρηση ALTHEA υποστηρίζει την εφαρμογή ενός αριθμού έργων που εκκρεμούν, όπως: Αντιναρκικές δραστηριότητες, στρατιωτικό και πολιτικό έλεγχο στη διακίνηση όπλων, πυρομαχικών και εκρηκτικών ουσιών, καθώς και τη διαχείριση των όπλων και των χώρων αποθήκευσης πυρομαχικών.

Η επιχείρηση ALTHEA διατηρεί την παρουσία της σε όλη τη χώρα μέσω του Συνδέσμου και με Ομάδες Παρατήρησης.

• Η δύναμή της ανέρχεται σε 600 άτομα από 18 μέλη της ΕΕ, Αλβανία, Χιλή, ΠΓΔΜ, Ελβετία, Τουρκία και Αυστρία. Από ελληνικής πλευράς αυτή την περίοδο διατίθενται τέσσερα στελέχη στα επιτελεία της επιχείρησης. Οι μονάδες ελιγμού, με έδρα το Στρατόπεδο Μπουτμίρ στο Σεράγεβο αποτελούνται από στρατεύματα της Αυστρίας και τη Τουρκίας. Ετσι η ALTHEA διατηρεί την ικανότητα να αντιδρά σε προκλήσεις για την ασφάλεια σε όλη τη χώρα και έχει μια αξιόπιστη εφεδρική δύναμη να αξιοποιήσει.
• Το κοινό κόστος της επιχείρησης ανέρχεται σε 15 εκατ. ευρώ, που καταβάλλεται από τα μέλη στο μηχανισμό της ΕΕ «Αθηνά».

Στο πλαίσιο της συνολικής δέσμευσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Β-Ε και την ενισχυμένη εταιρική σχέση ΕΕ, όπως αυτή εκφράζεται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου το Μάρτιο του 2011. Η επιχείρηση ALTHEA παραμένει ένα σημαντικό μέρος των συνολικών προσπαθειών της ΕΕ στη χώρα, προκειμένου να υποστηρίξει μια πολιτική διαδικασία με στόχο τη διευκόλυνση της Β-Ε να προβεί στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις ώστε να συνεχίσει να κινείται στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης. Η κατάσταση της ασφάλειας στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη εξακολουθεί να παραμένει σταθερή, παρά το τεταμένο πολιτικό κλίμα.

Ναυτική Δύναμη της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ NAVFOR) Σομαλία - Επιχείρηση Αταλάντα (Atalanta)

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανησυχεί με τις επιπτώσεις από την πειρατεία και την ένοπλη ληστεία στη θάλασσα ανοικτά από το Κέρας της Αφρικής και στο Δυτικό Ινδικό Ωκεανό. Η πειρατεία χρησιμοποιεί σαν βάση τη Σομαλία.

Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω, και ως μέρος της συνολικής της προσέγγισης για τη Σομαλία, το Δεκέμβριο του 2008 η ΕΕ δρομολόγησε τη Ναυτική Δύναμη της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ NAVFOR) Σομαλία - Επιχείρηση Αταλάντα (Atalanta), στο πλαίσιο της ΚΠΑΑ και σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και το Διεθνές Δίκαιο ως απάντηση στην άνοδο της στάθμης της πειρατείας και των ένοπλων ληστειών.

Η εντολή προς την επιχείρηση NAVFOR της ΕΕ είναι να πραγματοποιεί:

• Προστασία σκαφών του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος (WFP) που μεταφέρουν βοήθεια στους εκτοπισμένους στη Σομαλία, καθώς και την προστασία της ναυτιλίας προς όφελος της επιχείρησης της Αφρικανικής Ένωσης στη Σομαλία (AMISOM).
• Αποτροπή, πρόληψη και καταστολή των πειρατικών επιθέσεων και των ένοπλων ληστειών στη θάλασσα στα ανοικτά των ακτών της Σομαλίας.
• Προστασία των ευάλωτων θαλάσσιων μεταφορών στα ανοικτά των ακτών της Σομαλίας κατά περίπτωση.

Επιπλέον, η NAVFOR της ΕΕ συμβάλλει στην παρακολούθηση των αλιευτικών δραστηριοτήτων στα ανοικτά των ακτών της Σομαλίας.

Στις 23 Μαρτίου 2012, το Συμβούλιο της ΕΕ παράτεινε την εντολή της επιχείρησης Atalanta μέχρι το Δεκέμβριο του 2014. Παράλληλα, το Συμβούλιο επέκτεινε επίσης την περιοχή της επιχείρησης για να συμπεριλάβει παράκτιο έδαφος και τα εσωτερικά ύδατα Σομαλίας. Μαζί οι επιχειρήσεις: EU NAVFOR, EUCAP Nestor και EUTM αποτελούν ένα συνεκτικό, ολοκληρωμένο πακέτο στήριξης της ΚΠΑΑ της ΕΕ για την πολύπλευρη εμπλοκή της στο Κέρας της Αφρικής.

Η επιχείρηση, που είναι η πρώτη ναυτική επιχείρηση της ΕΕ, διοικείται από το Επιχειρησιακό Στρατηγείο του ΝΑΤΟ στο Νόρθγουντ (Northwood) του Ηνωμένου Βασιλείου από Βρετανό υποναύαρχο. Αναπληρωτής διοικητής Επιχειρήσεων είναι επίσης ναύαρχος από διάφορες χώρες. Ο διοικητής της Δύναμης (διοικητής Δυνάμεων εν πλω) ασκεί τη τακτική διοίκηση και τον έλεγχο όλων των στρατιωτικών δυνάμεων στην ενιαία περιοχή της επιχείρησης. Είναι υπεύθυνος για το σχεδιασμό, την ανάθεση έργων και την εκτέλεση των στρατιωτικών δραστηριοτήτων. Πρώτος διοικητής της επιχείρησης ήταν ο αρχιπλοίαρχος Αντώνιος Παπαϊωάννου (GR).

Η δύναμη συνήθως αποτελείται από 4-7 πολεμικά πλοία και 2-4 αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας4. Συνήθως 21 μέλη της ΕΕ και τρία μη μέλη συνεισφέρουν μονάδες στην επιχείρηση. Αρχικά για μεγάλο διάστημα διατίθετο ελληνική φρεγάτα στην επιχείρηση. Η συμμετοχή διακόπηκε τα τελευταία χρόνια λόγω της κρίσης, αλλά ξανάρχισε από τις αρχές του 2014. Επίσης διατίθενται δύο στελέχη στο στρατηγείο του Νόρθγουντ.

Τα πλοία και το προσωπικό που διατίθεται επιβαρύνουν τα κράτη προέλευσης, ενώ για το 2013-14 διατίθεται ποσό 14,9 εκατ. ευρώ από το μηχανισμό της ΕΕ «Αθηνά» στον οποίο συνεισφέρουν τα κράτη-μέλη.

17. Αποστολή συνοριακής βοήθειας της ΕΕ στη Λιβύη (EUBAM-Λιβύη).

Στις 22 Μαΐου 2013, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έδωσε το πράσινο φως για την EUBAM-Λιβύη, μια μη στρατιωτική αποστολή, προκειμένου να υποστηρίξει τις αρχές της Λιβύης για τη βελτίωση και την ανάπτυξη της ασφάλειας των συνόρων της χώρας. Η απόφαση αυτή ανταποκρίθηκε σε πρόσκληση από τη Λιβύη και αποτελεί μέρος της συνολικής προσέγγισης της ΕΕ, που υποστηρίζει τη λιβυκή ανοικοδόμηση μετά τις συγκρούσεις. Η αρχική εντολή για την EUBAM-Λιβύη είναι για δύο χρόνια. Η έδρα της είναι στην Τρίπολη, αν και το έργο της αφορά όλα τα σύνορα της χώρας.

Σε στρατηγικό επίπεδο η EUBAM βοήθησε τις αρχές της Λιβύης να δημιουργήσουν ένα διυπουργικό σώμα, την «Ομάδα Εργασίας για την Διοίκηση των Συνόρων» (BMWG), που συντονίζει τη δράση μεταξύ ναυτικού, αστυνομίας, συνοριακών φρουρών, τελωνείων, καθώς και όλες τις άλλες υπηρεσίες που εμπλέκονται. Η επιχείρηση έχει επίσης αναλάβει ηγετικό ρόλο, σε στενή συνεργασία με την BMWG, στο συντονισμό της διεθνούς στήριξης στον τομέα της διαχείρισης των συνόρων. Η EUBAM-Λιβύη υποστηρίζει τις λιβυκές αρχές στην ανάπτυξη της διαχείρισης των συνόρων και της ασφάλειας σε ξηρά, θάλασσα και αέρα. Δεν διενεργούν οποιαδήποτε εκτελεστικά καθήκοντα, απλά στόχος τους είναι η μεταφορά τεχνογνωσίας.

Η εντολή της επιχείρησης αφορά μόνο στη Λιβύη. Ωστόσο, η ενίσχυση των λιβυκών συνόρων θα πρέπει να εξετάζεται σε σχέση με την ευρύτερη περιφερειακή προοπτική, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες των περιφερειών του Μαγκρέμπ και του Σαχέλ. Μέχρι το Φεβρουάριο του 2014, εκατοντάδες του προσωπικού διαχείρισης των συνόρων της Λιβύης παρακολούθησαν εκπαιδεύσεις της EUBAM. Σεμινάρια για την ασφάλεια της αεροπλοΐας, τις βέλτιστες τελωνειακές πρακτικές και τις θαλάσσιες επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης, μεταξύ άλλων, έχουν διεξαχθεί στην Τρίπολη και άλλες θέσεις με τοπικούς αξιωματούχους από τη συνοριοφυλακή, ακτοφυλακή, συνοριακή αστυνομία κ.ά.

Η επιχείρηση εργάζεται σε συντονισμό με Frontex, Ευρωπαϊκό Οργανισμό για τη Διαχείριση της Επιχειρησιακής Συνεργασίας στα Εξωτερικά Σύνορα των κρατών-μελών της ΕΕ.

• Προσωπικό: Όταν λειτουργεί σε πλήρη δυναμικότητα, η αποστολή έχει λίγο πάνω από 110 άτομα διεθνές προσωπικό.
• Ο ετήσιος προϋπολογισμός της αποστολής είναι περίπου 30 εκατ. ευρώ.

18. Αποστολή Συνοριακής Συνδρομής της ΕΕ στο σημείο διέλευσης της Ράφα (EU BAM Rafah).

Στις 15 Νοεμβρίου 2005 η κυβέρνηση του Ισραήλ και η Παλαιστινιακή Αρχή συνήψαν «συμφωνία για την κυκλοφορία και την πρόσβαση» (AMA), η οποία περιλάμβανε αρχές για τη λειτουργία του σημείου διέλευσης της Ράφα (RCP) στα σύνορα Γάζας - Αιγύπτου. Στις 21 Νοεμβρίου 2005 το Συμβούλιο της ΕΕ αποφάσισε ότι θα πρέπει η ΕΕ να αναλάβει το ρόλο και να εκπληρώσει τις ευθύνες της τρίτης πλευράς στο RCP, όπως προβλέπεται στην AMA. Για το σκοπό αυτό, το Συμβούλιο δρομολόγησε αποστολή συνοριακής συνδρομής της ΕΕ, EU BAM Rafah.

Η επιχειρησιακή φάση της αποστολής άρχισε στις 24 Νοεμβρίου 2005. Στις 13 Ιουνίου 2007, αφού η Χαμάς ανέλαβε στη Λωρίδα της Γάζας, η EU BAM Rafah ανέστειλε τις εργασίες στο RCP, διατηρώντας την ετοιμότητά της για εκ νέου ανάληψη του έργου της. Στις 3 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο παράτεινε την εντολή της αποστολής έως τις 30 Ιουνίου 2014.

Στις 23 Μαΐου 2011, το Συμβούλιο επιβεβαίωσε την ετοιμότητα για την επανενεργοποίηση της αποστολής EU BAM Rafah, εφόσον οι συνθήκες το επιτρέψουν. Το πέρασμα RCP άνοιξε από την Αίγυπτο στις 28 Μαΐου του 2011 και από τότε λειτουργεί εκτός του πεδίου εφαρμογής της ΑΜΑ. Μέχρι στιγμής, κανένας από τους ενδιαφερόμενους δεν ζήτησε επίσημα από την ΕΕ την επανενεργοποίηση και αναδιάταξη της EU BAM Rafah. Στις 10 Δεκεμβρίου 2012, το Συμβούλιο εξέφρασε την προθυμία της ΕΕ να κάνουν χρήση των μέσων της EU BAM Rafah για τη στήριξη των προσπαθειών των μερών, συμπεριλαμβανομένης της ενδεχόμενης επανενεργοποίησης της EU BAM Rafah.

• Δύναμη της αποστολής: 4 υπάλληλοι της ΕΕ και 4 ντόπιοι.
• Προϋπολογισμός: 940.000 ευρώ μέχρι τις 30 Ιουνίου 2014

19. Αποστολή Δόμησης περιφερειακής ναυτικής δύναμης στο Κέρας της Αφρικής και το Δυτικό Ινδικό Ωκεανό (EUCAP Nestor).

Στις 16 Ιουλίου 2012, η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκίνησε την EUCAP Nestor, μία πολιτική αποστολή η οποία βοηθά τις χώρες υποδοχής για την ανάπτυξη δικής τους ικανότητας για συνεχή βελτίωση της ασφάλειας στη θάλασσα, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της πειρατείας και του ελέγχου της θάλασσας. Η έδρα της είναι στο Τζιμπουτί. Στα μέσα του 2014 θα υπάρχουν περίπου 100 άτομα διεθνές προσωπικό που θα εργάζονται στην αποστολή, η οποία περιλαμβάνει περίπου 70 σε Τζιμπουτί, 15 για τη Σομαλία (με έδρα στο Ναϊρόμπι και τη Σομαλία), 10 στις Σεϊχέλες και 1 στην Τανζανία. Η αποστολή έχει εντολή να εργαστεί σε όλο το Κέρας της Αφρικής (HoΑ) και τον Δυτικό Ινδικό Ωκεανό (WIO), μαζί με άλλες ομάδες που ήδη ασκούν δραστηριότητες στη Σομαλία, στο Τζιμπουτί, στις Σεϊχέλες και την Τανζανία. Περιφερειακές εκδηλώσεις έχουν επίσης οργανωθεί σε Τζιμπουτί και Ναϊρόμπι.

Η EUCAP Nestor έχει ως στόχο να στηρίξει την ανάπτυξη της ασφάλειας της ναυσιπλοΐας στα κράτη των περιοχών σε HoΑ / WIO. Αυτό απαιτεί η αποστολή να συνεργαστεί με τους κύριους παράγοντες που είναι υπεύθυνοι για τη θαλάσσια ασφάλεια σε κάθε χώρα υποδοχής. Συνήθως αυτό περιλαμβάνει την ακτοφυλακή, το ναυτικό, παράκτια αστυνομία, εισαγγελείς, δικαστές και άλλους φορείς. Οι εμπειρογνώμονες της αποστολής παρέχουν κυρίως συμβουλές, καθοδήγηση και εκπαίδευση, καθώς και εμπειρογνωμοσύνη σε τομείς όπως η σύνταξη νόμων και η ανάπτυξη οργανωτικών δομών.

Ένας από τους βασικούς στόχους της είναι η ενίσχυση του «συστήματος θαλάσσιας ποινικής δικαιοσύνης»: Έρευνα σοβαρών ναυτικών εγκλημάτων (π.χ. πειρατεία, εμπορία ανθρώπων, ναρκωτικών και λαθρεμπόριο όπλων), σύλληψη και κράτηση υπόπτων.

• Δύναμη της αποστολής: 75 άτομα διεθνές προσωπικό από 24 κράτη-μέλη της ΕΕ και τη Νορβηγία και 15 τοπικοί υπάλληλοι.
• Προϋπολογισμός αποστολής: 11,9 εκατ. ευρώ (16/11/2013-15/07/2014).

20. Η στρατιωτική αποστολή της ΕΕ στην περιοχή του Σαχέλ Νίγηρα (EUCAP Sahel Niger).

Ξεκίνησε μετά από αίτημα της κυβέρνησης του Νίγηρα το καλοκαίρι του 2012. Είναι σχεδιασμένη να παρέχει συμβουλές και εκπαίδευση βοηθώντας τις αρχές του Νίγηρα να ενισχύσουν τη δυνατότητά του για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος.

Η Ευρώπη έχει πολλά συμφέροντα στην περιοχή, από την καταπολέμηση των απειλών για την ασφάλεια, την τρομοκρατία, το οργανωμένο έγκλημα και την παράνομη μετανάστευση, μέχρι την εξασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας. Η ένταση της κρίσης στο Μάλι ανέδειξε τον κίνδυνο της αστάθειας στις χώρες της περιοχής και επιβεβαίωσε τη σημασία της περιφερειακής προσέγγισης που ενέκρινε το Συμβούλιο το Μάρτιο του 2011 στο πλαίσιο της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Σαχέλ. Οι επιπτώσεις της κρίσης στις όμορες χώρες, ιδιαίτερα το Νίγηρα, οδήγησε σε μια αποφασιστική απάντηση εκ μέρους των δυνάμεων ασφαλείας.

Στο πλαίσιο της εφαρμογής της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ασφάλεια και την ανάπτυξη στην περιοχή του Σαχέλ, η EUCAP Sahel Niger έχει ως στόχο να συμβάλει στη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης, συνεκτικής και βιώσιμης προσέγγισης για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος στο Νίγηρα.

Στην εκκίνηση, για να εκτελέσει την εντολή της, η αποστολή επικεντρώθηκε σε μια σειρά από θέματα: Τρόπους συλλογής και ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των αρχών που είναι υπεύθυνες για την ασφάλεια, βασικές δραστηριότητες για να προληφθεί και να καταπολεμηθεί αποτελεσματικά η τρομοκρατία, βελτίωση της ικανότητας του δικαστικού συστήματος να αντιμετωπίσει την τρομοκρατία κ.ά. Επίσης επικεντρώθηκε στη διασφάλιση ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις δρουν σε στέρεα νομική βάση στην αποστολή τους για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του λαθρεμπορίου. Κατά το πρώτο έτος λειτουργίας της, οι εμπειρογνώμονες της EUCAP Sahel Niger έχουν εκπαιδεύσει περισσότερα από 1.700 μέλη των δυνάμεων εσωτερικής ασφαλείας της χώρας και από τις Ένοπλες Δυνάμεις και το δικαστικό σώμα. Για να ανταποκριθεί στις ανάγκες των συνεργατών του Νίγηρα όσο το δυνατόν καλύτερα, η αποστολή αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στο συντονισμό και στην ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των διαφόρων διεθνών εμπλεκομένων μερών, καθώς και προσπάθειες για τη διαμόρφωση των εταιρικών σχέσεων και την πραγματοποίηση κοινών δραστηριοτήτων.

• Πέρας αρχικής εντολής: 15 Ιουλίου 2014.
• Προσωπικό: Προβλέπεται η διαθεσιμότητα συνολικά 80. Από 10 χώρες μέλη της ΕΕ προέρχονται 52.
• Προϋπολογισμός: 6,5 εκατ. ευρώ για την περίοδο 1/11/13-15/7/14.

21. Στρατιωτική επιχείρηση της ΕΕ στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία (EUFOR RCA).

Το Συμβούλιο της ΕΕ θέσπισε στις 10 Φλεβάρη του 2014 τη στρατιωτική επιχείρηση EUFOR RCA για να συμβάλει στη δημιουργία ασφαλούς περιβάλλοντος στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, όπως έχει εγκριθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών με το ψήφισμα 2134 (2014). Η απόφαση αυτή δημιουργεί τη νομική βάση για τη λειτουργία τίτλο EUFOR RCA και είναι ένα ακόμη βήμα προς την ταχεία ανάπτυξη της δύναμης.

Η EUFOR RCA έχει καθοριστεί να παρέχει προσωρινή στήριξη στην επίτευξη ενός ασφαλούς περιβάλλοντος στην περιοχή Μπανγκούι, με σκοπό στη συνέχεια να παραδώσει στους Αφρικανούς εταίρους. Η δύναμη αυτή θα συμβάλει με αυτόν τον τρόπο στις διεθνείς προσπάθειες για την προστασία των πληθυσμών που κινδυνεύουν περισσότερο, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας.

Η ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας και αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Κ. Αστον δήλωσε: «Έχουμε αντιδράσει γρήγορα για τη σοβαρή κρίση στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία. Χρησιμοποιούμε όλα τα εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας, από ανθρωπιστική βοήθεια, πολιτική στήριξη για τη μετάβαση σε κανονικές συνθήκες, μέχρι τη μακροπρόθεσμη συνεργασία για την ανάπτυξη. Όμως, η απόλυτη προτεραιότητα είναι η προστασία του άμαχου πληθυσμού από ενδεχόμενη περαιτέρω βία... Η EUFOR RCA θα αναπτυχθεί το συντομότερο δυνατόν για να στηρίξει τις αξιοσημείωτες προσπάθειες της Γαλλίας και τους Αφρικανούς εταίρους μας».

Το εκτιμώμενο κόστος της επιχείρησης φθάνει τα 25,9 εκατ. ευρώ για μια περίοδο μέχρι εννέα μηνών που θα περιλαμβάνει μια τρίμηνη προπαρασκευαστική φάση και θα ακολουθείται από μια εντολή έξι μηνών. Σημειώνεται ότι το πιο πάνω ποσό αφορά αποκλειστικά τη στρατιωτική επιχείρηση, ενώ η ΕΕ δαπανά πολύ περισσότερα εκατομμύρια για άλλες δράσεις της στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία.5 Η Ελλάδα όπως είναι γνωστό διαθέτει το στρατηγείο στη Λάρισα για τον επιχειρησιακό έλεγχο της επιχείρησης. Επίσης διαθέτει προσωπικό και επικοινωνιακές δυνατότητες.

22. Αποστολή της ΕΕ για το κράτος δικαίου στο Κοσσυφοπέδιο (EULEX ΚΟΣΣΥΦΟΠΕΔΙΟ).

Η αποστολή της ΕΕ για την επιβολή του κράτους δικαίου στο Κοσσυφοπέδιο (EULEX) είναι η μεγαλύτερη στρατιωτική αποστολή που οργανώθηκε ποτέ στα πλαίσια της Κοινής Πολιτική Ασφάλειας και Αμυνας (ΚΠΑΑ). Ο κεντρικός στόχος της αποστολής είναι να συνδράμει και να στηρίξει τις αρχές του Κοσσυφοπέδιου στον τομέα του κράτους δικαίου, συγκεκριμένα στον αστυνομικό, δικαστικό και τελωνειακό τομέα. Η αποστολή EULEX έχει σχεδιαστεί ως μια κοινή προσπάθεια με τις τοπικές αρχές. Αυτό γίνεται με την παρακολούθηση των δραστηριοτήτων του τομέα, με καθοδήγηση και παροχή συμβουλών, ενώ η αποστολή διατηρεί ορισμένες εκτελεστικές αρμοδιότητες σε συγκεκριμένους τομείς αρμοδιότητας, όπως τα εγκλήματα πολέμου, του οργανωμένου εγκλήματος, της διαφθοράς, της τρομοκρατίας καθώς και σοβαρά οικονομικά εγκλήματα.

Η αποστολή αποτελείται κυρίως από δικαστές, εισαγγελείς, αστυνομικούς και τελωνειακούς υπαλλήλους και μπορεί να φθάσει το μέγιστο 1.250 διεθνείς και 1.000 τοπικές θέσεις προσωπικού.

• Τρέχουσα Δύναμη: 1.118 διεθνείς και 947 τοπικές. Στην όλη επιχείρηση συμβάλλουν τα περισσότερα κράτη-μέλη της ΕΕ καθώς και ο Καναδάς, η Νορβηγία, η Ελβετία, η Τουρκία και οι ΗΠΑ.
• Ο προϋπολογισμός της για το 2012/13 ήταν 111 εκατ. ευρώ.

Η τρέχουσα εντολή ισχύει μέχρι 14 του Ιούνη 2014. Παρ' όλα αυτά προβλέπεται να τερματιστεί όταν οι αρχές του Κοσσόβου έχουν κερδίσει αρκετή πείρα να εγγυηθούν ότι όλη η κοινωνία απολαμβάνει το κράτος δικαίου.

23. Η αυτόνομη αποστολή παρακολούθησης της ΕΕ στη Γεωργία (European Union Monitoring Mission (EUMM) Georgia) είναι μη στρατιωτική αποστολή παρατηρητών. Αποφασίστηκε στις 15 Σεπτεμβρίου και ανέλαβε δράση την 1η Οκτωβρίου 2008. Μετά από ενδιάμεσες παρατάσεις ως ημερομηνία λήξης έχει οριστεί η 14Δεκεμβρίου 2014. Πάνω από 200 παρατηρητές εστάλησαν από τα κράτη- μέλη της ΕΕ μετά τις συγκρούσεις του Αύγουστου 2008 για τη Νότια Οσετία και Αμπχαζία. Εχει σκοπό να συμβάλει στη σταθεροποίηση της κατάστασης σε όλη τη Γεωργία και τη γύρω περιοχή. Παρακολουθεί τη συμμόρφωση με τη συμφωνία έξι σημείων της 12ης Αυγούστου, την οποία υπέγραψαν Γεωργία και Ρωσική Ομοσπονδία. Πρώτο μέλημα της επιχείρησης ήταν η εποπτεία της απόσυρσης των ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων από τις περιοχές που γειτνιάζουν με τη Νότια Οσετία και την Αμπχαζία. Στο πλαίσιο της αποστολής οι παρατηρητές περιπολούν μέρα και νύχτα, με τις προσπάθειες τους να κατευθύνονται στην παρατήρηση της κατάστασης επί τόπου, συγκέντρωση στοιχείων για τα περιστατικά, εκτόνωση τεταμένων καταστάσεων και διευκόλυνση των επαφών μεταξύ παραγόντων ασφάλειας.

Το μνημόνιο συμφωνίας που υπογράφηκε μεταξύ της EUMM και το γεωργιανό υπουργείο Εσωτερικών παρέχει διαφάνεια και επιβάλλει περιορισμούς σχετικά με τον εξοπλισμό που χρησιμοποιείται και τις δραστηριότητες που εκτελούνται από το γεωργιανή αστυνομία στις γειτονικές περιοχές. Το μνημόνιο συμφωνίας μεταξύ της (EUMM) και το γεωργιανό υπουργείο Αμυνας περιορίζει την τοποθέτηση στρατευμάτων και βαρέως οπλισμού της Γεωργίας στις περιοχές που γειτνιάζουν με τα διοικητικά σύνορα των περιοχών. Οι τακτικές συνεδριάσεις του «Μηχανισμού Πρόληψης και Αντιμετώπισης Περιστατικών» (IPRM) λαμβάνουν χώρα μεταξύ EUMM, ΟΗΕ, ΟΑΣΕ, τη Γεωργία, τη Ρωσία, την Αμπχαζία και τη Νότια Οσετία.

• Το Αρχηγείο βρίσκεται στην Τιφλίδα και υπάρχουν τρία γραφεία πεδίου σε Γκόρι, Mtskheta και Zugdidi, που διαθέτουν 274 άτομα διεθνές προσωπικό από 23 κράτη-μέλη της ΕΕ και 128 τοπικό προσωπικό.
• Ο προϋπολογισμός (15.9.2013-14.12.2014) είναι 26.650.000 ευρώ.

24. Αστυνομική Αποστολή της ΕΕ στο Αφγανιστάν - EUPOL Afghanistan.

Η Αστυνομική Αποστολή της ΕΕ στο Αφγανιστάν ιδρύθηκε τον Ιούνιο 2007 στο πλαίσιο των προσπαθειών της διεθνούς κοινότητας για τη στήριξη της χώρας στην ανάληψη της ευθύνης για το νόμο και την τάξη. Η δράση της έχει επεκταθεί μέχρι την 31 Δεκεμβρίου 2014. Η αποστολή συνέχισε τις προσπάθειες του «Γερμανικού γραφείου αστυνομίας» και άλλων διεθνών παραγόντων. Η EUPOL Afghanistan στηρίζει τη διαδικασία μεταρρύθμισης για μια αξιόπιστη υπηρεσία της αστυνομίας που να εργάζεται μέσα το πλαίσιο του κράτους δικαίου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Παρέχει ηγεσία, εξειδικευμένη κατάρτιση, καθοδήγηση και συμβουλεύει τα υπουργεία Εσωτερικών και Δικαιοσύνης, το Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα στην Καμπούλ και αρκετές επαρχίες. Η αποστολή βοηθά τις αφγανικές αρχές για την:

1) Θεσμική μεταρρύθμιση του υπουργείου Εσωτερικών.

2) Επαγγελματοποίηση της Αφγανικής Εθνικής Αστυνομίας (ANP).

3) Σύνδεση της αστυνομίας και του ευρύτερου τομέα του κράτους δικαίου. Από την έναρξη των κολεγίων επιτελών αστυνομίας και διαχείρισης εγκλήματος, τον Ιούλιο του 2010, πάνω από 5.500 ήδη και μελλοντικά ηγετικά στελέχη, 2.600 ντετέκτιβς έχουν παρακολουθήσει μαθήματα που προσφέρονται, καθώς και πάνω από 2.600 σπουδαστές ολοκλήρωσαν με επιτυχία τα μαθήματα.

Επίσης εργάζεται για να αναπτύξει τη συνοχή και το συντονισμό μεταξύ διεθνών παραγόντων και να εργαστεί για την ανάπτυξη της στρατηγικής για το μετασχηματισμό της αστυνομίας ειδικά μέσω του «διεθνούς συμβουλίου συντονισμού της αστυνομίας» [International Police Coordination Board (IPCB)], με συνεχή συνεργασία με συνεργάτες-κλειδιά συμπεριλαμβανομένης και της ΝΑΤΟικής επιχείρησης στο Αφγανιστάν (ISAF), καθώς και την «εκπαιδευτική αποστολή του ΝΑΤΟ».

• Δύναμη της αποστολής: Περίπου 290 διεθνές προσωπικό και περίπου 200 ντόπιοι υπάλληλοι. Συμμετέχουν 24 κράτη-μέλη της ΕΕ.
• Προϋπολογισμός: 108.000.000 ευρώ (1/6/2013-31/12/2014).

25. EUPOL COPPS - Αστυνομική και αποστολή κράτους δικαίου για τα Παλαιστινιακά Εδάφη.

Την 14η Νοεμβρίου 2005 άρχισε η Αστυνομική Αποστολή της ΕΕ για τα παλαιστινιακά εδάφη (EUPOL COPPS)6. Την 3 Ιουλίου 2013 αποφασίστηκε να συνεχιστεί μέχρι την 30 Ιουνίου 2014. Είναι μέρος των ευρύτερων προσπαθειών της Ευρωπαϊκής Ενωσης για υποστήριξη της οικοδόμησης του παλαιστινιακού κράτους στο πλαίσιο της προσπάθειας προς την ειρήνη που θα βασίζεται σε μια λύση δύο κρατών. Η αποστολή επικουρεί την Παλαιστινιακή Αρχή στην οικοδόμηση των θεσμών του μελλοντικού κράτους της Παλαιστίνης στους τομείς της αστυνόμευσης και της ποινικής δικαιοσύνης υπό παλαιστινιακή διοίκηση και σύμφωνα με τα βέλτιστα διεθνή πρότυπα. Η EUPOL COPPS υποστηρίζει τη μεταρρύθμιση και την ανάπτυξη της αστυνομίας και των δικαστικών θεσμών, έτσι ώστε να αυξηθεί η ασφάλεια και η προστασία του παλαιστινιακού πληθυσμού, σύμφωνα με τους στόχους της Παλαιστινιακής Αρχής στο πλαίσιο του κράτους δικαίου. Η αποστολή ενεργεί επίσης ως βασικός συντονιστής των προσπαθειών της ΕΕ και της ευρύτερης διεθνούς κοινότητας στην περιοχή ευθύνης.

Η αποστολή προωθεί την «Πρωτοκαθεδρία πολιτικής Αστυνομίας», πράγμα που σημαίνει ότι η Παλαιστινιακή Πολιτική Αστυνομία (PCP) θα πρέπει να είναι στην πρώτη γραμμή της επιβολής του νόμου εξυπηρετώντας τον παλαιστινιακό πληθυσμό. Είναι ο ηγετικός διεθνής παράγοντας υποστήριξης της PCP στην υλοποίηση του προγράμματος ανάπτυξης της Αστυνομίας με την παροχή συμβουλών και καθοδήγησής της και συγκεκριμένα απευθύνεται σε ανώτερους αξιωματικούς σε επίπεδο περιφέρειας, αρχηγείου και σε υπουργικό επίπεδο. Η αποστολή συντονίζει και διευκολύνει τις εξωτερικές προσφορές βοήθειας προς την PCP.

Η EUPOL COPPS υποστηρίζει επίσης την ανάπτυξη ενός βιώσιμου τομέα της ποινικής δικαιοσύνης, η οποία είναι σύμφωνη με τα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

• Προσωπικό: 71 από 19 κράτη της ΕΕ, Τουρκία Νορβηγία, Καναδά και 41 τοπικό.
• Προϋπολογισμός: 9.570.000 ευρώ (2013-2014)

26. Αστυνομική Αποστολή της ΕΕ για τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό [EU police mission in the Democratic Republic of Congo (EUPOL RD Congo)]7.

Η αποστολή EUPOL RD Congo ανέλαβε καθήκοντα από την EUPOL Kinshasa, την πρώτη στρατιωτική αποστολή της ΕΕ στην Αφρική που ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2007. Η EUPOL RD Congo υποστηρίζει τις προσπάθειες των εθνικών αρχών του Κονγκό για τη μεταρρύθμιση της εθνικής αστυνομίας. Η εντολή της επεκτάθηκε μέχρι το Σεπτέμβριο του 2014.

Απαρτίζεται από 31 διεθνείς εμπειρογνώμονες από 7 κράτη-μέλη της ΕΕ , που περιλαμβάνουν εμπειρογνώμονες της αστυνομίας, της ποινικής δικαιοσύνης κ.ά. Η μεταρρύθμιση αφορά τους τομείς: Ανθρώπινα δικαιώματα, διάλογο με την κοινωνία των πολιτών, προστασία των παιδιών σε ένοπλες συγκρούσεις, ισότητα των φύλων και καταπολέμηση της ατιμωρησίας και της σεξουαλικής βίας.

Σκοπός είναι να συμβάλει στην αναδιάρθρωση της αστυνομίας του Κονγκό με την υποστήριξη της δημιουργίας μιας επαγγελματικής αστυνομικής δύναμης που σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και λειτουργεί σε συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών.

Η αποστολή έχει επίσης ως στόχο να συμβάλει στη βελτίωση της αλληλεπίδρασης μεταξύ της αστυνομίας και του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης. Η αποστολή συνεργάζεται στενά με την EUSEC RD Congo, την αντιπροσωπεία της ΕΕ στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και την Αποστολή των Ηνωμένων Εθνών στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (MONUSCO).

Στο πλαίσιο της διαδικασίας μεταρρύθμισης και αναδιάρθρωσης του τομέα της αστυνομίας στη ΛΔΚ, η EUPOL RDΚονγκό βοηθά τις αρμόδιες αρχές του Κονγκό, κυρίως μέσω στήριξης στα τρία θεσμικά όργανα: Επιτροπή παρακολούθησης της μεταρρύθμισης της αστυνομίας (CSRP), Γενική Επιθεώρηση της αστυνομίας του Κονγκό (IG-PNC) και τη Γενική Αρμοστεία της αστυνομίας του Κονγκό (CG-PNC).

27. Αποστολή της ΕΕ για την παροχή συμβουλών και συνδρομής για τη μεταρρύθμιση του τομέα της ασφάλειας στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό στον τομέα της άμυνας (EUSEC RD Congo)8.

Η αποστολή EUSEC RD Congo, η οποία έχει αναπτυχθεί στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ) από τον Ιούνιο του 2005, αντανακλά τη συνεχή δέσμευση της ΕΕ έναντι του λαού του Κονγκό για τη μεταρρύθμιση του στρατού τους.

Σε στενή συνεργασία με τα άλλα συμβάλλοντα μέλη της διεθνούς κοινότητας, η EUSEC RD Congo παρέχει πρακτική υποστήριξη για τη μεταρρύθμιση του τομέα της ασφάλειας στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό με την παροχή συμβουλών και βοήθειας απευθείας στις αρμόδιες αρχές του Κονγκό. Οι σύμβουλοι έχουν συνεργασία με τις στρατιωτικές αρχές στην Κινσάσα και τα επιτελεία στις κατά τόπους στρατιωτικές υπηρεσίες μέσω της απόσπασης της αποστολής στην Γκόμα και σε συνδυασμό με την κινητή ομάδα EUSEC-FARDC.

Δεδομένου ότι η αρχική εντολή, που είχε ως στόχο να υποστηρίξει την ενσωμάτωση των Ενόπλων Δυνάμεων της ΛΔΚ [armed Forces of the DRC (FARDC)] και να εφαρμοστεί η «αλυσίδα της διαδικασίας πληρωμών» για την εξασφάλιση της ασφάλειας των πληρωμών προς τους στρατιωτικούς, η αποστολή έχει επεκτείνει τις δραστηριότητές της με στόχο τον εκσυγχρονισμό, διοίκηση και διαχείριση ανθρώπινων πόρων. Επίσης, έχει διαφοροποιήσει τις δραστηριότητές της, παρέχοντας βοήθεια στους εταίρους του Κονγκό στον τομέα της εκπαίδευσης των στρατευμάτων.

Ενδεικτικά επιτεύγματα: Κατανομή ταυτοτήτων στους στρατιωτικούς, σε στρατηγικό επίπεδο, σύμβουλοι βοήθησαν στη σύνταξη των διαφόρων διατάξεων, καθώς και το νόμο με το στρατιωτικό κώδικα, βελτίωση των συνθηκών διαχείρισης όπλων και αποθήκευσης πυρομαχικών (11 οπλοστάσια και αποθήκες πυρομαχικών κατασκευάζονται σε όλη τη χώρα. Το μεγαλύτερο από αυτά τα οπλοστάσια, που μπορεί να χωρέσει μέχρι και 10.000 όπλα, άνοιξε στην Κινσάσα). Τέλος, ένα φωτοβολταϊκό σύστημα συνδέει τώρα την Κινσάσα με τις κυριότερες περιφερειακές στρατιωτικές υπηρεσίες και τα επιτελεία τους. Αυτό το έργο έχει λάβει μέχρι στιγμής 3,5 εκατομμύρια ευρώ για τη χρηματοδότηση από την ΕΕ και τα κράτη-μέλη της.

• Τρέχουσα εντολή: Οκτώβριος 2013 - Σεπτέμβριος 2014.
• Προσωπικό : 41 άτομα από 10 κράτη-μέλη της ΕΕ και τις ΗΠΑ (στρατιωτικούς και μη) με έδρα την Κινσάσα και μόνιμο παράρτημα στην Γκόμα.
• Προϋπολογισμός: 8.455.000 ευρώ για 2013-2014.

28. Εκπαιδευτική αποστολή της ΕΕ στο Μάλι (EUTM Μάλι)9.

Στις 18 Φεβρουαρίου 2013, μετά από αίτηση των αρχών του Μάλι και σύμφωνα με τις διεθνείς αποφάσεις σχετικά με το θέμα, και ιδιαίτερα το ψήφισμα 2085 (2012) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, η ΕΕ ξεκίνησε μια αποστολή εκπαίδευσης του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων του Μάλι (EUTM Μάλι). Στόχος της ΕΕ είναι να στηρίξει τις προσπάθειες του Μάλι να:

• Αποκαταστήσει πλήρως τη συνταγματική και δημοκρατική τάξη μέσα από την εφαρμογή του οδικού χάρτη που εγκρίθηκε στις 29 Ιανουαρίου από την Εθνοσυνέλευση.
• Ασκήσει πλήρως την κυριαρχία του στο σύνολο της χώρας.
• Εξουδετερώσει το οργανωμένο έγκλημα και τις τρομοκρατικές απειλές.

Ο στόχος της αποστολής είναι να στηρίξει την ανοικοδόμηση των Ενόπλων Δυνάμεων του Μάλι και για την κάλυψη των επιχειρησιακών τους αναγκών, παρέχοντας εμπειρογνωμοσύνη και συμβουλές ιδίως σε ό,τι αφορά τη διοίκηση και τον έλεγχο, τις αλυσίδες εφοδιασμού, τους ανθρώπινους πόρους και το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, εκπαιδεύοντας μάχιμες μονάδες στο στρατόπεδο εκπαίδευσης Koulikoro. Η αποστολή δεν συμμετέχει σε πολεμικές επιχειρήσεις.

Αρχικά, η εντολή της αποστολής είναι για 15 μήνες, αλλά έχει ήδη επεκταθεί μέχρι το Μάιο 2016. Στην αποστολή αυτή συμβάλλουν 23 κράτη-μέλη.

• Περισσότεροι από 200 καθηγητές έχουν αναπτυχθεί, καθώς και το προσωπικό υποστήριξης και η προστασία των δυνάμεων, δηλαδή συνολικά περίπου 580 άτομα.
• Από ελληνικής πλευράς διατίθενται τέσσερα στελέχη.
• Οι κοινές δαπάνες της επιχείρησης είναι 28.000.000 ευρώ για την εντολή των 24 μηνών.

Η ΕΕ εφαρμόζει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την κρίση στην περιοχή του Σαχέλ. Το Μάρτιο του 2011, το Συμβούλιο χαιρέτισε την παρουσίαση της στρατηγικής της ΕΕ για την Ασφάλεια και την Ανάπτυξη στην περιοχή. Αυτή η στρατηγική στηρίζεται κυρίως στο γεγονός ότι η ανάπτυξη και η ασφάλεια συνδέονται στενά και μπορούν να αλληλοενισχύονται, αλλά και στο γεγονός ότι η λύση στην πολύπλευρη κρίση που πλήττει τη Σαχέλ απαιτεί μια αντίδραση σε περιφερειακό επίπεδο.

Η ΕΕ έχει διαθέσει πάνω από 1.535.000.000 ευρώ σε Μάλι, Μαυριτανία και Νίγηρα στο πλαίσιο του 10ου Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης (2007-2013). Στο πλαίσιο της στρατηγικής της για το Σαχέλ, η ΕΕ δεν έχει μόνο κινητοποιήσει πρόσθετους οικονομικούς πόρους για έργα που αφορούν την ανάπτυξη και την ασφάλεια, με προϋπολογισμό 167.000.000 ευρώ, τον Ιούλιο 2012 ξεκίνησε επίσης μια στρατιωτική αποστολή της ΚΠΑΑ, με το όνομα «EUCAP Sahel Niger». Η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος παράγων συνεισφοράς στην ανάπτυξη του Μάλι. Στη διάσκεψη των δωρητών στις Βρυξέλλες, στις 15 Μαΐου 2013, για το Μάλι, η διεθνής κοινότητα ανέλαβε υποχρεώσεις ύψους 3,2 δισ. (συμπεριλαμβανομένων των 523.000.000 ευρώ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

29. Στις 10 Απριλίου 2010, η Ευρωπαϊκή Ενωση ξεκίνησε η αποστολή στρατιωτικής εκπαίδευσης στη Σομαλία [military training mission in Somalia (EUTM Somalia)], προκειμένου να συμβάλει στην ενίσχυση της Μεταβατικής Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης (ΜΟΚ) και των θεσμικών οργάνων της Σομαλίας. Η υποστήριξη αυτή είναι μέρος της συνολικής συμμετοχής της ΕΕ στη Σομαλία, η οποία έχει ως στόχο να στηρίξει τη σταθεροποίηση της χώρας και να ανταποκριθεί στις ανάγκες του λαού της Σομαλίας.

Από το 2010, η EUTM Somalia έχει συμβάλει στην εκπαίδευση περίπου 3.600 στρατιωτών, με έμφαση στην εκπαίδευση των υπαξιωματικών, τους ειδικούς και τους εκπαιδευτές. Η εκπαίδευση παρασχέθηκε στην Ουγκάντα, λόγω της πολιτικής κατάστασης και της ασφάλειας στη Σομαλία, σε στενή συνεργασία με τις Λαϊκές Ένοπλες Δυνάμεις της Ουγκάντα (UPDF). Η εκπαίδευση των σομαλικών Εθνικών Ενόπλων Δυνάμεων εστιάζεται σε επίπεδο διοικητή τάγματος και λόχου, επιπλέον της ειδικής εκπαίδευσης στους τομείς της στρατιωτικής αστυνομίας, πολιτικο-στρατιωτική συνεργασία, των πληροφοριών και θεμάτων μηχανικού.

Η EUTM Somalia λειτουργεί σε στενή συνεργασία και συντονισμό με άλλους διεθνείς παράγοντες, ιδίως τα Ηνωμένα Εθνη, την αποστολή της Αφρικανικής Ενωσης στη Σομαλία (AMISOM), τις Λαϊκές Ένοπλες Δυνάμεις της Ουγκάντας και το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ.

Πολιτικός έλεγχος και στρατιωτικές κατευθύνσεις

Η Επιτροπή Πολιτικής και Ασφάλειας (ΕΠΑ) ασκεί τον πολιτικό έλεγχο και τη στρατηγική διεύθυνση της EUTM Somalia, υπό την ευθύνη του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ύπατου εκπροσώπου. Από την πλευρά της, η Στρατιωτική Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ενωσης (EUMC) παρακολουθεί την ορθή εκτέλεση της αποστολής που διεξάγεται υπό την ευθύνη του διοικητή αποστολής.

• Προσωπικό: 125 από 9 μέλη της ΕΕ και Σερβία.
• Η κοινή χρηματοδότηση της αποστολής ανέρχεται σε  11.600.000 ευρώ για την περίοδο Φεβρουάριος 2013 - Μάρτιος 2015.

Στις 22 Ιανουαρίου 2013, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρέτεινε την εντολή της EUTM Somalia έως το Μάρτιο του 2015.

30. Η αποστολή συνοριακής συνδρομής της ΕΕ [EU Border Assistance Mission (EUBAM)] προς τη Δημοκρατία της Μολδαβίας και την Ουκρανία συγκροτήθηκε ως απάντηση στην κοινή επιστολή των προέδρων της Μολδαβίας και της Ουκρανίας, από τις 2 Ιουνίου 2005 που καλεί για πρόσθετη στήριξη της ΕΕ για την ανάπτυξη ικανοτήτων διαχείρισης των συνόρων, συμπεριλαμβανομένων των τελωνειακών, στο σύνολο των κοινών συνόρων Μολδαβίας και Ουκρανίας, καθώς και των συνόρων μεταξύ της Ουκρανίας και της αυτόνομης περιοχής της Υπερδνειστερίας της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, επειδή οι συνοριακές αρχές της Μολδαβίας δεν είναι σε θέση να είναι παρούσες εκεί. Η επίσημη τελετή έναρξης έλαβε χώρα στις 30 Νοεμβρίου 2005.

Η αποστολή είναι τεχνική και συμβουλευτική. Η εντολή της είναι να συμβάλει στη βελτίωση της ικανότητας των συνοριακών αρχών Μολδαβίας και Ουκρανίας και των τελωνείων για την πρόληψη και τον εντοπισμό του λαθρεμπορίου, της παράνομης διακίνησης αγαθών και ανθρώπων, και των τελωνειακών απατών, με την παροχή συμβουλών και εκπαίδευσης.

Ένα μνημόνιο συμφωνίας που υπογράφηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την κυβέρνηση της Μολδαβίας, και την κυβέρνηση της Ουκρανίας στα τέλη του 2005 αποτελεί τη νομική βάση για την EUBAM, ενώ μια συμβουλευτική επιτροπή - η οποία συνεδριάζει δύο φορές ετησίως - ενεργεί ως διοικητικό όργανο της αποστολής. Βασικές αξίες της αποστολής είναι η ουδετερότητα, η εταιρική σχέση, η αξιοπιστία, τα αποτελέσματα και η διαφάνεια. Η εντολή της επιχείρησης έχει ήδη παραταθεί τρεις φορές (2007, 2009 και 2011), με την τρέχουσα εντολή να λήγει στις 30 Νοεμβρίου 2015.

• Η EUBAM έχει προϋπολογισμό 21.000.000 ευρώ (2011-13).
• Προσωπικό περίπου 100 άτομα ως επί το πλείστον από κράτη-μέλη της ΕΕ και περισσότερα από 120 άτομα ντόπιο προσωπικό της Μολδαβίας και της Ουκρανίας.

1. http://www.eeas.europa.eu/csdp/missions-and-operations/index_en.htm

2. http://www.geetha.mil.gr/index.asp?a_id=2951

3. Council Joint Action 2004/570/CFSP of 12 July 2004

4. http://eunavfor.eu/deployed-units/surface-vessels/

5. http://eeas.europa.eu/statements/docs/2014/140117_03_en.pdf

6. www.eupolcopps.eu

7. www.eupol-rdc.eu

8. www.eusec-rdc.eu

9. http://eeas.europa.eu/csdp/missions-and-operations/eutm-mali/pdf/factsheet_eutm_mali_en.pdf

902.gr