Cherán, (MEXICO):"Δεν χαμηλωνουμε, πια, το κεφαλι!"

 

(Δεν ειχα ξανακουσει για το γραφικο χωριο Cherán, στο Μεξικο, με τους 18.000 κατοικους, τη πλατεία αποικιακου χαρακτηρα και μια ενδιαφέρουσα εκκλησία. Εμαθα γι αυτους και το τι καταφεραν, απο το χθεσινο δελτιο ειδησεων της SVT).

Μτφ, προσαρμογη

''Ενα χωριο όπου δεν συναντά κανεις κοκαλιάρικα παιδιά, αλλά δυνατα και υγιή παιδιά που περνούν τη μέρα παίζοντας ποδόσφαιρο. Τα αδέσποτα σκυλιά δεν θα σας ακολουθησουν για να ζητησουν περισσεύματα, αλλα θα σας αγνοήσουν, αν τα καλέσετε. Οι κάτοικοι θα σας υποδεχτούν με ένα εγκάρδιο "καλό απόγευμα", θα σας κοιτάξουν με περιέργεια, όχι φόβο, ή δυσπιστία, ακόμα και να είστε ξένος σε μια κωμοπολη, που βρίσκεται υπό πολιορκία τους τελευταίους 10 μήνες.

Ποιος ο λογος θα ρωτησετε;

Πληρωσαν το τίμημα της κακοδιαχείρισης του πρωην δημάρχου τους και αλλων απο τις γειτονικες πόλεις που έδωσαν το πράσινο φως για την παράνομη δραστηριότητα των ξυλοκοπων που ανέλαβαν τα δάση της περιοχης.

«Τα φορτωμένα φορτηγά περνούσαν, και αν τους κοίταζες εβγαιναν και μας απειλουσαν με τα οπλα τους. Το μόνο πράγμα που καναμε ηταν να ταπεινώνουμε τον εαυτό μας», δήλωσε μια ηλικιωμένη γυναίκα έξω από την εκκλησία, αναφερομενη στον παλιό ισπανικό ορισμό της λεξης «ταπεινωση» (humillar): χαμηλώνεις το κεφάλι και κοιτάζεις το έδαφος.

Αλλά οι άνθρωποι του Cherán είχαν κουραστεί να κοιτάζουν το έδαφος. Στις 15 Απριλίου του 2010, ενα μεγάλο convoy περασε και δεν μπορούσαν να αντέξουν αλλο. 

Οι καμπάνες της εκκλησίας χτύπησαν, καλώντας τους ανθρώπους σε δράση. Το κάλεσμα των καμπανων δινει στην ιστορια μια μυθολογική γεύση, καθιστώντας την μία από αυτές τις ιστορίες που ειναι τέλειες για αφήγηση γύρω από τη φωτιά.

Πώς καταφεραν οι χωρικοι οπλισμενοι κυριως με πετρες και ξυλα, να πιασουν τους οδηγούς και τους τραμπούκους στα φορτηγών, να τους αφοπλίσουν και να τους σύρουν, αβοήθητους ενω αυτοι ικετευαν για έλεος, στους δρόμους της πόλης κανεις δε ξερει ακριβως. 

Ομως κανένα από αυτά τα στοιχεία δεν εχει πραγματικά σημασία, σημασια εχει η αφήγηση αυτού του αγωνα τους και για τις επόμενες γενιές. Είναι η ιστορία της πρώτης ημέρας του αγώνα, ενος αγωνα που μόλις είχε αρχίσει. Μετά από αυτό έπρεπε να σταματήσουν και να καταστρωσουν καποιο σχεδιο.

Ήξεραν ότι οι ξυλοκοποι κατεβαλαν στο τοπικό καρτέλ μέχρι 18.000 US$ την ημέρα για να εχουν δικαιωμα να περνουν και ότι οι κακοποιοί δεν θα ηθελαν να χάσουν αυτό το εισόδημα. Ήξεραν επισης ότι η ομοσπονδιακή αστυνομία και ο στρατός δεν παρενέβησαν ποτέ ούτε θα προσπαθουσαν να υπερασπιστουν άτομα από απαγωγές, ή εκτελέσεις και ότι τα παρακαλια τους τους για βοήθεια προς τον κυβερνήτη της Πολιτείας πάντα έπεφταν σε ...κουφά αυτιά! Ετσι δεν είχαν τίποτα άλλο από το να σκάβουν και να περιμένουν.

Τοσο σιγουροι ήταν ότι ήταν ανυπεράσπιστοι, ότι εβαλαν τα οδοφράγματα στις τέσσερις εισόδους της πόλης, και ήταν προσεκτικοί να αφήσουν το τοπικό αστυνομικό τμήμα απ έξω. Ο φόβος καιροφυλαχτουσε σε κάθε δρόμο. Απαγόρευσαν το αλκοόλ και κηρύχθηκε απαγόρευση της κυκλοφορίας. Οργάνωσαν με τους γείτονές τους, ακόμη και σε κάθε πλατεία, να καθονται φρουρες όλο το βράδυ και να καταγγέλλουν οποιαδήποτε ύποπτη δραστηριότητα, ή μεμονωμένες κινησεις.

Το χωριο ήταν αποφασισμενο να προστατεύσει κάθε γωνιά του. Σε δύο από κάθε τρεις πλατείες, οργάνωσαν σημεία φρουράς, πάντα αναβαν από μια φωτιά, και ετσι ειχαν 190 από αυτές τις φωτιές να καίνε σε ολόκληρο το χωριο που ειχε καταληφθει από γείτονες που δεν φοβοντουσαν, πια, να μεινουν κλεισμενοι μεσα. Τώρα οι άνθρωποι ήταν στους δρόμους, πρόθυμοι να δούν ο ένας τον άλλο μετά, και μπροστά από τις φωτιές αυτές των διαφόρων πολιτικών και διαφορετικών θρησκειών, στεκοντουσαν ως ισοι μεταξυ τους. Από τη στιγμή που άναψαν φωτιές, οι γυναίκες εβγαλαν και τα μαγειρεματα τους στο δρόμο.

Κάθισαν, έκαναν σχέδια επαιρναν αποφάσεις, αλλά τα μικρα παιδια δεν ηθέλουν πάντα να παιρνουν μέρος στη μεγαλες και βαρετές συναντήσεις. 

Υπήρχαν συνελεύσεις, αλλά στις επίσημες συνελεύσεις οι γυναίκες συχνά δεν ηθελαν να μιλανε, εκτός αν ηταν δασκαλες, ή γιατροι, ακόμα ομως και έτσι, θα πρέπει να θεωρουνταν κατι το παράξενο. 

Ωστόσο, γύρω από τη φωτιά, η φωνή του μάγειρα είναι εξίσου σημαντική με τη φωνή ενός γέρου! Και οι νεοι ακουγαν και ρωτουσαν χωρίς το φόβο να εμφανίζονται αδαείς και εμεναν γιατί γύρω από τη φωτιά μπορεί κανεις πάντα να αστειευεται και να γελάει! Οι γείτονες που δεν μιλιοντουσαν, λόγω πολιτικών διαφωνιων αρχισαν να μιλάνε ξανά. Τρώγοντας, γύρω από τη φωτιά, όλοι είναι ίσοι.

Αυτή η χαλαρή συνύπαρξη στο δρόμο, σε κάθε γειτονιά, σε κάθε πλατεία, ήταν η διαδικασία που επέτρεψε στους ανθρώπους στο Cherán να πολεμησουν σαν ένας για τα δαση τους και την πόλη τους.

Παιρνοντας πισω τις παλιές συνήθειες και τα έθιμα τους, επιστρεφοντας στην ιδέα της La Faena, δουλειάς που γίνεται από όλους για το καλό όλων. 

Δεν ήταν πολύ καιρό πριν ότι αυτή η παράδοση εξακολουθεί να εφαρμόζεται. Οι μεγαλυτεροι σε ηλικια θα σας πουν: «χτίσαμε αυτό το σχολείο με την "La Faena" και σε ένα γάμο ή κηδεία, η παράδοση υπαγορεύει ότι ο καθένας βοηθά με κάτι: Tροφή, δουλεια, κάτι, έτσι ώστε η ζωή είναι πιο εύκολη για oλους. Αυτο κρατά τους ανθρώπους κοντά.

Σήμερα, σχεδόν ένα χρόνο μετά την επίσημη εξέγερση του, Cherán έχουν ένα νέο Κοινοτικό Συμβούλιο, που αντικατέστησε τον παλιο δήμαρχο, ο οποίος παρέδωσε την τελευταία αναφορα του, 4 χρόνια μετά την ανάληψη των καθηκόντων του. Αποχωρησε ειρηνικά, απο τη θεση του όπως απαίτησαν οι κατοικοι.

Το συμβούλιο εξελέγη σύμφωνα με τους παλιούς τρόπους και αποτελειται από άνδρες και τις γυναίκες που η κοινότητα θεωρει έντιμους και υπεύθυνους. Το Κρατικό Ινστιτούτο Εκλογων του Michoacán ήταν ένας απλός θεατής στην ψηφοφορία που εγινε.

Δεν υπάρχει θέση για τα πολιτικά κόμματα σε αυτή την πόλη, όπου οι άνθρωποι έμαθαν ότι όλοι μαζί είναι πιο δυνατοί και οταν ειναι χωρισμενοι οι μόνοι που ωφελούνται είναι οι malitos (οι κακοι). 

Ακόμη και στις επερχόμενες ομοσπονδιακές εκλογές έχουν δηλώσει τις προθέσεις τους να μην συμμετέχουν, ολόκληρη η πόλη θα κανει αποχή, για να αποφευχθούν οι κομματικές ρήξεις που χωρίζουν τους ανθρώπους και πάλι.

Οι κατοικοι εξακολουθούν να κάθονται και να συνομιλούν γύρω από τις φωτιές σε αυτη την ατρόμητο πόλη, αν και μόλις λίγες εβδομάδες πριν ένα φορτηγό απήγαγε καποιους και πρόσφατα έμαθαν πώς ομοσπονδιακές δυνάμεις καταστέλλουν με βία και δακρυγόνα μία διαδήλωση από τους χωρικούς του γειτονικου χωριου Aquila, που υπεράσπιζονται κι αυτοι το εδαφος τους από μια ξένη εταιρεία εξόρυξης.

Οι άνθρωποι τoυ Cherán δεν ξεχνουν ότι ο κίνδυνος εξακολουθεί να υπαρχει. Αλλά τώρα χαμογελούν και γιορτάζουν τις νίκες τους και είναι αποφασισμένοι να τις κρατήσουν, οπως και τις φωτιές, σε καθε γειτονια, που τους έχουν βοηθήσει τόσο πολύ να ερθουν κοντα, σαν μια πόλη ξανά.

Ειναι αδυνατον να περασεις απο τα "φυλακια" τους, χωρις να σου προσφερουν ενα καφε, ή ενα τακο. Ειναι ο τροπος τους να καταλαβουν ποιος εισαι, τι θελεις. Παρα το οτι εχουν περασει απο τη τρομοκρατια σ ενα προφανη θριαμβο μεσα σ ενα χρονο, δεν θελουν να σβησουν τις φωτιες που καινε στις γειτονιες.

Στην κεντρική πλατεία οι ηλικιωμένοι ανδρες λιαζονται για να ζεσταθουν και να ξεχάσουν τον κρύο αέρα, που ειχε το προηγουμενο βράδυ. Όταν τους ρωτα κανεις αργότερα αν πρόκειται να αναψουν φωτιά στη γειτονιά τους, αργότερα, απαντουν με ενα "ΝΑΙ". Τότε, ένας απ αυτους προσθετει: "Μόλις άναψεις τη φωτιά, θα πρέπει να τη φροντίζεις, έτσι ώστε να γινεται μεγαλυτερη και θερμότερη".