17 Αυγ 2011

Περί αναστήλωσης του σταλινισμού


Ένα πολύ σοβαρό θέμα στο μαρξισμό είναι ο ρόλος της προσωπικότητας στην ιστορία. Αν δεν κατανοήσεις τη σοβαρότητα αυτού του ζητήματος στον διαλεκτικό και ιστορικό υλισμό, δεν πρόκειται να καταλάβεις ποτέ τον μαρξισμό.
Ο περισσότερος κόσμος νομίζει ότι οι μεγάλες προσωπικότητες φτιάχνουν την ιστορία: Ο Ιούλιος Καίσαρας κατάκτησε τη Γαλατία, ο Μέγας Αλέξανδρος έφτασε μέχρι τον Ινδό ποταμό, ο Χριστόφορος Κολόμβος ανακάλυψε την Αμερική, ο Τρικούπης αναμόρφωσε την Ελλάδα, ο Καραμανλής έφτιαξε δρόμους, ο Λένιν έκανε την οκτωβριανή επανάσταση. Είναι τόσο μεγάλες και ισχυρές αυτές οι πολιτικές προσωπικότητες που έχουν τη δύναμη να αλλάζουν τη ροή της ιστορίας. Λάθος.

Αυτό είναι υποκειμενισμός, είναι όπως λέμε “βουλησιαρχία”. Η ιστορία κινείται μόνο από μια δύναμη: απ' τις μάζες, ή πιο σωστά απ' την πάλη των τάξεων. Για όλα, μα όλα τα ιστορικά γεγονότα υπάρχει από πίσω μια ταξική αιτία, μια οικονομική αιτία αν το θέλετε που ώθησαν τον Μεγαλέξανδρο να φτάσει μέχρι τον Ινδό ποταμό, τον Κολόμβο να φτάσει μέχρι την Αμερική και τον Λένιν να “κάνει” την επανάσταση. Οι συγκεκριμένες ιστορικές προσωπικότητες που μάθαμε, ήταν ακριβώς αυτές οι προσωπικότητες που ευνοήθηκαν από την ιστορική συγκυρία κι έτσι έγιναν σημαντικές. Οπωσδήποτε έβαλαν κι αυτοί το χεράκι τους, όμως αν δεν υπήρχαν οι ταξικές – οικονομικές αιτίες, όλα τα μεγάλα γεγονότα της ιστορίας δεν θα μπορούσαν να συμβούν, ιδιαίτερα αν δεν υπήρχε η καθοριστική για το γεγονός συμβολή των μαζών.
Ο Στάλιν ήταν ηγέτης της ΕΣΣΔ μετά το θάνατο του Λένιν το 24 και μέχρι το 53 που πέθανε. Η συμβολή του στην παγκόσμια ιστορία καθορίστηκε από την κυρίως ειπείν θεμελίωση της ισχύος της Σοβιετικής Ένωσης, του πρώτου σοσιαλιστικού κράτους στην ιστορία. Η ΕΣΣΔ ήταν η πρώτη μεγάλη και σοβαρή απειλή απέναντι στην παγκόσμια κυριαρχία του καπιταλισμού, την εποχή του ιμπεριαλισμού, και λογικό ήταν να συγκεντρώσει τα πυρά των αντιπάλων. Σήμερα, μετά από πολλή και εξαντλητική μελέτη των πηγών του αντικομμουνισμού, βγαίνει το συμπέρασμα ότι ο μύθος που συνοδεύει τον Στάλιν κατασκευάστηκε από το ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο προκειμένου να συκοφαντήσουν όχι τον Στάλιν μόνο σαν προσωπικότητα, αλλά την ίδια τη σοβιετική ένωση και κατά συνέπεια, τον ίδιο τον σοσιαλισμό σαν σύστημα. Η κριτική προς τον Στάλιν όταν γίνεται από αστική σκοπιά, τόσο απ' τα δεξιά όσο κι απ' τ' αριστερά είναι καθαρός αντικομμουνισμός. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον στο θέμα του Στάλιν, είναι οι αναρτήσεις του ιστολογίου fadomduck2 σχετικά με την περίφημη “πολιτική διαθήκη” του Λένιν, τα τελευταία του γραπτά δηλαδή πριν πεθάνει κι έγραφε τις σκέψεις του για κάποιους συνεργάτες του, μεταξύ αυτών κι ο Στάλιν. Σ' αυτές τις επιστολές στηρίχτηκαν ουκ ολίγες φορές οι αντισταλινικοί και ιδιαίτερα οι τροτσκιστές, αξίζει όμως να διαβάσετε την ανάλυση του συν-blogger TRASH πάνω στο θέμα (“Μύθοι και πραγματικότητα για την 'πολιτική διαθήκη' του Λένιν” σε τρία μέρη: 1ο μέρος http://fadomduck2.blogspot.com/2011/08/1.html, 2ο μέρος http://fadomduck2.blogspot.com/2011/08/1-2.html και 3ο μέρος http://fadomduck2.blogspot.com/2011/08/1-3.html )
Το διεθνές καπιταλιστικό κατεστημένο, ιδιαίτερα μετά την μεγάλη σοβιετική νίκη στον Β' παγκόσμιο πόλεμο επί ηγεσίας Στάλιν και τη συντριβή του ναζισμού, κάτι που έδωσε μεγάλο ατού και αίγλη στην ΕΣΣΔ, χρησιμοποίησε όλα τα μέσα για να συκοφαντήσει το σοσιαλιστικό σύστημα και μάλιστα επικέντρωσε στην πρώτη γραμμή την περίοδο όταν ηγέτης ο Στάλιν.
Από τότε, όσα κόμματα υποστήριζαν ανοιχτά τη Σοβιετική Ένωση, όχι σαν κράτος και εθνική κουλτούρα των Ρώσων (όπως πολλοί επιχείρησαν να το εμφανίσουν) αλλά ως κοινωνικοπολιτικό σύστημα, χαρακτηρίστηκαν “σταλινικά” μεταξύ αυτών και το ΚΚΕ. Υπάρχει μια ενδιαφέρουσα ματιά ενός μη-κομμουνιστή, πλην υποστηρικτή του ΚΚΕ blogger, του γνωστού σε όλους μας celin στην ανάρτησή του με τίτλο “το ΚΚΕ δεν είναι Σταλινικό” (http://celinathens.blogspot.com/2010/08/blog-post.html)
Στάλιν
Ο όρος “σταλινισμός” είναι κυρίως αστικός όρος, τον χρησιμοποιούν δηλαδή οι ταξικοί αντίπαλοι των κομμουνιστών και του ΚΚΕ. Το ΚΚΕ δεν αποδέχεται τον όρο αυτόν με την έννοια ότι δεν έχει θεωρητικό περιεχόμενο από άποψη κοσμοθεωρίας. Ο Στάλιν δηλαδή, δεν μπορείς να πεις ότι εξέλιξε παραπέρα την θεωρία του επιστημονικού σοσιαλισμού. Το θεωρητικό έργο του Στάλιν που είναι συγκεντρωμένο σε 14 τόμους (τα περίφημα “άπαντα Στάλιν” - συντριπτικά λιγότερα απ'τους 55 τόμους των απάντων του Λένιν) αφορά κυρίως σε ομιλίες, εισηγήσεις, άρθρα που έγραψε. Το σημαντικότερο μέρος της συμβολής του αφορά κυρίως στο εθνικό ζήτημα, όντας μη-Ρώσος ο ίδιος (Γεωργιανός), τις παρεκκλίσεις μέσα στο κόμμα των μπολσεβίκων αλλά και η πολύ σημαντική του μπροσούρα με τον τίτλο “Οικονομικά προβλήματα του Σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ” όπου ασχολείται με ζητήματα της σοσιαλιστικής οικονομικής πολιτικής, μια πολύ χρήσιμη και διδακτική ματιά στο ζήτημα της επιβίωσης κάποιων οικονομικών φαινομένων απ' τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό.
Κάποιοι φανατικοί υποστηρικτές του, και σκληροί πολέμιοι της Σοβιετικής Ένωσης μετά τον Στάλιν (μετά το 53) έχουν την τάση να μετατρέπουν σε -ισμό, την ιδιαίτερη περίοδο ηγεσίας του καθενός: Σταλινισμός, Χρουστσωφισμός, Μπρεζνιεφισμός, Γκορμπατσωφισμός. Μ' αυτή την έννοια λεν ότι ο σταλινισμός είναι ο λενινισμός της εποχής του Στάλιν, και τα προβλήματα που παρουσίασε ο σοσιαλισμός μετέπειτα τα ονομάτιζαν με το αντίστοιχο πρόσωπο που ήταν τότε επικεφαλής, κλασική περίπτωση ταύτισης της ιστορικής περιόδου με το πρόσωπο, υποκειμενισμός. Δηλαδή ο Στάλιν τα έκανε όλα σωστά, οι επόμενοι τα έκαναν όλα λάθος. Τραγικό λάθος από από άποψη μαρξιστικής ανάλυσης που σε οδηγεί, όχι μόνο να μηδενίζεις εντελώς το σοσιαλισμό και τα επιτεύγματά του και μετά την περίοδο Στάλιν – κυρίως απ' την άποψη του βιοτικού επιπέδου των σοβιετικών και σοσιαλιστικών λαών – αλλά και να διατυπώνεις αντιμαρξιστικές θεωρίες περί σοσιαλιμπεριαλισμού, σοσιαλφασισμού και κρατικού καπιταλισμού. Ακόμα και μετά το 20ο συνέδριο του ΚΚΣΕ που η σοβιετική κοινωνία σιγά-σιγά άρχισε να γλιστράει προς τον καπιταλισμό, οι κατακτήσεις, οι παροχές του κράτους και η γενικότερα η ζωή των σοβιετικών πολιτών ήταν τέτοια που ούτε στ' όνειρό μας δεν πρόκειται να δούμε στον καπιταλισμό.
Ο σταλινισμός, έτσι όπως τον εμφανίζουν οι ιδεολογικοί αντίπαλοι του ΚΚΕ, μεταξύ αυτών και αριστεροί – ρεφορμιστές, οπορτουνιστές – στην ουσία αναφέρεται σε ένα στιλ διακυβέρνησης στις περισσότερες περιπτώσεις μάλιστα διαστρεβλωμένα. Εστιάζουν σε κάποια ιστορικά γεγονότα, τα οποία το ΚΚΕ τα αντιμετώπισε ψύχραιμα χωρίς να αγιοποιήσει κανέναν (βλ παρακάτω), και τα οποία πρέπει να τα δεις από μαρξιστική-λενινιστική σκοπιά, χωρίς όμως να είσαι προκατειλλημένος και να μηδενίζεις τα πάντα.
Την περίοδο που ηγήθηκε ο Στάλιν συνέβησαν πολλά με βασικότερο τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, τον μεγαλύτερο πόλεμο που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα, τη μεγαλύτερη καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων για το πούμε μαρξιστικά, στην ανθρώπινη ιστορία, προκειμένου να “επανεκκινηθεί” ο καπιταλισμός παγκόσμια και να αναπτυχθεί τα επόμενα χρόνια για να αντιμετωπίσει τη σοσιαλιστική “απειλή”. Την ίδια περίοδο η Σοβιετική Ένωση γνώρισε μια τεράστια ανάπτυξη, η εκβιομηχάνιση της ΕΣΣΔ ήταν πρωτοφανής και έκανε τη σοβιετική ένωση αυτό που λέμε “υπερδύναμη”, ο παραγωγικός ιστός της χώρας στήθηκε με τέτοιο τρόπο που επέτρεψε τη μεγάλη νίκη των σοβιετικών λαών ενάντια στο ναζισμό. Αυτό το συμπέρασμα είναι αναμφισβήτητο από κάθε αντικειμενικό κριτή. Όχι όμως κι από τους εχθρούς του σοσιαλισμού, μεταξύ αυτών και διαφόρων ψευτοκομμουνιστικών τάσεων, όπως οι Τροτσκιστές.
Βασίλης Ραφαηλίδης
Να όμως τι λέει ο Βασίλης Ραφαηλίδης, συγγραφέας, πρώην συνεργάτης του γνωστού ηγέτη της 4ης τροτσκιστικής διεθνούς Μιχάλη Ράπτη (Μισέλ Πάμπλο)και πολέμιος του Στάλιν: “Δεν είναι δυνατό ένας μαρξιστής, ένας διαλεκτικός, να καταδικάσει το σταλινισμό άκριτα και επιπόλαια. Κάτι τέτοιο θα ήταν σταλινισμός απ' την ανάποδη. Ο σταλινισμός είναι, βέβαια, συνδεδεμένος με την προσωπικότητα του Στάλιν και τις μεθόδους του, αλλά εκείνος που ευθύνεται λιγότερο απ' όλους για τούτες τις μεθόδους είναι ο ίδιος ο Στάλιν. Άλλωστε, ο Στάλιν, για κάμποσα χρόνια μετά το θάνατο του Λένιν, καθοδηγούσε το κόμμα και το κράτος συλλογικά, με το κλασικό πλέον διοικητικό σχήμα της τριανδρίας (τρόικα). Δεν ήταν εξαρχής δικτάτορας, και κατά πάσα πιθανότητα δεν είχε εξαρχής την πρόθεση να γίνει δικτάτορας. Έγινε κάτω από πολύ συγκεκριμένες συνθήκες που πρέπει να ερευνηθούν προσεκτικά. Αν πει κανείς πως τα πράγματα θα εξελίσσονταν πολύ διαφορετικά στην ΕΣΣΔ αν δεν υπήρχε ο Στάλιν, αν στη θέση του βρισκόταν π.χ ο Τρότσκι, είναι σαν να αποδέχεται σαν πρώτο και κυρίαρχο το ρόλο της προσωπικότητας και της βούλησης στην ιστορία. Αλλά μια τέτοια άκρατη ιστορική βουλησιαρχία απέχει έτη φωτός μακρυά απ' το μαρξισμό. Παρά το σημαίνοντα ρόλο της, δεν είναι η προσωπικότητα που δημιουργεί την ιστορία, είναι η ιστορία που σε μια συγκεκριμένη ιστορική στιγμή βρίσκει την κατάλληλη για κείνη τη στιγμή προσωπικότητα. Αν η προσωπικότητα υπήρχε και η ιστορική ανάγκη δεν επεσήμανε την ύπαρξή της, σημαίνει πως οι αντικειμενικές συνθήκες δεν την χρειάζονταν.”
[...] “Ο αντισταλινισμός, που είναι κι αυτός δογματισμός, συχνά είναι πολύ πιο επικίνδυνος απ' το σταλινικό δογματισμό. Δεν έχει κανείς παρά να προσέξει τη συμπεριφορά των τροτσκιστών, των μαοϊκών ή όποιων άλλων, για να διαπιστώσει πως ο δικός τους δογματισμός σε τίποτα δεν υπολείπεται του σταλινικού, για να μην πω ότι είναι ένας δογματισμός εντελώς καιροσκοπικός, αφού όλοι αυτοί μιλούν και κρίνουν με την ασφάλεια που παρέχει η αντιπολίτευση και η μη δοκιμή των απόψεών τους στην πράξη.”
(Βασίλη Ραφαηλίδη "Η μεγάλη περιπέτεια του Μαρξισμού", 1999 εκδ. Εικοστού Πρώτου, σελ. 398-399).  
Το ΚΚΕ μετά το 56, όταν έγινε η ιστορική 6η ολομέλεια που καθαίρεσε τον Ζαχαριάδη, ένα μήνα μετά ακριβώς απ' το περίφημο “20ο συνέδριο” του ΚΚΣΕ επι Χρουστσώφ που επισημοποίησε την “αποσταλινοποίηση”, απέφευγε συστηματικά να αναφέρεται στον Στάλιν και την περίοδο ηγεσίας του. Δεν είναι κρυφό ότι το ΚΚΕ, όπως και άλλα κόμματα επί εποχής του σοσιαλισμού επηρεαζόταν, έως και ελεγχόταν από το ΚΚΣΕ, κάτι που έχει αναγνωρίσει το ΚΚΕ επίσημα αμέσως μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ και 4 χρόνια μετά, στην πρώτη προσέγγιση για τις αιτίες της διάλυσης της ΕΣΣΔ:
Tο 14ο Συνέδριο του KKE (1991) και η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του 1995 εκτίμησαν αυτοκριτικά τα εξής: Δεν αποφύγαμε ως Kόμμα την εξιδανίκευση και εξωραϊσμό του σοσιαλισμού, όπως οικοδομήθηκε στον 20ό αιώνα. Yποτιμήσαμε τα προβλήματα που διαπιστώναμε, [...], υπερεκτιμήσαμε την πορεία σοσιαλιστικής ανάπτυξης [...] H στάση του Kόμματός μας αποτέλεσε μέρος του προβλήματος. H δυνατότητά μας να βγάλουμε τα σωστά συμπεράσματα περιορίστηκε από το γεγονός ότι και το Kόμμα μας δεν έδωσε την απαιτούμενη προσοχή στην ανάγκη να κατακτά τη θεωρητική του επάρκεια [...] Σε μεγάλο βαθμό, ως Kόμμα υιοθετήσαμε λανθασμένες θεωρητικές εκτιμήσεις και πολιτικές επιλογές του KKΣE.
Σε σημαντικό βαθμό επέδρασε στη στάση μας [...] η άκριτη υιοθέτηση θέσεων του KKΣE σε θέματα θεωρίας και ιδεολογίας.
[...]Tο Kόμμα μας δέχτηκε άκριτα την πολιτική της περεστρόικα, εκτιμώντας ότι πρόκειται για πολιτική μεταρρυθμίσεων προς όφελος του σοσιαλισμού. Tο γεγονός αυτό αντανακλούσε και την ενδυνάμωση του οπορτουνισμού στις γραμμές του Kόμματος εκείνη την περίοδο.” (Απόφαση του 18ου Συνεδρίου για το σοσιαλισμό http://goo.gl/IQFcS)
Με απλά λόγια, αυτό που λέει το ΚΚΕ είναι ότι και το ίδιο διολίσθησε από τις αρχές του εξαιτίας του ότι η ίδια η ΕΣΣΔ και το ΚΚΣΕ απ' το 56, με την “αποσταλινοποίηση” διολίσθησε με αποτέλεσμα να φτάσει σιγά-σιγά στην αντατροπή του το 89.
Για το 18ο συνέδριο είπαν ότι το ΚΚΕ ανάστησε το σταλινισμό. Πρωτεργάτης αυτής της αντίληψης, που αμέσως υιοθέτησαν όλοι οι αντίπαλοι που σε περιμένουν στη γωνία, ήταν ο ακαδημαϊκός Γιώργος Ρούσης, πρώην συνεργάτης του κόμματος, με την περίφημη τοποθέτησή του (http://18synedriokke.blogspot.com/2009/01/2_23.html) στον προσυνεδριακό διάλογο για το 18ο συνέδριο του κόμματος το 2009. Οι αστικές εφημερίδες αμέσως έσπευσαν να αξιοποιήσουν αυτή την παρέμβαση (που δημοσιεύτηκε στον Ριζοσπάστη, δεν αποκρύφτηκε) και να αναπαράγουν την στρεβλή εικόνα του Στάλιν για να τη συνδέσουν με το ΚΚΕ. Ίσα-ίσα που το ΚΚΕ για πρώτη φορά αντιμετώπισε την περίοδο Στάλιν ψύχραιμα και αντικειμενικά, μιας και το απέφευγε τόσα χρόνια υπό την επιρροή του αντι-σταλινικού ας πούμε ΚΚΣΕ μετά το '56. Καλύτερα να αντιμετωπίζεις εκείνη την περίοδο ψυχρά χωρίς να ωραιοποιείς αλλά και ούτε να μηδενίζεις, παρά να το αποφεύγεις, επειδή επηρεάζεσαι απ' το ΚΚΣΕ. Στο συνέδριο το ΚΚΕ εξετάζει την περίοδο εκείνη κριτικά, καθώς και την επόμενη περίοδο φυσικά μέχρι την αντεπανάσταση και βγάζει ορισμένα συμπεράσματα. Η κριτική του ΚΚΕ στον Στάλιν, σχετικά με ζητήματα της σοσιαλιστικής οικονομίας, εντοπίζεται στα εξής σημεία της απόφασης:
O I. B. Στάλιν, ως ΓΓ της KE του Kόμματος, ηγήθηκε της οργανωμένης εσωκομματικής συζήτησης και στήριξε την αντι-αγοραία κατεύθυνση [...] Aδυναμία της προσέγγισης [που στηρίχτηκε απ' τον Στάλιν] ήταν ότι υποστήριζε πως τα καταναλωτικά προϊόντα παράγονται και κατανέμονται ως εμπορεύματα.H θέση αυτή ήταν σωστή μόνον όσον αφορούσε τα προϊόντα της σοσιαλιστικής παραγωγής που προορίζονταν για το εξωτερικό εμπόριο, καθώς και την ανταλλαγή μεταξύ προϊόντων της σοσιαλιστικής βιομηχανίας και της κολχόζνικης και ατομικής παραγωγής. Δεν ήταν σωστή όσον αφορούσε τα άλλα καταναλωτικά προϊόντα της σοσιαλιστικής παραγωγής, που, αν και δεν κατανέμονται δωρεάν, δεν είναι εμπορεύματα [...]Oι σωστές θέσεις και κατευθύνσεις του Στάλιν και των "αντι-αγοραίων" οικονομολόγων και στελεχών του KK δεν μπόρεσαν να οδηγήσουν στη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης θεωρητικής επεξεργασίας και αντίστοιχης πολιτικής γραμμής, ικανής να αντιμετωπίσει τις αγοραίες θεωρητικές θέσεις και πολιτικές επιλογές που ενισχύονταν. Σε αυτό συνέβαλαν οι ισχυρές κοινωνικές πιέσεις, αλλά και οι αντινομίες, ανεπάρκειες, ταλαντεύσεις που υπήρχαν στο αντι-αγοραίο ρεύμα.”
(Απόφαση του 18ου Συνεδρίου για το σοσιαλισμό http://goo.gl/IQFcS)
Αυτό, αν μη τι άλλο, ούτε αγιοποίηση είναι, ούτε μηδενισμός, είναι ψύχραιμη προσέγγιση.
Ένα βιβλίο που έγινε ανάρπαστο ανάμεσα στους κομμουνιστές είναι το πασίγνωστο πλέον “μια άλλη ματιά στον Στάλιν” του Βέλγου συγγραφέα και κομμουνιστή πολιτικού Λούντο Μαρτένς (εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, 1997, Β' έκδοση). Μπορείτε να το κατεβάσετε σε μορφή pdf στα Αγγλικά, σε τρία μέρη στη διεύθυνση http://www.plp.org/books/ .
Λούντο Μαρτένς
Το βιβλίο αυτό εν πολλοίς υπερασπίζεται τον Στάλιν και την περίοδο που ηγήθηκε της Σοβιετικής Ένωσης, καταρρίπτει την ιμπεριαλιστική προπαγάνδα αποτελεσματικά βασιζόμενος κυρίως σε αναλύσεις αστών ακαδημαϊκών αλλά και σε μαρτυρίες δυτικών – μη κομμουνιστών - πολιτών που έζησαν κι εργάστηκαν στη Σοβιετική Ένωση εκείνη την περίοδο. Ωστόσο, το ΚΚΕ δια στόματος του αξέχαστου Θανάση Παπαρήγα* που έγραψε τον πρόλογο στην ελληνική έκδοση, δεν υιοθετεί τα πάντα ακρίτως. Λέει συγκεκριμένα:
Ένα τέτοιο [αδύνατο] σημείο [του βιβλίου] είναι, αναντίρρητα, η υπερβολική προσωποποίηση. Σε πολλά σημεία του, δίνει την εντύπωση ότι όλα εξαρτιόταν από την τύχη και τις ενέργειες ενός μόνο ανθρώπου και συγκεκριμένα του Ι. Β. Στάλιν. Ο τελευταίος δεν φαίνεται σαν εκπρόσωπος μιας πολιτικοϊστορικής δύναμης – εκείνων που τάσσονται υπέρ της αντίστασης σε όλες τις δυσκολίες και τα εμπόδια και με κάθε θυσία – αλλά μάλλον σαν ένα είδος υπερανθρώπου. Η τελική του τύχη δεν αντιμετωπίζεται σαν το αποτέλεσμα (και το “σύπτωμα”) της επικράτησης των αντίστοιχων δυνάμεων στην κλίμακα της κοινωνίας, αλλά σαν μια απλή συνωμοσία μερικών ατομικών μελών μιας απλής κομματικής ηγεσίας.
Αυτό γίνεται ιδιαίτερα έκδηλο όταν αναφέρονται ζητήματα που αφορούν στις εξελίξεις μετά το 1948, όπου και πάλι όλα προσωποποιούνται, αποδίδονται σε άτομα, χωρίς να πέφτει το απαραίτητο, κατά τη γνώμη μας, βάρος σε μια σειρά γεγονότα που άλλαξαν το συσχετισμό των δυνάμεων.
Ωστόσο, οι κηλίδες δεν κατορθώνουν να κρύψουν το φως του ήλιου. Παρ' όλ' αυτά τα κενά, το βιβλίο του Λ. Μαρτένς ανοίγει ένα πολύτιμο δρόμο στην έρευνα μιας εποχής που έχει άγρια κακοποιηθεί...” (απ' τον πρόλογο στην ελληνική έκδοση του πιο πάνω βιβλίου, σελ. 9-10). Επιπλέον, ο Ρούσης που είπαμε πιο πάνω, στην ίδια τοποθέτησή του στον προσυνεδριακό λέει κάποια πολύ σοβαρά πράματα για τον Μαρτένς. Μπροστά στο να απορρίψεις εντελώς την εχθρική σχεδόν στάση του Ρούση απέναντι στο κομματικό συνέδριο, κρατάς μια πισινή τουλάχιστον γι' αυτά που λέει για τον Μαρτένς τα οποία δεν μπορείς όμως και να επιβεβαιώσεις κιόλας.
Η περίοδος Στάλιν λοιπόν δεν έτυχε ψύχραιμης κι αντικειμενικής μελέτης μέχρι σήμερα, πέρα από ελάχιστες, άγνωστες στον πολύ κόσμο προσπάθειες. Κι αυτό κάθε άλλο παρά τυχαίο είναι όταν κατά τη συγκεκριμένη περίοδο, η εξάπλωση του σοσιαλισμού έθετε σε κίνδυνο το “παλιό καθεστώς” τον παγκόσμιο καπιταλισμό.
Ο μαρξισμός-λενινισμός είναι μια κοσμοθεωρία που έχει σαν βάση της την αντικειμενική, ταξική μελέτη των ιστορικών γεγονότων και κάτω απ' αυτό το πρίσμα το ΚΚΕ προσπάθησε να κάνει μια αντικειμενική ανάλυση της περιόδου εκείνης, στα πλαίσια της συνολικής μελέτης του σοσιαλισμού. Αυτή την προσπάθεια, οι πάντα καλοθελητές αντίπαλοι του ΚΚΕ, κι απ' τα δεξιά κι απ' τ' αριστερά, ερμήνευσαν αυτή την προσπάθεια σαν αναστήλωση του “Σταλινισμού”. Τίποτα ψευδέστερο!

*Ο Θανάσης Παπαρήγας ήταν μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, μέλος του ιστορικού τμήματος και γνωστός για την ευρυμάθειά του, τις πολλές γλώσσες που μιλούσε και το γλαφυρό του συγγραφικό ύφος. Ήταν σύζυγος της Αλέκας, σκοτώθηκε άδικα σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα το 2002.

58 σχόλια:

  1. Ιωσήφ Βισαριόνοβιτς Στάλιν.

    Το όνομά του συνδέθηκε αναπόσπαστα με τις πιο λαμπρές σελίδες, αλλά και τις αναμφισβήτητα δύσκολες στιγμές, της Ιστορίας της Σοβιετικής Ένωσης και της πρωτοποριακής Σοσιαλιστικής Οικοδόμησης.

    Η Ιστορική περίοδο της ηγεσίας του Ι. Β. Στάλιν, περιλαμβάνει το τέλος του εμφυλίου πολέμου, την εφαρμογή της πολιτικής της ΝΕΠ, την αντιμετώπιση των οπορτουνιστικών ταλαντεύσεων και παρεκκλίσεων σε σχέση με το αν μπορεί να οικοδομηθεί ο Σοσιαλισμός στην ΕΣΣΔ.

    Περιλαμβάνει την τεράστια προσπάθεια – που στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία – εκβιομηχάνισης της παραγωγής, καθώς και της κολεκτιβοποίησης της αγροτικής παραγωγής.
    Περιλαμβάνει την όξυνση της ταξικής πάλης, πού είχε ως αποτέλεσμα τη συντριβή των δυνάμεων της “πέμπτης φάλαγγας” στο εσωτερικό της χώρας τη δεκαετία του 1930.

    Τέλος, εκείνο που δεν μπορούν να "συγχωρέσουν" οι εχθροί του Κομμουνισμού, είναι το Ιστορικό γεγονός, ότι ο σ. Ι. Στάλιν έχει συνδέσει το όνομά του, με το Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο και τη περιφανή Νίκη που κατήγαγε ενάντια στο φασισμό, που είχε ως αποτέλεσμα αντίστοιχες Νίκες του Παγκόσμιου Κομμουνιστκού Κινήματος.

    Νίκες που οδήγησαν μια σειρά χώρες να περάσουν στο Σοσιαλιστικό Στρατόπεδο, να αναδειχθούν μια σειρά από Λαϊκές Δημοκρατίες.
    Νίκες, που μέχρι τις ανατροπές του 1991, έδιναν όραμα και ελπίδα σε εκατομμύρια ανθρώπους σε όλη τη γη.
    Νίκες, που ανάγκασαν τους καπιταλιστές σε μια σειρά “παραχωρήσεων”, που σήμερα, εντελώς ρεβανσιστικά τις παίρνουν μία – μία πίσω.
    Νίκες, που όμως, εμπνέουν και το σήμερα και το νέο αύριο, το Σοσιαλιστικό Αύριο, που θα έρθει πιο σύντομα απ΄ότι το φοβούνται οι απανταχού καπιταλιστές και οι ορντινάτσες τους !

    Αυτά τα ... ολίγα !

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Faros, νομίζω οτι το άρθρο στέκεται ενάντια στα όσα λες, μιας και λέει ξεκάθαρα οτι δεν ήταν θέμα της μαγκιάς ή όχι του Στάλιν τα όσα γίναν, αλλά κυρίως αποτέλεσμα του πλαισίου στο οποίο ανεδείχθει.

    metalminer

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ναι, καλό είναι να μην γινόμαστε προσωπολάτρες.
    (όσο και αν το συναίσθημα μας κυριεύει πολλές φορές ...)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Αγαπάμε Στάλιν-προσωπολατρεύουμε Στάλιν στο βαθμό που η αστική προπαγάνδα τον έχει αναγάγει σε μεγάλο, τρομακτικό σκιάχτρο.
    Ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από τα κεφάλια των καπιταλιστών, το φάντασμα του Στάλιν.


    Κατά τ' άλλα αξιολογότατος κομμουνιστής που εν πολλοίς υποστήριξε τις σωστές θέσεις κατά την πορεία της σοσιαλιστικής οικοδόμησης -και το σημαντικότερο- την ίδια την οικοδόμηση.


    Αξίζει ν' αναφερθεί και ότι ενώ τα οικονομικά δεν ήταν το φόρτε του -όπως πχ η στρατιωτική οργάνωση δεν ήταν το φόρτε του Λένιν και γι' αυτό δεν είχε ρόλο στον Κόκκινο Στρατό όπως είχαν οι Τρότσκυ, Στάλιν- δεν έπαψε και πολύ μετά τα πρώτα ήντα να διαβάζει και να μαθαίνει για να απαντήσει στις "ανορθόδοξες" κριτικές από μερίδα οικονομολόγων και στελεχών, αποτέλεσμα της οποίας προσπάθειας ήταν το σημαντικό έργο για τα οικονομικά προβλήματα του σοσιαλισμού.
    Ο κομμουνιστής πρέπει πάντα να προσπαθεί να κατακτήσει την επιστήμη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. ενταξει και εγω εχω πει να καψουν τις μουμιες τους και τις σταχτες να τις ριξουν στον υπομομο...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ανώνυμος (metalmine): Μιας και αναφέρεσαι σε μένα, μήπως να γίνεις πιο συγκεκριμένος ;
    - Σε ποιο σημείο του άρθρου, βρίσκεις διαφορές με το σχόλιό μου ;
    - Ποιος μίλησε για ... μαγκιά ; Νομίζω ότι αυθαιρετείς !
    - Τι σημαίνει "πλαίσιο" ;
    - Ποιος "ανεδείχθει" ;
    Θεωρώ ότι όταν κανείς αναφέρεται σε Ιστορικά γεγονότα και πρόσωπα, πρέπει να είναι πολύ προσεχτικός και σαφής πάνω απ΄όλα !

    spiral architect: Σε κανένα σημείο το ποστ, δεν προβάλλει κανενός είδους προσωπολατρείας ...
    Οπότε ...

    Ανώνυμος είπε: Φίλε μου, κρίνουμε ιστορικές περιόδους και φυσικά και τα πρόσωπα που πρωταγωνίστησαν σ΄αυτές.
    Δεν μπορεί, άλλωστε να γίνει αλλιώς !
    Αλλά, μέχρις εκεί ... ούτε "αγαπάμε", ούτε φυσικά ... "μισούμε" !
    Αν, φυσικά, θέλουμε να είμαστε χρήσιμοι !
    Μιλάμε για την Ιστορική Περίοδο (της παγκόσμιας ιστορίας) που στην ηγεσία του ΚΚ (Μπολσεβίκοι) της Σοβιετικής Ένωσης βρίσκονταν ο Ιωσήφ Στάλιν.
    Τίποτα περισσότερο, αλλά και τίποτα λιγότερο.
    Φυσικά βρίσκω πολύ σωστές και ενδιαφέρουσες τις επισημάνσεις σου.
    Κυρίως προσυπογράφω την κατακλείδα σου !

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Φάρε, βλέπεις πόσο εύκολα μπορείς να παρεξηγηθείς; διάβασα προσεχτικά το πρώτο σχόλιό σου, δεν βλέπω τίποτα μεμπτό, ή αντίθετο προς το νόημα του κειμένου.
    Δίνει όμως την εντύπωση ενός υποστηρικτή του Στάλιν ως ΠΡΟΣΩΠΟ. Αυτό που λέει ο metalminer σημαίνει ότι κατάλαβε την ουσία του κειμένου, ότι δεν είναι το πρόσωπο που φτιάχνει την ιστορία αλλά η ιστορία που φτιάχνει το πρόσωπο.
    Η προσωπολατρεία απ' την άλλη, πολλές φορές είναι αναπόφευκτη γιατί πολύ απλά, δεν μπορεί όλος ο κόσμος να σκέφτεται διαλεκτικά, μαρξιστικά, δεν έχουν όλη την ίδια πρόσβαση στη γνώση, ή αν θέλετε την ίδια διάθεση, τον ίδιο χρόνο για να εμβαθύνουν.
    Ασφαλώς υπάρχουν πολλοί οπαδοί του Στάλιν στο ΚΚΕ, ως πρόσωπο αλλά τι να κάνουμε τώρα; να τους μαλώσουμε; Το ίδιο ισχύει φυσικά για κάθε προσωπικότητα που τείνουμε να αγιοποιούμε (Λένιν, Τσε, Ζαχαριάδης, Βελουχιώτης) Είναι πολύ ισχυρός ο συναισθηματικός δεσμός που αναπτύσσεται μερικές φορές ανάμεσα σε έναν κομμουνιστή κι ένα ιστορικό πρόσωπο. Άντε πες σε κάποιον "μην αγιοποιείς τον Μπελογιάννη", μοιάζει σχεδόν σαν προσβολή στη μνήμη του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Tα πραγματα ειναι απλα.
    τετοιοι ανθρωποι πανε προς τα εκει που φυσα ο ανεμος. το λεει και το κειμενο με αλλα λογια φυσικα
    Ο σταλιν ο χιτλερ κτλ δεν ηταν αυτο που πρεσβευαν, ηταν απλα τυχοδιοκτες που μυριζονταν απο μακρια τις ευκαιριες για δυναμη και εξουσια που τοσο τους αρεσε, οπως και ο καλος επιχηριματιας αναγνωριζει ευκολα τις ευκαιριες και δεν ασχολητε μονο με ενα αντικειμενο
    θελω να πω οτι ο σταλιν εαν ζουσε στις ηπα παλι σταλιν θα ηταν, ομως θα ηταν ενας καλος καπιταλιστης σιγουρα ηγετης ενος μεγαλου κομματος η μιας μεγαλης επιχειρισης.......κτλ
    λοιπον οπως και εναν επιχειρηματια εαν τον ριξεις με αλεξιπτωτο στην αυστραλια αυτος παλι θα επιπλευσει ισως οχι τοσο καλα οσο εδω αλλα σιγουρα καλυτερα απο πολλους οπως και εναν ποιητη η μουσικο εαν τον πεταξεις καπου αυτος θα βρει τροπο να δημιουργησει ετσι και καθε σταλιν και ομοιος του,
    θα επιπλευσει προσαρμοσμενος παντα στις αναλογες συνθηκες.
    τετοιοι ανθρωποι δεν εχουν ποτε τους ουτε ιδεες ουτε ηθικη παρα το μονο μελημα τους ειναι παντα η δυναμη
    οπως και σε εναν πλουσιο το μονο που τον απασχολει ειναι να βγαλει και αλλα λεφτα και ας εχει πολλα, οπως και ενας καλος μουσικος θελει να γραψει και αλλα τραγουδια και ας εχει γραψει πολλα ετσι και αυτοι εχουν παθη συχνα κρυφα και ακατανοητα για τους πολλους ιδεολογους σαν εσας που δεν αμφιβαλλω πιστευεται αυτα που γραφεται

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Ανώνυμος 2:57 ούτε κατά διάνοια έπιασες το νόημα του κειμένου και μάλιστα, διαστρέβλωσες και ξεπάτωσες από πάνω μέχρι κάτω την ουσία του. Είδες φως, μπήκες, είπες αυτό που ήθελες να πεις, τη δική σου ατομική ερμηνεία της περιόδου. Είσαι κι εσύ αυτό που λέει ο Ραφαηλίδης "δογματικός αντισταλινικός"

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Αναφερόμενοι με ποδοσφαιρικούς όρους,ο Στάλιν παρέλαβε μια χώρα σε καθεστώς πολύ χειρότερο απο τα καπιταλιστικά κράτη και την κατέστησε προπολεμικώς τρίτη βιομηχανική δύναμη και μεταπολεμικώς δεύτερη βιομηχανική δύναμη παγκοσμίως.
    Και το κατάφερε ενώ είχε 25 εκατομμύρια νεκρούς,τεράστια καταστραφή του παραγωγικού ιστού καθώς και λεηλασία του στις κατακτημένες περιοχές απο τους εισβολείς Γερμανούς.
    Δηλαδή είναι σαν να έχουμε έναν δρομέα,την ΕΣΣΔ και τρείς άλλους δρομείς,Γερμανία,Μεγάλη Βρετανία,ΗΠΑ.
    Ο Σοβιετικός έχει εκκίνηση λόγω υστέρησης κάμποσα μέτρα πιο πίσω ενώ στον δρόμο του συναντά και περισσότερα εμπόδια.
    Και όμως,καταφέρνει να ξεπεράσει αρκετούς απο τους δρομείς και απο άλλον να τον έχει σε λιγότερο απο τη μισή απόσταση.
    Και προσέξτε,τα επιτεύγματα έγιναν σε μια χώρα κατα βάση αγροτική και με μεγάλα ποσοστά αναλφαβητισμού και προφανώς άλλης νοοτροπίας ένεκα και της τσαρικής περιόδου.
    Αυτα αναφερόμενοι κάπως απλοικά.
    Τώρα,η κριτική περί των εκατομμυρίων νεκρών του Στάλιν,απο 10 εως 100 και στείρα είναι και δεν οδηγεί πουθενά όπως και η περιπτωσιολογία,τι είδε ο ένας ή τι παρατήρησε κάποιος άλλος ως επισκέπτης ή τι του είπε κάποιος.
    Αν φέρουμε έναν φίλο μας σε μια υποβαθμισμένη συνοικία θα διαπιστώσει άσχημα πράγματα,αν τον πάμε σε ένα πλουσιοπάροχο μέρος θα έχει θετικές γνώμες.
    Επικουρικα βοηθούν ή έχουν αξία οι αποσπασματικές αναφορές και οι παραδόσεις που προκύπτουν προφορικά ή εκ μνήμης.

    Για να μη μακρυγορώ,δεν έχει σημασία στο παρόν θέμα να βγάλει κάποιος το αντικομμουνιστικό ή υπερκομμουνιστικό του μένος.
    Αυτο το κάνουμε και αλλού,η χρησιμότητα του πολυβάτου είναι στο να συζητηθούν πράγματα που δεν προσφέρονται για διάλογο εκτός αυτού,π.χ. ένεκα του ότι πιθανώς το συγγενικό και φιλικό μας περιβάλλον δεν έχει τη διάθεση να μελετάει για ιστορικής ή πολιτικής φύσεως θέματα.
    Κατα τη γνώμη μου λοιπόν,η συζήτηση και η κριτική πρέπει να εστιάζεται σε πολιτικά ζητήματα,μερικά όπως οι Δίκες της Μόσχας έχουν αναφερθεί και ίσως τα θέσουμε πάλι επι τάπητος,θα γράψω όμως για άλλα.
    Ένα ζήτημα προς κριτική όπως προκύπτει και απο το πολύ καλό βιβλίο του Περικλή Παυλίδη "ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΣΣΔ"

    .....συνεχιζεται στο επομενο σχολιο

    Αρχελαος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. ...συνεχεια

    Κείμενο:
    " Εδώ πρέπει να σημειώσουμε, παρεκβατικά, το γεγονός πως ορισμένοι συγγραφείς, εκ των ασκούντων κριτική στη σοβιετική γραφειοκρατία, αναφέρονται με ιδιαίτερη έμφαση στο, εν πολλοίς, αυταρχικό εργασιακό καθεστώς που επεβλήθη στους σοβιετικούς εργαζόμενους κυρίως κατά την περίοδο εκβιομηχάνισης της ΕΣΣΔ: εισαγωγή βιβλιαρίων εργασίας και διαβατηρίων εσωτερικού, περιορισμός έως και απαγόρευση του δικαιώματος στη μετακίνηση και αλλαγή εργασίας, αυστηρές κυρώσεις έως και φυλάκιση ή ακόμη και εκτόπιση για περιπτώσεις τεμπελιάς, αδικαιολόγητης απουσίας από την εργασία, κλοπής ή φθοράς της κρατικής περιουσίας κλπ.20. Η σύγκριση μάλιστα του «αντεργατικού» αυτού καθεστώτος με το αντίστοιχο «φιλεργατικό» των πρώτων ετών της σοβιετικής εξουσίας οδηγεί στο συμπέρασμα περί του αντεπαναστατικού ρόλου της σταλινικής γραφειοκρατίας στην ιστορία της ΕΣΣΔ.
    Φρονούμε ότι η προσέγγιση αυτή είναι απλουστευτική και, εν πάση περιπτώσει, παραβλέπει μια σειρά αιτίων, συμπεριλαμβανομένων και των προαναφερθέντων, τα οποία υπαγορεύουν στο σοσιαλιστικό κράτος μέτρα και πολιτική πειθαναγκασμού όχι μόνο έναντι του ταξικού εχθρού αλλά, ενίοτε, και έναντι των ίδιων των εργαζομένων. Επίσης, η συγκεκριμένη προσέγγιση αγνοεί μια πολύ σημαντική πτυχή της διαδικασίας εκβιομηχάνισης της ΕΣΣΔ: η διαδικασία αυτή αποσκοπούσε σε ένα αναγκαίο για την επιβίωση και ανάπτυξη του σοσιαλιστικού καθεστώτος ταχύ μετασχηματισμό των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας, δηλαδή, των μέσων παραγωγής αλλά και των ίδιων των ανθρώπων ως εργαζομένων. Αυτό σε μια αγροτική χώρα, όπως ήταν τότε η ΕΣΣΔ, σήμαινε τη συσσώρευση πόρων για την εκβιομηχάνιση κυρίως από την πλειοψηφική μάζα των αγροτών και σε βάρος της, καθώς και τη μετατροπή ενός μεγάλου αριθμού αγροτών σε βιομηχανικούς εργάτες21.
    Οι τεράστιες δυσκολίες του εγχειρήματος αυτού, ιδιαίτερα όσον αφορά το μετασχηματισμό του ενός τύπου εργαζόμενου στον άλλο, γίνονται κατανοητές αν λάβουμε υπ’ όψιν τις ιδιαιτερότητες που διέκριναν την αγροτική εργασία και τις ιδιομορφίες που χαρακτήριζαν τον αγρότη ως εργαζόμενο. Κυρίαρχη μορφή εργασίας στην αγροτική οικονομία ήταν η χειρωνακτική. Οι αγροτικές μηχανές ήταν λίγες και συγκεντρωμένες στα χέρια των πλουσιοχωρικών -κουλάκων. Ο τρόπος χρησιμοποίησης των χειροκίνητων μέσων εργασίας, ο ρυθμός, η ένταση, η διάρκεια της τελευταίας εξαρτώταν σε μεγάλο βαθμό από την υποκειμενικότητα του αγρότη, από τις διαθέσεις, τις ιδιοτροπίες και γενικά την αυθαίρετη βούλησή του. Ο όποιος καταμερισμός εργασίας υπήρχε στερούταν τεχνικής αναγκαιότητας. Ήταν απότοκος κυρίως ατομικών ικανοτήτων –δεξιοτήτων και υποκειμενικών διευθετήσεων. Η ιδιωτική δε γαιοκτησία και η αυτόνομη εργασιακή δραστηριότητα διαμόρφωναν κατά κανόνα ένα φίλαυτο τύπο ανθρώπου.
    Κατά την εκβιομηχάνιση, λοιπόν, της ΕΣΣΔ ένα μεγάλο ποσοστό του αγροτικού πληθυσμού και σε μικρό σχετικά χρονικό διάστημα, επρόκειτο να μετατραπεί σε βιομηχανικούς εργάτες22. .....

    συνεχιζται στο επομενο σχολιο

    Αρχελαος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. ...συνεχεια

    Στα πλαίσια αυτής της προοπτικής οι πρώην αγρότες έπρεπε να εκπαιδευτούν ή, αν αυτό δεν επαρκούσε, να εξαναγκαστούν να τηρούν με αυστηρότητα τους αντικειμενικούς κανόνες λειτουργίας κάθε μηχανής και όλης της γραμμής παραγωγής, να πειθαρχούν στις απαιτήσεις ενός ενιαίου σχεδίου, πλαισίου και ρυθμού εργασίας, να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις που απορρέουν από τον συνεργατικό χαρακτήρα της μηχανοποιημένης παραγωγής, όπως είναι η ευθύνη για την ασφάλεια των συναδέλφων, η υπευθυνότητα στην εκτέλεση εντολών κλπ. Με δεδομένες, λοιπόν, τις εργασιακές συνήθειες του αγροτικού πληθυσμού, τις εργασιακές απαιτήσεις της μηχανοποιημένης παραγωγής καθώς και τις δύσκολες εργασιακές και κοινωνικές συνθήκες των χρόνων της εκβιομηχάνισης (σκληρή-εντατική εργασία, χαμηλοί μισθοί, άσχημες συνθήκες διαβίωσης) ένα αυστηρό εργασιακό καθεστώς (παράλληλα με τη συναίνεση, τον ενθουσιασμό και τη συμμετοχή των μαζών) ήταν απαραίτητο προκειμένου να καταβληθούν οι τεράστιες προσπάθειες που απαιτούσε ο εν λόγω μετασχηματισμός των παραγωγικών δυνάμεων της ΕΣΣΔ."

    Μάλιστα,ένας κεφαλαιοκράτης τα ίδια ζητάει,π.χ. ο βιομήχανος θέλει αυστηρή πειθαρχία,υποταγή,εντατική εργασία.
    Διώκει την τεμπελιά και την αδικαιολόγητη απουσία όπως έκανε και το σοσιαλιστικό καθεστώς.
    Ωστόσο,ο συγγραφέας απαντάει πειστικά στο ποια ήταν η σκοπιμότητα ή η αναγκαιότητα τέτοιων μέτρων στην ΕΣΣΔ και εγώ θέτω τον προβληματισμό προς συζήτηση.

    Αρχελαος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Έχω μια ειλικρινή απορία Αρχέλαε, ως όχι και πολύ διαβασμένος σε τέτοια θέματα. Προκυπτει από το κείμενο του Παυλίδη και τον προβληματισμό που θέτεις. Ποιό είναι το ιδανικότερο εργασιακό καθεστώς στη βιομηχανία αφενός και στον τριτογενή τομέα αφετέρου; Μήπως υπάρχει τετοιο πράγμα σημερα και που;

    Η λέξη "αυστηρό" εδώ που τα λέμε είναι και λίγο σχετική. Το βιβλίο που προτείνεις φαίνεται πολύ ενδιαφέρον, αλλά δεν ξέρω που καταλήγει ο συγγραφέας για το "αυστηρο". Ας μας διαφωτίσει και κάποιος από τους συνομιλητές σχετικά με το θέμα που θα ξέρουν καλύτερα από μένα.

    Ένας κεφαλαιοκράτης πάντως δε ζητάει απλά τα ίδια, αλλά απαιτεί και επιβάλει πολύ περισσότερα, όπως απάνθρωπα ωράρια, ολοένα και μεγαλύτερη παραγωγικότητα από εξαντλητική εργασία, περιορισμό των εργασιακών δικαιωμάτων, ό,τι μπορεί δηλαδή να μεγιστοποιήσει το ποσοστό του κέρδους του (γιατί κέρδος υπάρχει και χωρίς αυτά στους καπιταλιστικούς όρους).

    Δε θα μου άρεσε ένα τετοιο αυταρχικό καθεστώς που περιγράφεις (δεν ξέρω αν ο Π. Παυλίδης αναφέρεται στο μεγαλύτερο μέρος των σοβιετικών βιομηχανεργατών ή σε ορισμένες περιπτώσεις και γενικως αν έχουν βαση ολα αυτα). Όμως βρίσκω εξίσου καταπιεστικό να σου φέρονται με το σεις και με το σας, το "επαγγελματικό" προσωπείο, και ακόμα και με 8αωρο, να παιρνεις 700 ευρώ (?) που ίσα ίσα σου φτάνουν ή δε φτάνουν να ζήσεις, να μπορουν να σε απολύσουν όποτε θέλουν, να σε ασφαλίζουν μερικώς ή καθόλου και τα τοιάυτα.

    Δε νομίζω ότι ο ιδιοκτητης ενός εργοστασίου τυριου φερειπειν θα καλοδεχόταν ποινή φυλάκισης στους τεμπεληδες. Μαλλον θα προτιμούσε μείωση των μισθών των εργατών του. Το ίδιο και μια Microsoft για τους developers της.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Αναυδος

    Οσοι κρίνουν το Στάλιν κι τα πρώτα χρόνια της κολεκτιβοποίησης και των 2 πεντάχρονων αγνοούν μία αλήθεια που την είπε πρώτος ο Λένιν. Η οικοδόμηση του σοσιαλισμού απαιτεί θυσίες και το επίπεδο ζωής δεν θ΄ανέβει αυτόματα. Η σκληρή εν πολλοίς εργατική νομοθεσία αλλά και οι δρακόντιοι νόμοι για την προστασία της σοσιαλιστικής ιδιοκτησίας αποκλειστικό σκοπό είχαν την προστασία του σοσιαλισμού από τους ταξικούς του εχθρούς που χάνοντας την ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής είτε έφευγαν εκτός χώρας είτε με κάθε τρόπο υπονόμευαν την οικοδόμηση του σοσιαλισμού. Σκληρά χρόνια αδιαμφισβήτητα αλλά όποιος μελετήσει την ιστορία θα δει ότι ήδη από το 1935 υπήρξε απόπειρα και περισσότερης δημοκρατίας και άρσης αρκετών περιορισμών.

    Για την ιστορία υπήρχε και πόλη και περιοχή Τροτσκ στην ΕΣΣΔ τη δεκαετία του ’20 προς τιμή ποιου άλλου του γνήσιου αντιπροσωπολάτρη Τροτσκι

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Μια σκέψη και από μένα περί προσωπολατρείας σε συνδυασμό με ό,τι σχετίζεται με το ΚΚΕ σήμερα.
    Νομίζω ότι όλη αυτή η ιστορία με τη λεγόμενη προσωπολατρεία ή έστω ακόμα και η απλή (βεβαίως κατά το δοκούν) αναφορά σε πρόσωπα εξυπηρετεί περισσότερο άτομα και ομάδες εχθρικά προσκείμενα προς το ΚΚΕ. Συνέχεια ακούμε για τον "αιμοδιψή Στάλιν", τον "προδομένο Πλουμπίδη", τον "προδομένο Βελουχιώτη" αλλά και τον "δηλωσία Βελουχιώτη", τον "απολυταρχικό Ζαχαριάδη", μέχρι ακόμα και την Παπαρήγα που για μερικούς έπρεπε τουλάχιστον να είναι σαν την Εύα Καϊλή ή την Έλενα Ράπτη.
    Τα ζητήματα αυτά βεβαίως σηκώνουν πολλή συζήτηση και η σημερινή ηγεσία του Κόμματος έχει κάνει και αναλύσεις και αυτοκριτική, καθώς σε πολλά από αυτά η τότε ηγεσία είχε κάνει σοβαρά λανθασμένες επιλογές. Όμως προσφέρουν μια βολική μέθοδο για να απομακρύνονται με ελαφρά πηδηματάκια από την αντιπαράθεση με το σημερινό ΚΚΕ γύρω από την πραγματικότητα και τις εξελίξεις, καθώς στην ευθεία και με πολιτικούς όρους αντιπαράθεση με το σημερινό ΚΚΕ είναι χαμένοι από χέρι, και όσο βαθαίνει η κρίση αυτό το αντιλαμβάνεται όλο και περισσότερος απλός κόσμος.
    Άρα, για μένα πρέπει τα πάντα να λέγονται στον κόσμο ίσια, αντικειμενικά, ντόμπρα και καθαρά. Και ο απλός κόσμος στην πλειονότητά του καταλαβαίνει μια χαρά, δεν είναι χαζός.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Υπήρχε ένα site το /www.geocities.com/essd1917/
    που είχε σημαντικές αναρτήσεις για 'εγκλήματα' Στάλιν για το δάσος katyn κλπ,
    που έκλεισε.
    Ξέρει κανείς αν σώθηκαν όλα αυτά;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. Γυρισα απο τις διακοπες μου και επεστρεψα στο μπλογκ!Καλως σας βρηκα!Καιρο περιμενα ενα αρθρο για τον Σταλιν για τον οποιο πολλες φορες επεσα σε προσωπολατρεια.Εκτος απο την αντικειμενικη υποστηριξη του ομως, περιμενα και μια λιστα απο τα λαθη που θα του καταλογιζε ενας κομμουνιστης μιας και σε μια συζητηση ,θυμαμαι,ο poe ειχε πει πως τα λαθη του Σταλιν ειναι αλλα απο αυτα που του καταλογιζουν οι αστοι.Τελος παντων ολα στον καιρο τους!Διαβαζοντας απο την αρχη του αρθρου θα ηθελα να ζητησω μια χαρη.Καποια στιγμη να αφιερωσεται ενα αρθρο στον διαλεκτικο υλισμο μιας και δεν εχω συλλαβει την ουσια της ορολογιας.
    Στην συνεχεια θα σταθω στο αν η ιστορια φτιαχνει τον ανθρωπο και το αντιθετο.Κατα τη γνωμη μου την ιστορια την φτιαχνουν οι λαοι με την βουληση τους και τις ενεργειες τους.Σε συγκεκριμενα ,λοιπον, ιστορικα πλαισια διαμορφωνονται καποιες ιστορικες προσωπικοτητες οι οποιες αναδυκνειονται,καινοτομουν και αναλογα με το τι περαση θα εχουν στα μυαλα των ανθρωπων μενουν στην ιστορια!Αυτοι οι ανθρωποι ειναι δυο ειδων:ΗΓΕΤΕΣ και ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΟΙ.
    Μετα απο αυτα καλο θα ηταν να κανατε πιο λιανα αυτο που ειπε το ΚΚΕ για το Σταλιν και την αντι-αγορα.
    Αυτα σε πρωτη φαση...
    Λαμπρος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Aλεξ, σε ευχαριστω για την τιμητικη αναφορα, αυτα να τα βλεπουν οσοι μιλανε για περιχαρακωμενους κομμουνιστες, καμια σχεση με την πραγματικοτητα.
    Οταν ερχεται καποιος καλοπροαιρετα κ κανει τα πρωτα βηματα προσεγγισης με το ΚΚΕ, αντιμετωπιζεται κ καλοπροαιρετα,
    οταν καποιος ειναι κακοπροαιρετος, αντιμετωπιζεται κ αναλογα.

    Να πω οτι το κειμενο που αναφερεις το εγραψα πριν ενα χρονο κ κατι, απο τοτε εχω κανει πολλα βηματα προς το κομμουνιστικο Ιδεωδες
    κι εχω αναθεωρησει καποια πραγματα.
    Ουτε σημερα θα αποκαλουσα τον εαυτο μου κομμουνιστη γιατι "κομμουνιστης" ειναι τιτλος που αποκταται με αγωνες κι αυτοθυσια και γνωση.
    Εγω μονο στη γνωση εχω προχωρησει αρκετα
    πχ εμαθα και τη "πτωτικη ταση του ποσοστου κερδους", που οδηγει στη "καταστροφη μερους των παραγωγικων δυναμεων",
    εμαθα οτι η κριση δεν ειναι κριση χρεους αλλα κριση υπερσυσσωρευσης,
    εμαθα και πολλα αΛλα που διαβαζοντας τα πριν λιγα χρονια θα σκεφτομουν "ΝΑ Η ΞΥΛΙΝΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΚΚΕ"

    Τωρα ομως αντιληφθηκα οτι δεν ειναι ξυλινη γλωσσα η επιστημονικη Μαρξιστικη γλωσσα, που αποκαλυψε τι εστι καπιταλισμος με τρομακτικη διαυγεια κι ακριβεια 150 χρονια πριν.

    Να πω κατι και για το κειμενο
    ολοι οι κομμουνιστες που επικοινωνουν με το λαο, θα πρεπει να αφιερωσουν πολυ χρονο και πολλα λογια για να λυσουν τη λανθασμενη εντυπωση που εχουν οι 9 στους 10 για τον Σταλιν.
    Η πολυ μεγαλη πλειοψηφια αυτοματα οταν ακουει για Σταλιν, τρεμει, γιατι αυτοματα ο νους της παει σε εναν "σφαγεα" και τιποτα αλλο.
    Το ξερετε αυτο για αυτο και πρεπει να ειστε παρα πολυ επεξηγηματικοι καθε που αναφερεστε σε αυτον. Πρεπει με υπομονη να κατεδαφισετε τη προπαγανδα που τον ταυτιζει με τον Χιτλερ
    και να πεισετε αυτους που σας ακουνε οτι ο Σταλιν μπορει να μην ηταν Αγιος, αλλα δεν ηταν ουτε και Τερας.

    Ηταν αυτος που ειχε να αντιμετωπισει ολα αυτα τα προβληματα που αναφερθηκαν και καταφερε να καταστησει τη χωρα του Υπερδυναμη.
    Μας εχουν πρηξει τα α@@ιδια με τα Γκουλαγκ, λες και στις ΗΠΑ δε πεθαιναν οι φυλακισμενοι απο κακουχιες στις φυλακες,
    λες και στις ΗΠΑ δεν υπηρχε ο Μακαρθισμος και οποιος δηλωνε εκει λιγο αριστεροτερα του καπιταλισμου, διωκοταν ανελεητα απο το Καθεστως.

    20.000.000 νεκρους ειχαν οι Σοβιετικοι για να νικησουν τους ΝΑΖΙ,κ η προπαγανδα εχει πεισει τον κοσμο οτι μας εσωσαν οι... Αμερικανοι και η αποβαση στη Νορμανδια. Γιατι; Γιατι ετσι ειπε ο Σπηλμπεργκ και το Χολυγουντ!

    Ουτε καν ο Χιτλερ δε σκοτωσε μισο εκατομμυριο ανθρωπους μεσα σε λιγα δευτερολεπτα..κι ομως, κανεις δε μιλαει για τον σφαγεα-γουρουνι Χαρι Τρουμαν που εδωσε την εντολη για το απεχθεστερο εγκλημα εναντιον της Ανθρωποτητας μαζι με το Ολοκαυτωμα,
    τη ριψη πυρηνικων δηλαδη στη Χιροσιμα και το Ναγκασακι.

    60 χρονια τωρα μετα τη ληξη του Β Παγκοσμιου, οι Αμερικανοι εχουν αιματοκυλησει ολον τον πλανητη, απο ακρη σε ακρη, με εκατομμυρια νεκρους απο το Βιετναμ και τον Παναμα, μεχρι τη Χιλη και το Ιρακ.
    Κι ομως, ακομα αν μιλησεις με τη μεγαλη πλειοψηφια του λαου, τον Σταλιν θα σου πουν οτι ειναι σφαγεας. Οταν τρως το παραμυθι απο μικρος, αντε μετα να σκεφτεις διαφορετικα..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Αν θελετε τη γνωμη μου, δεν πρεπει να αγιοποιουμε κανεναν. Πιστευω οτι εγκληματα και σφαγες και τρομοκρατηση αντιφρονουντων εχουν γινει σε ολες τις χωρες, ναι, και στην ΕΣΣΔ,
    μια τοσο μεγαλη χωρα, δε θα μπορουσε να κυβερνηθει με το βαμβακι, οταν μαλιστα ειχαν να αντιμετωπισουν και τις διαρκεις αντεπαναστασεις, οπως φανταζομαι και τις αδιακοπες προσπαθειες των Δυτικων,
    ολη η ανεπτυγμενη Δυση ηταν σε πολεμο με τη ΕΣΣΔ, φανταζομαι ποσες "Πορτοκαλι Επαναστασεις" αλα Ουκρανια, η αλα Βενεζουελα
    θα ειχαν επιχειρηθει και τοτε.
    Οποιος νομιζει οτι αυτα θα μπορουσαν να αντιμετωπιστουν διχως αυστηροτητα και σκληροτητα, ειναι γελασμενος.

    Ολα αυτα πρεπει να εξηγουνται υπομονετικα καθε φορα γιατι ο κοσμος χεζεται πανω του καθε που ακουει για Σταλιν.
    Εγω πιστευω οτι τα περισσοτερα εγκληματα των Σοβιετικων εγιναν στην Ανατολικη Ευρωπη, οχι στην χωρα τους. Εκει εχω την εντυπωση οτι επρεπε να αφησουν οποια χωρα ηθελε να ενσωματωθει στη Δυση, και οχι να μπουκαρουν και να τρομοκρατουν.
    Αλλωστε, μπορει οι Τσεχοσλοβακοπολωνορουμανοι να ουρλιαζαν απο τη χαρα τους το 1989
    (αυτο για μενα ειναι αδιαμφισβητητο)
    αλλα εδω το αντεπιχειρημα ειναι κι αυτο αδιαμφισβητητο: ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ σημερα να τους ρωτησει ποτε περνουσαν καλυτερα, επι ΕΣΣΔ και κομμουνισμου η τωρα.
    66% των Ρουμανων ελεγε οτι περνουσε καλυτερα επι Κομμουνισμου.
    Κομμουνιστικος Παραδεισος δεν υπηρξε, αλλα αυτο που υπηρξε ηταν 100 φορες καλυτερο απο τη σημερινη καπιταλιστικη κολαση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. Εδώ χτυπάς φλέβα a.d. ....στο 4:10μμ

    Ο Στάλιν είναι ο μπαμπούλας. Συκοφαντημένος ή όχι (και σε κάθε περίπτωση σίγουρα παραφουσκωμένα νούμερα και γεγονότα), δίκαια ή άδικα είναι ο μπαμπούλας με τον οποίο απειλεί ο καπιταλισμός και ταυτίζει τον κομμουνισμό. Και όχι μόνον ο Στάλιν. Βλέπεις ότι οι απολογητές έχουν σαν μόνιμη επωδό το παρελθόν. Ο Στάλιν έκανε αυτό, εσείς θέλατε να δώσετε τη Μακεδονία στους Βούλγαρους και τη Στερεά στους Βέλγους, σφάζατε με κονσερβοκούτια κλπ κλπ Ολα αυτά γιατί απλά σήμερα δεν μπορούν να αντιπαρατεθούν στο ΚΚΕ οπότε επιστρατεύουν τις συκοφαντίες του παρελθόντος. Και γι αυτό ακριβώς πιστεύω ότι δική μας θέση πρέπει να είναι η νηφάλια ανάγνωση των γεγονότων και του παρελθόντος, η απόδοση ευθυνών αλλά και ταυτόχρονα η πίστωση των θετικών της κάθε περίπτωσης. Και σίγουρα η προσωπολατρεία, εκτός του ότι είναι εντελώς αντιμαρξιστική, δεν προσφέρεται για κάτι τέτοιο γιατί φαντάζει στα μάτια των άλλων σαν πλήρη υιοθεσία των πιο αποτρόπαιων συκοφαντιών τους. Μ'αυτά και μ'αυτά έχει δημιουργηθεί μία εικόνα ότι έτσι και ρθουμε ποτέ στα πράγματα θα πέφτει βούρδουλας, θα γεμίσουν οι φυλακές κι οι εξορίες, δεν θα μπορείς να πας ούτε στην τουαλέτα χωρίς άδεια του κόμματος και θα καταργηθεί κάθε ίχνος ατομικής ελευθερίας σε μία στυγνή δικτατορία.
    Και σε ρωτώ. Είναι δυνατόν να περιμένεις να δυναμώσεις σαν κόμμα της εργατικής τάξης και να μοιραστείς ένα τέτοιο όραμα με οποιονδήποτε; Οχι. Αρα πρέπει να αλλάξεις αυτή την εικόνα. Πώς διάλο θα την αλλάξεις αν πάνω κάτω η απάντηση σε όλες τις κατηγορίες είναι "καλά τους έκανε"; Απ την άλλη φυσικά δεν σημαίνει ότι επειδή οι άλλοι σου λένε ότι ο Στάλιν έφαγε 20 εκατομμύρια εσύ πρέπει να λες "μα τί λες; 120 εκατ. έφαγε". Πρέπει να υπερασπιστούμε τις κατακτήσεις του σοσιαλισμού. Και πολλές απ αυτές έγιναν και επί Στάλιν. Αλλά αυτό το ο Στάλιν είναι Θεός μπορεί να ναι καλό για χαβαλέ και για τσίγκλισμα ιδεολογικών αντιπάλων αλλά δεν μπορεί να είναι σε καμία περίπτωση πολιτική γραμμή και προιόν διαλεκτικής σκέψης.

    yiokyiok

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. Αρχέλαος: το βιβλίο που αναφέρεις το παρουσιάσαμε πριν αρκετό καιρό εδώ http://e-globbing.blogspot.com/2011/05/blog-post_9075.html. Εγώ το θεωρώ μια καλή συμβολή στην επιστημονική προσέγγιση του σοσιαλισμού, αν και ο Παυλίδης και οι υπόλοιποι της ίδιας σχολής (Σχολή της Λογικής της Ιστορίας - Βαζιούλιν) δεν διαπνέονται από φιλοΚΚΕ αισθήματα. Δεν κρατάμε κακία φυσικά, έχουμε όμως και να αντιπαρατεθούμε μ' αυτούς επί θεμάτων τακτικής στο σήμερα, με αφορμή μια ομιλία του Πατέλη (έτερου της Σχολής) σε κρητικό τηλεοπτικό κανάλι, όπου τα λέει σωστά μεν, αλλά στα ζητήματα τακτικής του κινήματος μας τα χαλάει. Αλλά αυτό είναι άλλο θέμα. Πάντως συμφωνώ οριζόντια και κάθετα με το πνεύμα του σχολίου σου, όπως συμφωνώ και με τους a.d, Άναυδο και Alex.
    Δημήτρη, ένα google να κάνεις τη λέξη anti-communism θα βρεις καμμιά δεκαριά σάιτ με ό,τι αντικομμουνιστικό τραβάει η ψυχή σου!
    Λάμπρος, πήγαινε στο http://dialecticmaterialism.wordpress.com/ και "ξεφύλλισέ" το απ' την αρχή, θαρρώ θα σε βοηθήσει

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  22. Αρχικά να προυπογράψω το πρώτο σχόλιο του Φάρου ως έχει.
    Μετά να κάνω και εγώ κάποιες παρατηρήσεις:
    -Δεν είναι ακριβές πως ο όρος «σταλινισμός» είναι αστικός. Υπάρχει ο ορισμός από τον τότε ΓΓ του ΚΚΕ Ν.Ζαχαριάδη, που γενικά θεωρούταν από τότε παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα σαν σωστός:
    «Μαρξισμός: Η επαναστατική κοσμοθεωρία του προλεταριάτου
    Λενινισμός: Ο μαρξισμός της εποχής του ιμπεριαλισμού και των προλεταριακών επαναστάσεων
    Σταλινισμός: Ο μαρξισμός-λενινισμός της εποχής της σοσιαλιστικής οικοδόμησης»
    Βάζει δηλαδή το πολύ πραγματικό θέμα, πως στην εποχή της κομματικής καθοδήγησης από τον Στάλιν προέκυψαν και λύθηκαν (με τον τρόπο που λύθηκαν) νέα ζητήματα (που αφορούσαν την σοσιαλιστική οικοδόμηση) που ο Λένιν δεν είχε προλάβει να έρθει αντιμέτωπος με αυτά.
    -Τα θέματα περί του «ρόλου της προσωπικότητας στην ιστορία» και της «προσωπολατρείας», ενώ μπαίνουν πολύ σωστά, και κανένας μαρξιστής δεν θα μπορούσε να διαφωνήσει με αυτές τις θέσεις, γεννάνε ένα ζήτημα σε σχέση με την επιλεκτικότητα της χρήσης τους. Δηλαδή εξ αντικειμένου, όσο υσχίουν για την κρίση μας προς τον Στάλιν, άλλο τόσο (εάν είμαστε ειλικρηνείς) θα έπρεπε να υσχίουν και για αυτήν προς τον Λένιν, αλλιώς μπαίνουν εκ του πονηρού, και δεν αναφέρομαι φυσικά στον ALEX, αλλά σε αυτούς που «θυμήθηκαν» αυτές τις «κλασσικές» μαρξιστικές αρχές επιλεκτικά και μετά το 20ο συνέδριο του ΚΚΣΕ.
    -Το θεωριτικό έργο του Στάλιν είναι πολλοίς άγνωστο, μια και πολύ λίγοι έχουν μπει στον κόπο να το μελετήσουν. Το αν έχει γράψει λιγότερο από τον Λένιν, δεν μου λέει κάτι ως προς την αξία αυτών των γραπτών. Αλλωστε και μεγαλύτερο μέρος των θεωριτικών έργων του Λένιν έχει γραφτεί προεπαναστατικά. Μετά είχαν και ένα σωρό άλλες εκβιαστικές προτεραιότητες με τις οποίες και έπρεπε να ασχοληθούν άμεσα.
    Πάντως πέρα του ότι ο Στάλιν είναι ο μοναδικός ,και όχι μόνο από τους κομμουνιστές αλλά και από τους αστούς θεωρητικούς, που έχει δώσει έναν ακριβή και επιστημονικό ορισμό για την δυσκολότατη έννοια του έθνους, που παραμένει μέχρι και σήμερα αξεπέραστος, έχει μεγάλο ενδιαφέρον το κομμάτι από τα «ζητήματα Λενινισμού» αν θυμάμαι καλά, όπου και στην δεκαετία του ’50 πλέον περιγράφει το ποιος είναι πλέον ο μοναδικός τρόπος καπιταλιστικής παλινόρθωσης στην ΕΣΣΔ. Ο σοσιαλισμός στην ΕΣΣΔ δεν κιδύνευε πλέον εκτός εάν γινόντουσαν μία-δύο-τρεις συγκεκριμένες κινήσεις (π.χ. διάλυση των ΜΤΣ και πώληση των τρακτέρ από το κράτος στα κολοχόζ...)από την ίδια την ηγεσία του κόμματος.... Ε, λες και τους έιπε, πηγαίντε και κάντε τα!
    -Μετά το 20ο συνέδριο του ΚΚΣΕ και την «αποσταλινοποίηση» υπάρχει δεδομένα πλέον μία αντεπαναστατική στροφή. Το ότι κοιτόντας όλη την περίοδο από το ’56 μέχρι το ’89 βλέπουμε και στοιχεία σοσιαλιστικής οικοδόμησης οφείλεται σε αρκετούς παράγοντες.
    1ος και βασικός κατ’εμένα. Οπως ακριβώς η πορεία της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, έτσι και αυτή της καπιταλιστικής παλινόρθωσης, ήταν μια διαλεκτική πορεία που σαν τέτοια δεν θα μπορούσε να είναι απαλαγμένη από αντιφάσεις και πισωγυρίματα. Ενολίγοις σε όλο αυτό το διάστημα συνυπήρχαν σε διαφορετικές κάθε στιγμή αναλογίες και συσχετισμούς μεταξύ τους, τόσο το «νέο» που ήταν πλέον η παλινόρθωση, όσο και το «παλιό» σοσιαλιστικό.
    2ος είναι η κεκτημένη ταχύτητα της προηγούμενης περιόδου.
    3ος είναι ο φόβος της αντίδρασης ενός λαού που ήξερε από πρώτο χέρι το σοσιαλιστικό κεκτημένο, και δεν μπορούσε να το απωλέσει από την μία μέρα στην άλλη. Χρειάζοταν μία αρκετά μακρόχρονη διαδικασία για να εξασφαλιστεί η απάθεια του μεγαλύτερου τουλάχιστον μέρους του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  23. Φίλε celin, αν εσύ όπως λες έμαθες πέντε πράματα παραπάνω για το μαρξισμό, αυτό εμένα τουλάχιστον με κάνει να ελπίζω. Ούτε κι εγώ τα ξέρω όλα, γράφοντας σ' αυτό το ιστολόγιο μαθαίνω κι εγώ, κι αυτό ωφελεί όχι μόνο το ΚΚΕ που υποστηρίζουμε, αλλά γενικά την εργατική τάξη και το κίνημα.
    Έχεις απόλυτο δίκιο σ' αυτό που λες ότι πρέπει να εξηγούμε υπομονετικά τι έγινε επι Στάλιν, χωρίς να το αποφεύγουμε και να κρυβόμαστε, λες και παραδεχόμαστε την αστική επιχειρηματολογία περί "σφαγέα", που ξέρουμε πια ότι δεν είναι έτσι.
    Κι επίσης επαυξάνω στο πνεύμα του σχολίου του yiok-yiok. Ότι δηλαδή, από πείσμα για το κράξιμο ενάντια στον Στάλιν, εσύ να το παίρνεις πατριωτικά και να λες, "καλά τους έκανε, και παραπάνω χρειαζόταν". Επ' αυτού, είχα γράψει στο δικό μου το blog κάποτε http://aleksandrosdelarge.blogspot.com/2011/04/blog-post_22.html σχετικά με το "βούρδουλα" που πολλοί ζητάν σαν αυτοτιμωρία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  24. TRASH επι του όρου "σταλινισμός", δεν θα συμφωνήσω ως ιδιαίτερη θεωρητική επεξεργασία του μαρξισμού-λενινισμού παραπέρα. Το έργο τα για τα "οικονομικά προβλήματα..." είναι νομίζω το σημαντικότερο και μάλιστα έχω και την αίσθηση ότι δεν έχει μελετηθεί επαρκώς στο κομμουνιστικό κίνημα.
    Ασφαλώς αυτά που λέμε, σαφώς και ισχύουν και για τον Λένιν, και πολλές φορές οι κομμουνιστές δεν μπορούμε να αποφύγουμε τις αναφορές στο συγγραφικό έργο του Λένιν ως τσιτάτα, ως ευαγγέλιο, ως μηχανική επανάληψη χωρίς να καταλαβαίνουμε ότι έτσι κάνουμε κάποιες φορές αναγωγισμό. Αυτό φυσικά δεν αναιρεί την αξία του έργου του Λένιν.
    Το ζήτημα του σταλινισμού μέσα στο κομμουνιστικό κίνημα στην Ελλάδα, συνδέεται ευθέως και με το ζήτημα του Ζαχαριάδη, της περιβόητης 6ης Ολομέλειας και την μετέπειτα εξέλιξη της Σοβιετικής Ένωσης, γεγονότα στα οποία θα συμφωνήσω έβαλαν σε λανθασμένη τροχιά όλο το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα. Ειδικότερα για την Ελλάδα, τα γεγονότα της Τασκένδης, το λεγόμενο μου-λου κίνημα στην Ελλάδα, ήταν απότοκα της "αποσταλινοποίησης" του Χρουστσώφ που μόνο καλό δεν έκανε στο κομμουνιστικό κίνημα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  25. Παρεμπιπτόντως TRASH, δεν μπορείς να φανταστείς πόσο απολαμβάνω τις ομηρικές ιδεολογικές διαμάχες σου στο Κόκκινο Μετερίζι. Δηλώνω φανατικός αναγνώστης τόσο του Μετεριζίου όσο και των Ανασυνταξάδων, ιδιαίτερα η δημοτική γλώσσα του πρώτου είναι θεϊκή, και σε διαβεβαιώ τα διαβάζω με ενδιαφέρον.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  26. Φιλε Αλεξ, τωρα καταλαβα οτι εισαι ο Δελαρζ:)
    Κι αναρωτιομουν που εισαι και γιατι δε γραφεις πια στο Γκλομπινγκ!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  27. Προφανώς, έτσι όπως έχει προχωρήσει η συζήτηση, θα φανώ "εχτός θέματος", αλλά σύντροφε AlexD, με αδικείς !
    Λέω στο σχόλιό μου:
    - Το όνομά του συνδέθηκε ...
    - Η ιστορική περίοδος ...
    Πόθεν από αυτά τεκμαίρεται έστω και ψήγμα προσωπολατρείας ;;;
    Α, να είχε κανείς επισκεφτεί το μπλογκ μου και να διάβαζε σχετικά άρθρα δικά μου για τον σ. Στάλιν να βγάλει τέτοια συμπεράσματα. Αλλά ούτε το ποστ ούτε το σχόλιό μου δίνουν αφορμή για οποιαδήποτε σχετική παρεξήγηση !

    Ας είναι. Δεν έχει και τόση σημασία αυτό. Θέλω να πω κάτι άλλο.
    Αν με τον όρο "σταλινισμός" μιλάμε για την τεράστια προσπάθεια οικοδόμησης των κομμουνιστικών σχέσεων παραγωγής, την κολεκτιβοποίηση, τον αδυσώπητο πόλεμο κατά των λευκοφρουρών, των σαμποτέρ και των οπορτουνιστών ... και με τον όρο "αποσταλινοποίηση" που καθιερώθηκε μετά το 20ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ, τότε οι όροι είναι και πολιτικά χρήσιμοι και αποδίδουν την ουσία των ιστορικών περιόδων που εξετάζουμε με αφορμή το πολύ καλό αυτό ποστ.
    Και μπορεί να γίνει πολύ σοβαρή συζήτηση για το θέμα.
    ( Ο TRASH έδωσε κάποιες αφορμές γι αυτό)
    Αν όμως οι όροι χρησιμοποιούνται για να αποδώσουν τάσεις ή μη προσωπολατρείας, νομίζω ότι δεν έχει νόημα μια τέτοια συζήτηση - ίσως είναι και αποπροσανατολιστική.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  28. Συν-γλόμπερ Φάρε μπορεί να κάνω λάθος, και να με συμπαθάς αν σε αδίκησα. Είπα ότι διάβασα προσεχτικά το σχόλιό σου και δεν βρίσκω κάτι μεμπτό. Για τη γλώσσα που χρησιμοποιείς λέω. Δεν λέω φυσικά να βάλεις σάλτσες για να κρύψεις αυτό που θα πεις, αλλά ότι η επιλογή συγκεκριμένων λέξεων "λαμπρές σελίδες" "στεφτηκε με απόλυτη επιτυχία" κλπ. δεν περνάν στον κόσμο που προσεγγίζει το ΚΚΕ για αντικειμενική προσέγγιση. Το βασικό είναι αυτό που λέει ο yiok-yiok: πρέπει να υπερασπιστούμε τον Σοσιαλισμό συνολικά,κι αυτό μέσα περιλαμβάνει ΠΡΩΤΑ και ΚΥΡΙΑ την περίοδο Στάλιν.
    Όσο για τον όρο "σταλινισμός", γράφω ότι είναι ΚΥΡΙΩΣ αστικός, και εννοεί μια πολύ στρεβλή αντίληψη περι καταπίεσης κλπ. Γνωρίζω ασφαλώς απ' την άλλη τον ορισμό από την "Κίνηση για την Ανασύνταξη του ΚΚΕ 1918-1955" και διαφωνώ εντελώς με τις παραμέτρους ορισμού. Χρησιμοποιώ τον όρο "μαρξισμός - λενινισμός" επειδή καθιερώθηκε στα μυαλά μας, κι επειδή ορίζεται από το καταστατικό του ΚΚΕ "...το κόμμα καθοδηγείται από την κοσμοθεωρία του Μαρξισμού - Λενινισμού ...". Προσωπικά προτιμώ τον απρόσωπο όρο "επιστημονικός σοσιαλισμός" ή "επιστημονικός κομμουνισμός". Ο ΤRASH ανέφερε τον ορισμό, που όπως βγαίνει απ' τους ανασυνταξάδες, ο όρος "σταλινισμός" χρησιμοποιούνταν επί Ζαχαριάδη, πριν τελωσπάντων το 56. Αλλά όταν, κάτι τέτοιοι μιλάν για προδότες, σοσιαλφασίστες, κνιτοναζί, σοσιαλδημοκράτες για Φλωράκη Παπαρήγα, βάζουν μέσα σε εισαγωγικά το "Κ" απ' το ΚΚΕ, βρίζοντας με απαξιωτικότατο τρόπο τα μέλη του ΚΚΕ και τη ΚΝΕ, ακόμα και πέντε πραγματικά στοιχεία να παραθέτουν, χάνουν κάθε σοβαρότητα.
    Είναι οι θλιβερές γραφικότητες του χώρου, λίγο πριν την πλήρη εξαφάνιση, που η ύπαρξή τους οφείλεται κυρίως σε ψυχολογικά αίτια παρά σε πραγματικά ταξικά και πολιτικά αίτια. Κι όταν βρίζουν το τωρινό ΚΚΕ, το ΠΑΜΕ τις ηγεσίες και τους αγωνιστές μέσα σ' αυτά, δεν θέλω και πολύ να τους συγκαταλέξω στο αντικομμουνιστικό στρατόπεδο. Τους διαβάζω, αλλά μέχρι εκεί, δεν πρόκειται να υιοθετήσω τις παπάντζες τους - που λέει και το Λαϊκό Στρώμα!
    Αστα αυτά τώρα Φάρε, από αύριο θα σε ξεκινήσω δίαιτα και γυμναστικούλα, σύμφωνα με το πνεύμα της ανάρτησης στο Gekoudi. Χοπ, χοπ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  29. Πολυ ωραιο και κατατοπιστικο αρθρο που βοηθαει στο να βρεις και επιπλεον πηγες για να το ψαξεις.Εμενα προσωπικα με καλυψε.Το δυσκολο ειναι να μεταδοθει αυτη η γνωση στην απολιτικ και επιδερμικη μας εποχη.Ενα δυσκολο σημειο της εποχης ηταν και οι διωξεις που υπεστησαν καποιοι ελληνες πολιτικοι κρατουμενοι στην Τασκενδη αμεσως μετα τον θανατο του Σταλιν που δειχνει πως ο μηχανισμος λειτουργιας του ΚΚΣΕ ειχε πολλα τρωτα σημεια και επηρεαζοταν ισως παραπανω απο οτι θα επρεπε απο το ποιος ειχε το πανω χερι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  30. Καλώς τον φίλο RED FAITH να σαι καλά για τα καλά σου λόγια. Κατά τη γνώμη μου, όντως το πιο δύσκολο σημείο της εποχής, όσον αφορά την ιστορία του ΚΚΕ είναι τα γεγονότα της Τασκένδης που πολύς κόσμος δεν τα ξέρει.
    Αλίμονο, το ΚΚΣΕ σίγουρα είχε πολλά τρωτά, πρέπει να αναζητηθούν εξαντλητικά και η επεξεργασία που έκανε το ΚΚΕ στο 18ο συνέδριο δεν αρκεί (ούτε φυσικά είναι και ξετελεμένη). Όσο δυσκολεύουν τα πράματα στην καθημερινή ζωή, με όλ' αυτά που ζούμε και υποφέρουμε σαν εργατική τάξη και άλλα λαϊκά στρώματα, τόσο περισσότερο έχει αξία να δεις την πείρα που βγαίνει απ' τον σοσιαλισμό, σαν πρώτη ιστορικά προσπάθεια. Και μόνο που το ψάχνουμε, η επόμενη προσπάθεια θα έχει περισσότερη πείρα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  31. Περί των όρων «Σταλινισμός», «Μπρεζνιεφισμός», «Χροτσωφισμός» κλπ, εν πολοίς με κάλυψε το τελευταίο σχόλιο του Φάρου. Οι ορισμοί αυτοί δίνονται για να περιγράψουν συνοπτικά πολιτικές που ακολουθήθηκαν σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους, και που αναγκαστικά και κάποιο πολύ συγκεκριμένο πολιτικό-θεωρητικό υπόβαθρο τις συνόδευε. Θα ήταν υπεραπλούστευση να λέγαμε πως δεν τις συνόδευε κανένα. Ολοι οι ηγέτες της ΕΕΣΔ , τουλάχιστον μέχρι και τον Μπρέζνιεφ, ήταν αρκετά θεωρητικά καταρτισμένοι (και παρα πολύ καλύτερα από εμάς) και επαναστατικά μπαρουτοκαπνισμένοι, για να θεωρούμε πως απλά αυτοσχεδίαζαν....Οταν μιλάμε για «Λενινισμό» π.χ. δεν εννούμε μόνο το θεωρητικό έργο του Λένιν, αλλά και μία σειρά πολύ πρακτικών ενεργειών που προέκυψαν από αυτό και το εμπλούτισαν στην συνέχεια με τις θετικές ή αρνητικές συνέπειες τους (πχ ΝΕΠ, πολεμικός κομμουνισμός κ.α.). Το αυτό κατ’εμέ υσχίει και για το «Σταλινισμός» κλπ. Οπότε η διαφωνία με τον ALEX D μάλλον παραμένει, αλλά δεν την θεωρώ και τόσο ουσιαστική ως προς την πραγματική θέαση της ιστορίας. Μάλλον διαφορά φρασεολογίας θα την έλεγα.
    -Οταν λέω πως αυτά (περί προσωλατρείας, ρόλου προσωπικότητας στην ιστορία κλπ) ισχύουν και για τον Λένιν, εννοούσα πως αν άνοιγα μία κουβέντα για το ότι ο Λένιν δεν ήταν παρά προϊόν της εποχής του γιατί «την ιστορία την γράφουν οι μάζες», και αν δεν ήταν αυτός, κάποιος άλλος θα βρισκότανε (;), και συμπλήρωνα πως σε τελική ανάλυση την επανάσταση δεν την διεύθηνε μόνος του αλλά σε συνεργασία με μία σειρά ικανότατα στελέχη, και στο πλαίσιο ενός κόμματος που λειτουργούσε με συλογικές διαδικασίες (πράγματα στα οποία συμφωνούμε θεωρητικά όλοι), δεν θα με ρωτούσατε, «καλά όλα αυτά, αλλά που θες να το πας ρε μάγκα;» Ε, από ίδια ακριβώς οπτική βλέπω και τα πράγματα και για τον Στάλιν....
    - Διακρίνω σε αρκετούς σχολιαστές μία απολογιτική σχεδόν διευκρίνηση: «υπερασπίζουμε την περίοδο σοσιαλιστικής οικοδόμησης αλλά όχι τον Στάλιν σαν πρόσωπο».
    Δηλαδή υπερασπίζουμε την πολιτική και πρακτική της κομματικής ηγεσίας (έστω και με κριτική), αλλά όχι την ίδια την κομματική ηγεσία; Τι είναι πάλι τούτο; Και γιατί είναι κακό να υπερασπίζεσαι και σαν πρόσωπο τον Στάλιν;
    Εγώ το κάνω, και δηλώνω πως είναι μία από τις πιο αξιοσέβαστες επαναστατικές μορφές της ιστορίας! Και σε προσωπικό επίπεδο αν το θέλετε, συναισθηματικά οι ταξικές καταβολές του Κόμπα τον φέρνουν πολύ πιο κοντά σε μένα, από ότι πχ τον Λένιν... (συναισθηματικά είπα, ε; Μην βγάλει κανείς «λαγούς»)
    Υ.Γ.
    ALEX D: Με το «μετερίζι» είχα ανοίξει κάτι κουβέντες σε ένα άλλο μπλογκ, και στην αρχή μίλαγε λογικα (σχεδόν...)
    Εντάξει μετά ...εκδηλώθηκε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

  32. οι ανασυνταξέοι στερούντει όντως κάθε σοβαρότητας. Ομως ένα πραγματικό ιστορικό στοιχείο δεν παύει να υφίσταται επειδή το χρησιμοποιεί κάποιος ασόβαρος.
    Πάντως στις ιστορικές τους αναλύσεις, αν αφαιρέσεις τα στοφώδη επίθετα που χρησιμοποιούν, έχουν κάνει κάποιες μελέτες...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  33. ΥΓ2
    ALEX D, νομίζω πως άθελα σου με θίγεις!
    Δεν χρησιμοποιώ το όρο από τους ανασυνταξεόυς, αλλά από τον Ζαχαριάδη....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  34. Το βασικό ερώτημα είναι το εξής: Με δεδομένο τις διαφορές μεταξύ κομμουνιστικής και φιλελεύθερης ιδεολογίας, δικαιολογείται ο κομμουνιστής να κρύβει κάτω απ’ το χαλί προβλήματα «προσωπολατρίας» που προέκυψαν στην διαδικασία ανάπτυξης του κομμουνιστικού κινήματος στον 20Ο αιώνα;

    Κατά τη γνώμη μου το ΚΚΕ κάνει αυτό το πράγμα σήμερα. Αποσιωπά δηλαδή περιστατικά προσωπολατρίας που αναπτύχθηκαν τόσο στην ΕΣΣΔ όσο και αλλού, χωρίς όμως να υιοθετεί στην δική του λειτουργία την «προσωπολατρία». Για την ακρίβεια, η αναγωγή στο πρόσωπο είναι κυρίαρχη στα δυο μεγάλα κόμματα καθώς και σε μικρά κόμματα της αριστεράς όπου η ύπαρξη του προσώπου και μόνο δικαιολογεί την ύπαρξη του χώρου πολλές φόρες.

    Το κομμουνιστικό ερώτημα είναι το «γιατί το κάνει»; Γιατί το ΚΚΕ αποσιωπά τα φαινόμενα προσωπολατρίας που αναπτύχθηκαν στην ΕΣΣΔ και αλλού; Η απάντηση είναι: γιατί αυτό πρέπει να κάνει. Ένα κομμουνιστικό κόμμα δεν μπορεί να υιοθετεί τη θετικιστική καταγραφή περιστατικών προσωπολατρίας στην διαδικασία εξέλιξης του κομμουνιστικού κινήματος αλλά να προτάσσει την κοινωνία (ίσως και την υπεροχή της ολότητας) απέναντι στο ατομικισμό και το ιδιαίτερο.

    Πάμε λοιπόν στο αρχικό ερώτημα. Η καταδίκη της προσωπολατρίας δεν είναι θέμα καταγραφής της ιστορικής αλήθειας, αλλά συνείδησης η οποία διαγράφεται στις θέσεις του κομμουνιστή ως μία προσπάθεια αποσιώπησης -των απομονωμένων περιστατικών εκθειασμού ενός ηγέτη από το κίνημα και το κόμμα- αλλά και ταυτόχρονης προβολής στην ιστορία, των ουσιωδών κοινωνικών διαδικασιών που τροφοδοτούν την ιστορική εξέλιξη προς τον κομμουνισμό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  35. Αν πεις στην Ελλάδα "Ζήτω ο Κολοκοτρώνης", αυτό είναι προσωπολατρεία ;

    Στα παρακάτω άρθρα ...

    http://faros.wordpress.com/2008/12/29/rosiki-dimoskopisi-diagonismos/
    http://faros.wordpress.com/2008/08/01/gia-tin-prosopikotita-tis-rosias/
    http://faros.wordpress.com/2008/07/16/prokiptei-katakkokino/

    ... κάτι το αντίστοιχο κάνουν οι σημερινοί Ρώσοι πολίτες !
    Θα τους κατηγορήσει κάποιος για προσωπολατρεία ;
    Δεν νομίζω !

    Όσο κι αν θέλουν μερικοί να αμαυρώσουν (στο εξωτερικό) την εικόνα του Ιωσήφ Στάλιν, στη χώρα του, εξακολουθεί να απολαμβάνει την αγάπη και την εμπιστοσύνη των συμπολιτών του.
    Και αυτό αποκτά μεγαλύτερη σημασία αν σκεφτεί κανείς ότι εδώ και 20 χρόνια η αντικομμουνιστική προπαγάνδα έχει πάρει χαραχτηριστικά μακαρθιστικών διωγμών !

    Λοιπόν, όταν στην χώρα τους (παρά την λυσσαλέα προπαγάνδα κυρίως των μέσων ενημέρωσης) οι Κομμουνιστές Ηγέτες βρίσκονται τόσο ψηλά (σχεδόν πρώτοι) δεν πάει πολύ να εγκαλείται όποιος πει καμιά καλή κουβέντα γι΄αυτούς ;

    Αγαπητοί Φίλοι,
    Όσο κι αν αυτό μπορεί να κουράζει ή να προκαλεί ρίγη (όποια ...), ο Ιωσήφ Στάλιν υπήρξε Ηγέτης, Ήρωας, Άνθρωπος, Παράδειγμα για κάθε κομμουνιστή που σέβεται τον εαυτό του - και αυτή μας την γνώμη ούτε καν την διαπραγματευόμαστε (τουλάχιστον κάποιοι από μας) !

    υ.γ. 1: Ε, το λοιπόν, τώρα, όποιος θέλει, ας με κατηγορήσει για πρωσοπολάτρη ! Με το δίκιο του !
    υ.γ. 2: TRASH, αυτό το σχόλιο, αφιερωμένο εξαιρετικά !
    υ.γ. 3: AlexD: ΄ντάξ΄;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  36. Να μας και μας λείπει ο Μάρτης απ' τη Σαρακωστή, μάλλον οχι...
    Ξεκινώντας το σχόλιο μας να πούμε ότι το άρθρο είναι εξαιρετικό από κάθε πλευρά, όπως και το πρώτο σχόλιο του σ/φου Φάρου και θα συμφωνήσουμε με τον Άλεξ ότι δεν υπάρχει κάτι το μεμπτό και όντως σε κανένα σημείο δεν είναι σε αντίθεση με το κείμενο.
    Κοιτάχτε όπως κάθε επίθεση στον Μέγιστο Στάλιν είναι επίθεση στο κομμουνιστικό κίνημα, αυτό είναι αξιώμα και το ξέρουν πρωτίστος οι αντικομμουνιστές, ένα το κρατούμενο και στο διαδίκτυο σφε Φάρε άμα θέλουν να χτυπήσουν την ιδεολογία μας σου την πέφτουν, αλλά συνήθως τρώνε τα μούτρα τους.
    Πάμε τώρα στο δια ταύτα....
    Η συλλογιστική του Αλεξ είναι χωρίς καμία αμφισβήτηση εξαιρετική και δεν θα ειπισέλθουμε σε αυτήν παρά μόνο συμπλήρωματικά και σε αυτό που είχε χαρακτηρίσει ο Λένιν ως "ρόλο του ηγέτη στην ιστορία" και ο ηγέτης δεν λογίζεται ως αρχηγός αλλά ως ρόλος στο καθοδηγητικό σύνδεσμο κοινωνίας και κόμματος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  37. Kαι αφού πω και την καλησπέρα μου να υπενθυμίσω σε λίγο πιο ασύναρτητο τόνο:
    Για το θέμα του «Σταλινισμού» κάποιες απαντήσεις δινονται στο βιβλιο που εβγαλη η ΣΕ για τον οπορτουνισμό.
    Εγώ το φαντάζομαι κάπως έτσι το πρόβλημα:
    Η αντιπολίτευση στην ΕΣΣΔ θέτει κάποια θέματα, κατηγορεί την ηγεσία για άλλα και πολλές φορές προσπαθεί να την ανατρέψει με τα όπλα. Κάποια στιγμή βγαίνουν κάποιοι και λένε στους άλλους:

    -Eσείς είστε Σταλινικοί!

    Ε, και οι άλλοι τους λένε «εσείς είστε Τροτσκιστές» και πάει λέγοντας.

    Η ουσία ποια είναι όμως? Σε ποιον ανήκει τελικά η κατηγορία «Σταλινισμός»? Στους υποστηρικτές της ηγεσίας ΕΣΣΔ οι οποίοι ταυτίζουν την θέση τους αυτή με το οιοκοδόμημα στην ολότητα του? Ή στους οπορτουνιστές που ταυτίζουν το οικοδόμημα με το πρόσωπο? Υπ’αυτήν την έννοια δεν μπορεί κανείς παρά να συφωνήσει με το πνεύμα του post.

    Σήμερα όταν βλέπω αστικές δυνάμεις να αποκάλουν το ΚΚΕ «Σταλινικό» προβληματίζομαι.

    Διότι 1. Ταυτίζουν τον Σταλινισμό με κάποιο είδος αστικής δικτατορίας και 2. Η αστική αυτή δικτατορία είναι εκείνη που εφαρμόζουν οι ίδιοι.

    Προσπαθούν -την ίδια ώρα- να αλιώσουν πλήρως το χειραφετιτικό πρόταγμα στη δράση του ΚΚΕ ανάγοντας την οποιάδηποτε συζητηση για το σοσιαλισμό σε μία προσπάθεια του κόμματος να «καταπιέσει την ελευθερία» και άλλα τέτοια. Υπάρχει δηλαδή μία αντιστροφή της πραγματικότητας.

    Όταν σου μιλάνε για το «1984» το μόνο που ξέρουν να σου πουν οτι ο Οργοουελ το γραψε για τα απολυταρχικα καθεστώτα στα οποία βάζουν και την ΕΣΣΔ. Κοιτώντας όμως στον καθρέφτη ο Νεοδημοκράτης ή Πασοκος δεν βλέπει ένα Στάλιν τουλάχιστον όπως αυτός τον καταλαβαίνει). Αυτή είναι η πραγματική αντιστροφή της πραγματικότητας η οποία δεν μπορεί να αντισθαμιστεί από μία ειλικρίνή στάση εκ μέρους του ΚΚΕ (όπως αναφέρω παραπάνω) και μιλώντας με τον Μαιλη θα σου πει:

    -Σιγά μην κάτσω και απολογηθώ για τον Στάλιν... Γουρούνι... (δική μου προσθήκη ...βλ. και Φάρος).

    Η αντιστροφή αυτή που προτάσουν οι αστοί έχει ως τελικό στόχο την τελική εξόντωση του ΚΚΕ γιατί έτσι λειτουργόυν οι φασιστικές εκτροπές (στις αστικές δημοκρατίες) και η «Σταλινική αποκατάσταση» του 18ου δεν έχει άλλο στόχο απ΄τον να διακυρίξει ότι: «Είμαι εδώ» και «σεβόμαι την Ιστορία μου»

    Εν ολιγοις,

    Το να λές θαυμάζω τον Στάλιν επειδή ηταν στρατάρχης του Κοκκινου στρατού και μαζί με τα άλλα παιδιά τους πήρε τα σόβρακα είναι σωστό. Κι εγώ τον θαυμάζω γι΄αυτό.

    Το να λες οτι εκτος των άλλων ο Σταλιν είχε π.χ. και ένα ωραίο μουστάκι ή οτι ήταν -ανάμεσα σε άλλα- και φοβερός φιλόσοφος είναι ανοησία. Ένας άνθρωπος δεν μπορεί να κάνει φοβερός σε όλα και αυτό συνιστά εν τέλει προσωπολατρεία.

    Το να λες ότι θεωρείς θετικό επίτευγμα την αντιφασιστική νίκη αφαίρωντας απο το θετικό ρόλο του Στάλιν πάλι ανοησία δεν είναι?

    Τις καληνύχτες μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  38. Φίλε ΤRASH, ναι, κι εγώ νομίζω ότι η διαφορά μας είναι μεθοδολογική κι όχι ουσιαστική. Σόρυ, δεν εννοούσα ότι υιοθέτησες τον ορισμό των ανασυνταξάδων, είμαι βέβαιος ότι ο ορισμός είναι του Ζαχαριάδη (τον οποίο φυσικά υιοθέτησαν και οι ανασυνταξάδες). Περί ιστορικών στοιχείων που χρησιμοποιούν, τα οποία διατηρούν την αξία τους ιστορικά (αλίμονο) έχω ορισμένες ενστάσεις που έχουν να κάνουν με την πολιτική χρήση των στοιχείων αυτών. Π.χ η πρόσφατη αναδημοσίευση της ανακοίνωσης του πγ του 52 για τον Πλουμπίδη. Η αν θέλεις και το πιο "βαρύ" απ' όλα: την περίφημη αντεπαναστατική δήλωση Φλωράκη, περί υποταγής του μεταπολιτευτικού ΚΚΕ στην αστική νομιμότητα http://anasintaxi.awardspace.com/images/dilwsh_flwrakh.jpg
    Δεν ξέρω κατ' αρχήν, κι ούτε μπορώ να εξακριβώσω αν είναι ακριβές αυτό το έγγραφο, και πώς περιήλθε στην κατοχή της εν λόγω οργάνωσης. Απ' την άλλη, αν όντως συνέβη κάτι τέτοιο θα πρέπει να εξεταστεί ψύχραιμα και υπο ποιες συνθήκες, γιατί αμα το πάμε σε επίπεδο προσωπικότητας και πάλι, κι ο Φλωράκης δεν είναι κανας τυχαίος. Ηγέτης, λαϊκός, αγαπητός, εμένα προσωπικά με τράβηξε (και αυτός) στο ΚΚΕ.
    Αν τον λες "προδότη" και τέτοια μοιάζει με την αστική επιχειρηματολογία περί συμφωνίας Στάλιν-Χίτλερ για το σύμφωνο Ρίμπεντροπ-Μολότοφ. Και σε τελική ανάλυση, πόσο βοηθάει το κομμουνιστικό κίνημα αυτό το πράμα, πέρα από μια απλή καταδίκη του γεγονότος ως εσωτερικό του κινήματος ζήτημα.
    Κολεκτίβα, το συμφιλιωτικό σου πνεύμα είναι αυτό ακριβώς που καταλαβαίνω ως κομματική αντίληψη για το συγκεκριμένο θέμα. Βεβαίως όποιος νιώθει την ανάγκη να υπερασπιστεί τον Στάλιν ως πρόσωπο, βεβαίως να το κάνει, κανένα πρόβλημα απ' τον αρθρογράφο. Τους προτιμώ χίλιες φορές περισσότερο από διάφορους μηδενιστές που πετάν τους πάντες στα σκουπίδια.
    Να σημειώσω πάντως ότι, το κόμμα, όταν αναφέρεται στην αστική οπτική προς τον Στάλιν, χρησιμοποιεί τον όρο "σταλινολογία". Αυτό εγώ το εκλαμβάνω ως άτυπη παραδοχή του όρου "Σταλινισμός", μολονότι δεν τον χρησιμοποιεί ανοιχτά, δεν τον έχει καθιερώσει αν θέλετε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  39. Όσο για τον φίλο RedBoy, ομολογώ ότι βρίσκω την άποψή σου για τους λόγους που το κόμμα κρύβει την προσωπολατρεία, πολύ ενδιαφέρουσα. Θα έλεγα ότι μια τέτοια προσέγγιση είναι ψυχρή, πολιτική αλλά δεν είμαι σίγουρος ότι είναι και η σωστότερη ΓΕΝΙΚΑ. Κάποια στιγμή θα έρθει που θα πρέπει να το βάλεις και να το μελετήσεις κι αυτό ταξικά. Η άποψή μου είναι ότι, στον πόλεμο που κινδύνευε η πατρίδα, ο λαός χρειαζόταν να ακουμπήσει σε κάποιον να εμπνευστεί, να ανέβει το ηθικό του. Κι εδώ μπορείς να βάλεις την παράμετρο της αξίας του Στάλιν ως προσωπικότητας, μαζί φυσικά με τις στρατιωτικές, καθοδηγητικές και πολιτικές του αρετές που δεν είναι της πλάκας (όπως υποστήριζε ο Τρότσκι, που μονίμως τον υποτιμούσε, τον έλεγε ότι είναι δευτέρας διαλογής, άξεστος, χωριάτης κλπ).
    Ναι λοιπόν, συμφωνώ ότι είναι ανοησία να ξεκόβεις τον Στάλιν και να απομονώνεις μόνο τη δράση των μαζών. Δόξα και τιμή βεβαίως στον κόκκινο στρατό και στα εκατομμύρια σοβιετικών που σκοτώθηκαν, δόξα και τιμή βεβαίως και στον στρατηλάτη Στάλιν που τους καθοδήγησε.
    Πετύχαμε με όλ' αυτά νομίζω να φέρουμε την προσωπικότητα του Στάλιν μαρξιστικά, στις πραγματικές του διαστάσεις

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  40. Απορώ πως δεν μπήκε κάνας bookhunter να σχολιάσει. Τον φάγαν αι γενέκαι και πάει, ξέχασε τα θεωρητικά θέματα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  41. Εμενα δεν μου απαντησε κανεις και θα παρεξηγηθω...Τελος παντων εγω παρολο που εχω προσπαθησει επανηλημενα σε συζητησεις μου με μη κομμουνιστες να θιξω την πρωσοπολατρεια τρελαινομαι για τα βιντεακια στο internet με τις μεγαλειωδεις σοβιετικες παρελασεις μπροστα απο τις φωτογραφειες των Λενιν-Σταλιν.Επισης θα ηθελα να επισημανω μια αληθεια που βγαινει απο αυτες τις συζητησεις μου με μη κομμουνιστες:Ενω πολλοι βριζουν την σ.Αλεκα και θα θελανε στην θεση της να ηταν μια πιο "σοβαρη" και "δυναμικη" προσωπικοτητα αρα θετουν το θεμα τις ηγεσιας ειναι αυτοι που μετα απο λιγο θα μας κατηγορησουν για πρωσοπολατρεια!Το συμπερασμα που βγαινει ειναι το εξης.Αυτοι οι ανθρωποι δεν ενιωσαν ποτε μελη ενος κομματος,με ολη την σημασια της εκφρασης,αρα εχουν μαθει να εξαρτωνται απο διαφορες προσωπικοτητες και λοιπους δημαγωγους.Οποτε μιλωντας για προσωπολατρεια ψαχνουν δικαιολογιες για να σπιλωσουν την μνημη του ΚΚΕ και μιλωντας για μια αδυναμη Παπαρηγα ψαχνουν δικαιολογιες για να μην ψηφισουν ΚΚΕ.Τα αλλα τα εχετε πει εσεις.
    Υ.Γ.
    θα μπορουσατε να μου στειλεται κανενα λινκ απο την κηδεια του Σταλιν καιρο την ψαχνω στο youtube μα δεν βρισκω τιποτα.
    Λαμπρος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  42. ALEXd:
    -Την πολιτική κάθε φορά χρήση των ιστορικών στοιχείων την καθορίζεις ο ίδιος.
    Οταν δοκίμασα να γράψω το πρόσφατο άρθρο για την «διαθήκη» του Λένιν, τι πηγές είχα στα χέρια μου; Μαοϊκές-Τροτσκιστικές-αστικές! Αναγκαστικά σε αυτές βασίστηκα για να πάρω τα αντικειμενικά στοιχεία, και αφού τα διυλύσω από τις απόψεις των φορέων τους, να προσπαθήσω να βγάλω μία άκρη. Εχω π.χ. κατά νου να γράψω και κάτι για τις δίκες της Μόσχας. Αναγκαστικά και πάλι, σε Μαοϊκούς, Τροτσκιστές, και αστούς θα στραφώ για τα στοιχεία, καθώς δεν γνωρίζω να υπάρχει ιδιέταιρη «κομματική» βιβλιογραφία πάνω στο ζήτημα....
    -Το έγγραφο της ανασύνταξης από όσο γνωρίζω είναι πραγματικό σαν τέτοιο, αλλά από εδώ και πέρα αρχίζουν οι παππάτζες (ο όρος καθιερώθηκε!), καθώς από ότι ξέρω δεν είναι τίποτα παραπάνω από μία τυπική δήλωση που έπρεπε να κάνουν ΟΛΑ τα κόμματα που θα συμμετείχαν στις πρώτες μετά την χούντα εκλογές. Ούτε για «δήλωση μετανοίας» πρόκειται, ούτε για τίποτα τέτοιο. Προφανώς ένας ελιγμός του Καραμανλή για αναποφύγει την από την από τα δεξιά του πίεση για την νομομοποίηση του ΚΚΕ, αλλά και να ασκήσει ο ίδιος πίεση σε νοσταλγικά των συνταγματαρχαίων κομματικά μορφώματα (πχ ΕΠΕΝ).
    -Για τον Χαρίλαο πιστεύω πως η στάση του κόμματος είναι σωστή και ακριβοδίκαιη.
    Συνεκτιμάει την τεράστια και μακρόχρονη προσφορά του στο κίνημα και το κόμμα, και τον τιμάει, παρά τις όχι και τόσο λαμπρές σελίδες που γράφτηκαν, στα τελευταία χρόνια της, από τον ίδιο, κομματικής καθοδήγησης. Αποτελεί αναντίρρητα μία από τις αξιοσέβαστες μορφές του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος.
    -Λάμπρο: Η ιστορία (πιο σωστά το περιβάλον μέσα στο οποίο ζει) φτιάχνει τον άνθρωπο, ο οποίος με την σειρά του αναδιαμορφώνει με τις πράξεις του το περιβάλον αυτό, δηλαδή γράφει την ιστορία. Είναι μία σχέση διαρκούς αλληλεπίδρασης.
    -Λάθη του Στάλιν; Φυσικά, δεν έφαγε αρκετούς όταν είχε την δυνατότητα! Ολο τα ίδια θα λέμε;  ...εντάξει μην βαράτε, μια πλάκα έκανα....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  43. εγώ πολιτική και ιστορία δεν ξέρω πολλή, αλλά ό,τι κι αν καταλογίζουν στο Στάλιν (εγκλήματα, ολοκληρωτισμό κλπ) το βλέπω με καχυποψία για ένα βασικό λόγο: όλοι οι εγκληματίες και οι δικτάτορες που έχουν σκοπό να παραμείνουν δικτάτορες, πρώτη πρώτη πολεμούν τη μόρφωση και την ελεύθερη σκέψη είτε καίγοντας βιβλία είτε φτιάχνοντας εξορίες κλπ είτε διαλύοντας το εκπαιδευτικό σύστημα είτε εμπορευματοποιώντας τη γνώση κ.α. Ο δικτάτορας Στάλιν όμως ανέλαβε να κυβερνήσει ένα λαό που ήταν στην πλειοψηφία του αναλφάβητος και παντελώς αμόρφωτος (δηλ. το όνειρο κάθε δικτάτορα) και τον βοήθησε να αποκτήσει τέτοιες υποδομές στην παιδεία που σε 30 μόλις χρόνια να είναι όλοι μορφωμένοι και να χουν φτάσει σε σημείο να στέλνουν ανθρώπους στο φεγγάρι... Ή δεν είχε τόσο κακές προθέσεις ή ήταν παντελώς τρελός... (βέβαια, οκ, ο καλύτερος δεν πρέπει να ήταν αφού μας ξεπούλησε με τη τζίφρα του -αν και στο δικό του λαό καλό έκανε με το ξεπούλημά μας - πάντως και για δικτάτορας δε μου γεμίζει το μάτι...)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  44. @none:
    Κανείς δεν μας πούλησε, και καμμία τζίφρα.
    Αν ρίξεις μία ματιά σε ο,ποιαδήποτε πηγή (στο ιντερνετ είναι εύκολο), θα δεις πως η συμφωνία της Βάρκιζας έγινε ΠΡΙΝ την συμφωνία της Γιάλτας.
    Οπότε μόνοι μας τα βγάλαμε τα ματάκια μας, και ο μουστάκιας δενμα φταίει σε τίποτα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  45. Λίγοι διαφωνούν πως ο Στάλιν ήταν αν μη τι άλλο μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα. Δεν θέλω να αναφερθώ στα εκλήματα που του χρεώνουν (π.χ. δίκες της μόσχας) καθώς υπάρχει αντίλογος και κανείς δεν μπορεί να είναι 100% βέβαιος πως έχουν τα πράγματα. Κακά τα ψέματα οι σφοδρότεροι επικριτές του Στάλιν είναι είτε καπιταλιστές είτε πρώην κομμουνιστές είτε τροτσκιστές (τσιράκια των αστών στη συκοφάντηση της σοσιαλιστικής πατρίδας) οπότε κάθε άλλο παρά αντικειμενικοί είναι στις κρίσεις τους. Αυτό που με ενοχλεί τόσο στο Στάλιν όσο και άλλους κομμουνιστές ηγέτες εντός ή εκτός εισαγωγικών είναι η προσωπολατρεία. Θεωρώ λάθος του την αντίληψη του πως ο σοσιαλισμός είχε οικοδομηθεί στις μέρες του καθώς πίστευε πως ήταν πραγματικότητα η αταξική κοινωνία. Είναι γεγονός πως ο εκφυλισμός των κομμουνιστικών κομμάτων ξεκίνησε μετά τον θάνατό του ξεκινώντας με τον "αντισταλινισμό" και φτάνοντας στο σημείο να καταδικάζουν ακόμα και την Οκτωβριανή επανάσταση με τη δράση τους. Είτε συμφωνούμε είτε διαφωνούμε με τις επιλογές του Στάλιν, χρέος μας είναι να αντισταθούμε ενάντια στους ιµπεριαλιστές, στους φασίστες και στους συµµάχους τους ώστε να απελευθερωθούμε απο τα δεινά του καπιταλισμού. Ζούμε σε μια χώρα όπου ετοιμάζονται να ιδιωτικοποιηθούν ΤΑ ΠΑΝΤΑ, το κεφάλαιο απολαμβάνει φορολογική ασυλία, η ανεργία είναι στα ύψη και η Αλβανία του Χότζα θα μοιάζει πρότυπο μπροστά στη φτώχεια που έρχεται.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  46. Στο βιβλίο παρατίθενται οι κυρίαρχες απόψεις περί γραφειοκρατίας όπως εκφράστηκαν απο τον Τρότσκυ,τον Καστοριάδη,τον Τζίλας,τον Βοσλένσκυ και τον ενώ τους ασκείται και κριτική.
    Επίσης,αναλύεται με ενδιαφέροντα τρόπο το όλο φαινόμενο της γραφειοκρατίας του,η θέση και η εξέλιξη του στο σοσιαλιστικό οικοδόμημα της ΕΣΣΔ.


    Απο τα προλεγόμενα:
    " Το βιβλίο αυτό είναι απότοκο μιας σειράς ξεχωριστών εργασιών, στις οποίες επιχειρούταν η κριτική εξέταση των κυριότερων απόψεων περί σοβιετικής γραφειοκρατίας και σοβιετικού καθεστώτος. Η θεματική συνάφεια μεταξύ τους και η ανάγκη για σφαιρικότερη πραγμάτευση του προβλήματος μας οδήγησε τελικά στο εγχείρημα της συγγραφής ενιαίου έργου με το συνδυαστικό θέμα: Το φαινόμενο της γραφειοκρατίας και η κοινωνική φύση της ΕΣΣΔ.
    Την απαρχή αυτής της μελέτης αποτέλεσαν οι συζητήσεις και οι κοινοί προβληματισμοί αναφορικά με τις αντιφάσεις του σοβιετικού καθεστώτος και τα αίτια της ανατροπής του των μελών της διεθνούς ερευνητικής ομάδας «Λογική της Ιστορίας», που διαμορφώθηκε γύρω από το σοβιετικό φιλόσοφο Β.Α.Βαζιούλιν, την περίοδο 1989-1991, και στην οποία από τότε συμμετέχει ο συγγραφέας .
    Το θέμα με το οποίο καταπιανόμαστε παρουσιάζει πολλές δυσκολίες, εκ των οποίων οι πιο σημαντικές ίσως να είναι, αφενός, το γεγονός ότι πρόκειται για τη διερεύνηση ενός νέου κοινωνικού σχηματισμού πράγμα που απαιτεί νέες μεθοδολογικές προσεγγίσεις και, αφετέρου, το ότι η φορτισμένη ιδεολογικά και πολιτικά ατμόσφαιρα που το περιβάλλει - προφανώς αναπόφευκτη, γεμάτη όμως από προκαταλήψεις, δογματικές βεβαιότητες, στερεότυπες κρίσεις, απλουστεύσεις και σχηματοποιήσεις - δυσχεραίνει σημαντικά τη νηφάλια επιστημονική έρευνα.
    Η δική μας εργασία δεν είναι, βέβαια, ιδεολογικά «ουδέτερη»: η αναφορά μας στο σοσιαλισμό εδράζεται στην πεποίθηση ότι πρόκειται όχι μόνο για ένα φαινόμενο του πρόσφατου παρελθόντος αλλά και για το ζητούμενο του παρόντος και του μέλλοντος. Επίσης, η παρούσα εργασία απέχει πολύ από μια εξαντλητική μελέτη του σοβιετικού καθεστώτος. Προσπαθήσαμε, ωστόσο, να παρουσιάσουμε μια ερμηνεία του γραφειοκρατικού φαινομένου στην ΕΣΣΔ αρκετά διαφορετική από αυτές που είναι κυρίαρχες σήμερα, δίνοντας έμφαση στα αντικειμενικά αίτια που το γέννησαν και το αναπαρήγαγαν. Το βαθμό επιτυχίας ή αποτυχίας του εγχειρήματός μας θα τον κρίνει τελικά ο αναγνώστης."

    ....συνεχιζεται

    Αρχελαος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  47. συνεχεια απο 6:51

    Τώρα,ο συγγραφέας δίνει εξήγηση για τα αυταρχικά μέτρα στο προηγούμενο παρατιθέμενο κείμενο.
    Και ένα ακόμα απόσπασμα:

    Κείμενο:
    " Άλλωστε, και ο ίδιος ο Β.Ι. Λένιν αναγνώριζε, ως ένα βαθμό, την αναγκαιότητα πειθαναγκαστικής πολιτικής για την οικοδόμηση του σο-σιαλισμού .Στην εργασία του Τα άμεσα καθήκοντα της σοβιετικής εξουσίας ο Β.Ι Λένιν δήλωνε ότι «…θα ήταν η μεγαλύτερη ανοησία και ο πιο παράλογος ουτοπισμός να νομίζουμε ότι χωρίς εξαναγκασμό και χωρίς δικτατορία μπορεί να περάσουμε από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό»28. Σε άλλο σημείο της ίδιας εργασίας αναφέρει ότι «…κάθε μεγάλη εκμηχανισμένη βιομηχανία -δηλαδή ακριβώς η υλική, η παραγωγική πηγή και το βάθρο του σοσιαλισμού - απαιτεί απόλυτη και αυστηρότατη ενότητα θέλησης που να κατευθύνει την κοινή εργασία εκατοντάδων, χιλιάδων και δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων.…είναι απόλυτα απαραίτητη η αναντίρρητη υποταγή σε μια ενιαία θέληση για να πετύχουν τα προτσές της εργασίας που είναι οργανωμένη σύμφωνα με τον τύπο της μεγάλης εκμηχανισμένης βιομηχανίας …η επανάσταση …ακριβώς προς το συμφέρον του σοσιαλισμού, απαιτεί αναντίρρητη υποταγή των μαζών στην ενιαία θέληση των καθοδηγητών του προτσές της εργασίας.»29.
    Ας σημειώσουμε, παρεμπιπτόντως, ότι οι παραπάνω απόψεις του Β.Ι.Λένιν απηχούν ιδέες που είχε εκφράσει πρωτύτερα ο Φ.Ένγκελς στο δοκίμιό του Περί εξουσίας. Ασκώντας κριτική στους σοσιαλιστές που υποστήριζαν την άμεση κατάργηση κάθε εξουσίας μετά τη νίκη της επανάστασης και αναφερόμενος στην αυστηρή παραγωγική δομή και οργάνωση της μεγάλης βιομηχανίας ο Φ.Ένγκελς είχε υποστηρίξει, μεταξύ άλλων, ότι «Η αυτόματη μηχανή του μεγάλου εργοστασίου αποδεικνύεται πολύ περισσότερο δεσποτική, απ’ ότι υπήρξαν κάποτε οι μικροί καπιταλιστές …» και ότι «Το να επιθυμεί κάποιος την κατά-στροφή της εξουσίας στη μεγάλη βιομηχανία σημαίνει να επιθυμεί την καταστροφή της ίδιας της βιομηχανίας – την καταστροφή της ατμοκίνητης κλωστικής μηχανής για να επιστρέψουμε στη ρόκα.»30.
    Όπως, λοιπόν, αναφέραμε προηγουμένως μια από τις βασικές αποστολές της σοσιαλιστικής εξουσίας, στις ιστορικές συνθήκες οικοδόμησης του σοβιετικού καθεστώτος, είναι (ήταν) η διασφάλιση της ενότητας των παραγωγικών δυνάμεων, οι οποίες είναι κατανεμημένες σε άμεσα αυτόνομες και μόνο έμμεσα συνδεδεμένες μονάδες παραγωγής. Ο τεχνικός κατακερματισμός των παραγωγικών δυνάμεων σε συνδυασμό με τις παρασιτικές διαθέσεις που πολλές φορές γεννά ο ίδιος ο χαρακτήρας της εργασίας συνιστούν (συνιστούσαν) απειλή για τη σοσιαλιστική ιδιοκτησία και κοινωνία. Στη βάση των αυτόνομων κρατικών επιχειρήσεων αναπτύσσονται διάφορες μορφές εμπορευματικών-χρηματικών σχέσεων, καλλιεργούνται διαθέσεις συλλογικού εγωισμού, παρατηρούνται ενίοτε φαινόμενα ομαδικής κατάχρησης της σοσιαλιστικής περιουσίας και παράνομης, εκτός του επίσημου σχεδίου, παραγωγικής δραστηριότητας (παραοικονομία). Αυτά τα φαινόμενα συνοδεύονται από την αυθόρμητη ιδιοτέλεια σημαντικού μέρους των εργαζομένων, οι οποίοι εργάζονται μόνο για τον μισθό, δηλαδή, μόνο για την ικανοποίηση ιδίων αναγκών και οι οποίοι, συνεπώς, προσπαθούν να εργάζονται όσο γίνεται λιγότερο, λαμβάνοντας (νόμιμα ή παράνομα) όσο γίνεται περισσότερα.

    ....συνεχιζεται

    Αρχελαος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  48. Με άλλα λόγια στην σοσιαλιστική κοινωνία, όπως τη γνωρίσαμε στη Σοβιετική Ένωση και τις άλλες χώρες του «υπαρκτού σοσιαλισμού», οι ατομικές και ομαδικές επιδιώξεις δε συμπίπτουν πάντα με αυτές του κοινωνικού συνόλου•διατηρείται η διάκριση ατομικού και συλλογικού συμφέροντος, χωρίς βέβαια αυτή να έχει το χαρακτήρα της ταξικής σύγκρουσης. Έτσι, λοιπόν, η σοσιαλιστική κρατική εξουσία των χωρών του «υπαρκτού σοσιαλισμού» ήταν γραφειοκρατική (αποξενωμένη σε σημαντικό βαθμό από την κοινωνία) από τη στιγμή που διαχειριζόταν δημόσιες - κοινές υποθέσεις και συμφέροντα ως διαφορετικά από τα ατομικά - επί μέρους συμφέροντα και, κατά κανόνα, αντίθετα σε αυτά. Άλλωστε, σύμφωνα με τις επισημάνσεις του Κ.Μαρξ, στη διάκριση - αντίθεση μεταξύ ατομικού και δημόσιου συμφέροντος έγκειται η αιτία ύπαρξης της γραφειοκρατίας εν γένει. Όπως αναφέρει ο θεωρητικός του προλεταριάτου «Ο Χέγκελ ξεκινά από το διαχωρισμό του “Κράτους”, της κοινωνίας - των - ιδιωτών, των “επί μέρους συμφερόντων” και του “καθολικού καθ’ εαυτό και δι’ εαυτό”, και είναι αλήθεια ότι η γραφειοκρατία στηρίζεται στο διαχωρισμό αυτό.»31. Και ακόμη: «Κατάργηση της γραφειοκρατίας σημαίνει ότι το καθολικό συμφέρον θα γίνει πραγματικό επί μέρους συμφέρον …Αυτό με τη σειρά του δεν είναι δυνατό παρά μόνο αν το επί μέρους συμφέρον γίνει πραγματικά το καθολικό συμφέρον.»32.
    Η ύπαρξη της γραφειοκρατίας στο σοσιαλισμό προϋποθέτει, συνεπώς, τη διάσταση μεταξύ του δημόσιου και του ατομικού ή, με άλλα λόγια, τη διατήρηση της κοινωνικής αποξένωσης και ιδιοτέλειας, σε ένα πλαίσιο όμως καθολικών εξαρτήσεων και αλληλεπιδράσεων, οι οποίες συνιστούν τη βάση των κοινών -δημόσιων υποθέσεων και συμφερόντων της κοινωνίας. Η γραφειοκρατική εξουσία αναπτύσσει διοικητικές και, ενίοτε, κατασταλτικές δραστηριότητες με στόχο την υποταγή του συνόλου των μελών της κοινωνίας στα κυρίαρχα κοινωνικά συμφέροντα - στις κυρίαρχες σχέσεις ιδιοκτησίας. Διοικώντας τα μέλη της κοινωνίας η γραφειοκρατία προασπίζεται την κοινωνική συνοχή και ειρήνη, στα πλαίσια πάντα της ικανότητάς της να υποτάσσει στη σοσιαλιστική νομιμότητα τις φυγόκεντρες δυνάμεις.

    Αρχελαος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  49. Αγαπητέ Αρχελαε, αν μου επιτρέπεις μια μικρή (πολύ μικρή) παρατήρηση.
    Η καταστροφή (περί αυτού πρόκειται) των παλιών μορφών καπιταλιστικών σχέσεων (παραγωγή, διακίνηση, ιδιοχτησία) και η οικοδόμηση μιας Νέας Κοινωνικοποιημένης Ζωής, δεν μπορεί να γίνει με ... ανθοδέσμες και ... ροδοπέταλα !

    Νοοτροπίες, πραχτικές, μικροσυμφέροντα (φυσικά και μεγαλοσυμφέροντα) δεν μπορείς να τα εξαλείψεις εύκολα, ούτε καν ... δύσκολα !
    Θέλει πολύ δουλειά, πίστη και επιμονή.
    Αυτό δείχνει η ζωή ...

    υ.γ.: η γραφειοκρατία μόνο στον κομμουνισμό μπορεί οριστικά να εκλείψει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  50. άλεξ ξερω ότι σου έλλειψα, αλλά δεν έχω του κουράγιο να διαβάσω τόσα σχόλια από νετ καφέ και να γράψω κάτι... πάντως οι συνολικοί τόμοι των απάντων του Στάλιν είναι 16 και όχι 14, απλά οι δυο τελευταίοι νομίζω ότι δεν είχαν βγει από το επίσημο εκδοτικό, πρόσφατα έβγαλε η σύγχρονη εποχή τους δυο τελευταίους... λεπτομέρειες βέβαια...

    για το "σταλινισμό", δυστηχώς τον όρο τον δημιούργησε το κομμουνιστικό κίνημα, ο Ζαχαριάδης πχ έλεγε, ο λενινισμός είναι ο μαρξισμός της εποχής του ιμπεριαλισμού και ο σταλινισμός ο μαρξισμός της εποχής του σοσιαλισμού... Στην πραγματικότητα εχει επικρατήσει ο όρος μαρξισμός-λενινισμός αλλά πρόκειται για τη ζωντανή μέθοδο του επιστημονικού σοσιαλισμού-την παρακίνηση σε δράση, την διαλεκτική άνοδος από το συγκεκριμένο στο αφηρημένο και πίσω.όχι ακριβώς για αυτά που είπαν ο Μαρξ ή ο Λένιν, παρότι αποτελούν όπως προείπα οδηγό...Η κουβέντα αυτή έγινε και στο πρόσφατο συνέδριο του κόμματος, νομίζω το είχα δει στα ντοκουμέντα. Επίσης ο όρος σταλινισμός χρησιμοποιήθηκε αργότερα από το ρεβιζιονισμό για να κατηγορεί εκείνη την περίοδο συνολικά και να κάνει τα γνωστά του ανοίγματα... προς το καπιταλιστικό παρελθόν.

    όλη η συζήτηση είναι λογικό να περιστρέφεται γύρω από το ρόλο του ατόμου στην ιστορία, προτείνω να ψάξετε για σχετικό κείμενο του Πλεχάνωφ, το έργο του Λένιν "Οι φίλοι του λαού και πως πολεμούν τους σοσιαλδημοκράτες" στον πρωτο τόμο των απάντων ή και σε ξεχωριστό βιβλίο, αλλά και αυτό το ενδιαφέρον γραμματάκι του ένγκελς που είχε δημοσιεύσει πρόσφατα ο ριζοσπάστης http://www1.rizospastis.gr/wwwengine/story.do?id=6369240, νομίζω πολλά σημεία της κουβέντας θα ξεκαθαριστούν...

    Λάμπρο όσο για τα λάθη του Στάλιν που ήταν άλλα από αυτά που του καταλογίζουν οι αστοί το είχα πει εγώ... χοντρικά μπορώ να πω, την τακτική του μετώπου που χαράκτηκε από ένα σημείο και πέρα στη Κομ. Διεθνή που επίσης δεν αξιοποίησε όσο ήταν δυνατό την κρίση του 1929-33, το σύνταγμα του 36 και όλη την ιδεολογική δουλειά που στήριζε εκείνες τις θέσεις, τη διάλυση της Διεθνούς, κάποια προνόμια που παραχώρησε σε στρατηγούς, παπάδες γενικότερα τέτοιου είδους υποχωρήσεις που αργότερα παγιώθηκαν από τους οπορτουνιστές διαδόχους,και μερικά άλλα βέβαια όπως η στήριξη του Λυσένκο αλλά στην πραγματικότητα τα τελευταία είναι πταίσματα... όλα αυτά δεν σήμαιναν βέβαια δεξιά οπορτουνιστική στροφή απλά κάποια λάθη ή μερικές φορές και αναγκαίες υποχωρήσεις που όμως αργοτερα συνέχισαν στην οπορτουνιστιική στροφή του 1956 και επεκτάθηκαν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  51. Για την προσωπολατρεία μάλλον ευθύνεται το επίπεδο του ρωσικού λαού που τη δημιούργησε, κάτι που σήμερα πχ δεν θα ήταν πιθανό να συμβεί και αυτό το αποδεικνύει το οτι δεν υπήρχαν τέτοια φαινόμενα στην Ευρωπη αργότερα, ενώ ρόλο έπαιξε και ο πόλεμος, δεν είναι όμως βασικό θέμα όπως επιχείρησε να το παρουσιάσει ο Χρουστσώφ και η οπορτουνιστική ομάδα...

    Πρόσφατα είδα ξανά την ταινιά του Αϊζενστάιν για τον Ιβάν τον Τρομερό προτείνω να τη δείτε επειδή είναι σχετική με το θέμα μας και καταπληκτική καλλιτεχνικά, ειδικά το τέλος του δεύτερου (κομμένου τότε) μέρους,
    "Θα χρησιμοποιήσουμε το σπαθί της διακιοσύνης εναντίον εκείνων που θέλουν το κακό του ρωσικού λαού" χαχαχαχα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  52. Αγαπητέ Giorgos bookhunter, θεωρώ περίπου ... ιεροσυλία να σχολιάσω γραφόμενά σου, αλλά, πως να το πω, κάτι με ... τσιγκλάει !

    Θέλω να κάνω μια παρέμβαση στην αναφορά σου για την κατάργηση (και όχι διάλυση) της Κομιντέρν (τη χαραχτηρίζεις λάθος του Στάλιν).
    Στην απάντηση του σ. Στάλιν στο Ρόϊτερ (άπαντα τόμος 15 σελ. 146-147 - είμαι σίγουρος ότι έχεις διαβάσει σχετικά) ξεκαθαρίζει τα πράγματα και νομίζω το κάνει πολύ καλά - αν κανείς σκεφτεί τα γεγονότα της εποχής (θεωρώ για να κρίνει κανείς κάτι πρέπει να λαμβάνει υπόψη του τις ειδικές συνθήκες της εποχής).
    Αλλού είναι το λάθος - για μένα. Ότι μετά το τέλος του πολέμου, ΔΕΝ ΞΑΝΑΣΥΣΤΗΘΗΚΕ Η ΔΙΕΘΝΗΣ !
    Και αυτό βαραίνει πολλούς, όχι μόνο τον Στάλιν !

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  53. ε αν είδες για αυτό λέω κάποια ήταν αναγκαίες υποχωρήσεις που αργότερα όμως γίναν κανόνας, το κακό είναι ότι το ΚΚΣΕ, είχε γραμματέα το Στάλιν μέχρι το 1953 δηλαδή 8 χρόνια μετά τον πόλεμο, και από ότι φαίνεται από το 19ο συνέδριο είχαν αρχίσει να μπαίνουν θέματα σε μη σωστή κατεύθυνση ενώ υπήρχε σίγουρα και εσωκομματική διαπάλη (δεν είναι τυχαίο που μετά παραίτήθηκε το μισό ΠΓ, όταν άρχισαν οι Χρουστσοφιές). Φυσικά καμμία σχέση με τους μετέπειτα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  54. να εντοπίσουμε το πρόβλημα στο γεγονός πως αναγκαίες, λόγω πολλαπλών εξωτερικών πιέσεων, τακτικές κινήσεις, στην συνέχεια ιδεολογικοποιήθηκαν;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  55. Καταρχάς χίλια μπράβο για την δουλειά που κάνετε σ' αυτό το blog.

    Επιτρέψτε μου να ξεφύγω από την συζήτηση περί Στάλιν και να σταθώ σ' αυτά που αναφέρει στην αρχή ο AlexD. Όπως σε πολλά ανάλογα θεμελιώδη δίπολα (π.χ. κοινωνία - κληρονομικότητα, αιτιοκρατία - αναιτιοκρατία κλπ ) η απάντηση δεν νομίζω πως μπορεί να είναι μονοσήμαντη. Έτσι στο ερώτημα βολονταρισμός ή ιστορικισμός η απάντηση είναι και τα δύο. Για παράδειγμα είναι σίγουρο ο Λένιν ήταν γέννημα της κοινωνίας της εποχής του, αλλά είναι επίσης σίγουρο πως αν ο Λένιν δεν ήταν ο... Λένιν η ιστορία δεν θα ήταν ίδια.

    Ο Νίτσε, βασικός εκφραστής της βουλησιαρχίας, ήταν ένας πολύ μεγάλος φιλόσοφος. Η ταύτιση του έργου του (μετά θάνατον) με τον ναζισμό είναι αποτέλεσμα των ενεργειών ενός γελοιωδέστατου υποκειμένου που δυστυχώς ήταν και αδερφή του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  56. Αναυδος

    απλώς για την ιστορία
    Μετά τον πόλεμο συστήθηκε η κομινφορμ
    Τα μέλη του ΠΓ το 1957 δεν παραιτήθηκαν αλλά αποπέμφθηκαν από τον Χρουτσοφ. Ο λόγος η απόφαση τυ ΠΓ για καθαίρεση του

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  57. Για την Ιστορία.
    Η ΚΟΜΙΝΦΟΡΜ ή το Κομμουνιστικο Γραφείο Πληροφοριών, συστάθηκε το 1947 - μια δειλή προσπάθεια ας πούμε σε αντικατάσταση της Διεθνούς που διαλύθηκε το 1943 - τελικά αυτοδιαλύθηκε τον Απρίλη του 1956, ένα μήνα μετά το 20ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ (με ό,τι σημαίνει αυτό).

    Η παραπάνω προσπάθεια συντονισμού των αδελφών κομμουνιστικών κομμάτων είχε ήδη επισημανθεί και από το ΚΚΕ από το 7ο Συνέδριό του - μέχρι και τις μέρες μας το ΚΚΕ πρωτοστατεί σε τέτοιες προσπάθειες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  58. Πάντως διαβάζοντας ντοκουμέντα της κομινφορμ μπορούμε να δούμε ήδη σημάδια στροφής, αν και όχι ακόμα ξεκάθαρα...

    Άναυδε έχεις δίκιο για τα μέλη του ΠΓ...

    Τρας-κάπως έτσι το αντιλαμβάνομαι εγώ και το ΚΚΕ επισήμως...

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Κάθε χρήστης μπορεί να σχολιάσει στο γλόμπινγκ αφού επιλέξει διακριτικό ψευδώνυμο για αποφυγή συγχίσεων είτε με λογαριασμό Google είτε με τη χρήση της υπηρεσίας openID είτε με την απλή επιλογή ονόματος χρήστη.
Προσβλητικά ή υβριστικά σχόλια για συντάκτες ή σχολιαστές θα διαγράφονται. Δεν ενθαρρύνεται η χρήση υβριστικών λέξεων ή εκφράσεων.
Ο σχολιασμός γίνεται με το ελληνικό αλφάβητο και με μικρά γράμματα

Οι διαχειριστές έχουν τη δυνατότητα να προβαίνουν σε διαγραφή σχολίων που δημιουργούν σκόπιμη ή μη σύγχιση και απομάκρυνση από το θέμα της ανάρτησης.

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...