27 Φεβ 2012

Ψηφιακός (βρώμικος) πόλεμος

Τα πολιτικά δίκτυα
Καθώς κυβερνήσεις και πολιτικοί, τόσο στο εξωτερικό όσο και στην Ελλάδα , αντιλαμβάνονται την δύναμη του διαδυκτίου, τα social media καταλήγουν λιγότερο «μέσα κοινωνικής δικτύωσης» και περισσότερο εργαλεία πολιτικής επιρροής.
Ακολουθεί απόσπασμα από άρθρο του Άρη Χατζηστεφάνου στο περιοδικό Unfollow του Ιανουαρίου.
[…]
Για όλα φταίει το (συνθετικό) γκαζόν
Η προσπάθεια επηρρεασμού του δημόσιου διάλογου μέσα από οργανωμένα δίκτυα προπαγανδιστών είναι τόσο παλιά όσο και οι ανθρώπινες κοινωνίες. Στην σύγχρονη ιστορία είναι γνωστό ότι ο Ρίτσαρντ Νίξον έστελνε σε μεγάλες εφημερίδες πλαστές επιστολές με τις οποίες απλοί πολίτες υποτίθεται πως επικροτούσαν το έργο του προέδρου. Από το 1985 ο αμερικάνος γερουσιαστής Λόιντ Μπέντσεν θα ονομάσει αυτή την τεχνική “astroturfing” –από το όνομα μιας εταιρίας που παράγει συνθετικό γκαζόν. Το “astroturfing” σημαίνει να «φυτεύεις» καρπούς με την ελπίδα να δημιουργήσεις ένα ψεύτικο κίνημα βάσης, το “grassroot”, που φυτρώνει στο έδαφος, όπως το χορτάρι, για να προωθήσεις συγκεκριμένα συμφέροντα. Ο αμερικάνος γερουσιαστής είχε υποψιαστεί την ύπαρξη τέτοιων ομάδων όταν άρχισε να λαμβάνει εκατοντάδες γράμματα «πολιτών» οι οποίοι του ζητούσαν να στηρίξει τις μεγάλες ασφαλιστικές εταιρίες. Την ίδια εποχή η καπνοβιομηχανία Philip Morris δημιουργεί την οργάνωση «Εθνική Συμμαχία Καπνιστών», μέσω της οποίας βομβαρδίζει δημοσιογράφους και πολιτικούς με μυνήματα εναντίον της αντικαπνιστικής πολιτικής για νέους.
 Με την κυριαρχία του ιντερνετ οι κανόνες του παιχνιδιού αλλάζουν και τα τμήματα δημόσιων σχέσεων μεγάλων εταιρειών και κομμάτων αποκτούν νέο πεδίο δόξης. Στις ΗΠΑ, εταιρείες όπως η reputation.com  δίνουν ακόμη και σε απλούς πολίτες την δυνατότητα να «θάψουν» ανεπιθύμητες πληροφορίες που κυκλοφορούν στο ιντερνετ. Στην Ελλάδa η εταιρεία Civitas οποία ανέλαβε να «επικοινωνήσει»* τις θέσεις του ΔΝΤ και της τρόικας μέσω δημοσιογράφων) υπόσχεται να βοηθήσει τους πελάτες της «να επιρρεάσουν την online συζήτηση μέσα από ουσιαστικό περιεχόμενο και στοχευμένο engagement της online κοινότητας τους».


Τα πραγματικά προβλήματα ξεκίνησαν όταν ορισμένες εταιρείες αποφάσισαν να φέρουν και στο ιντερνετ την τεχνική του astroturfing δημιουργόντας ψεύτικες δικτυακές περσόνες που παρεμβαίνουν σε chat rooms και δικτυα «κοινωνικής δυκτίωσης» εταιρίες που συχνά έχουν την έδρα τους σε αναπτυσόμενες χώρες, αναλαμβάνουν να διευκολύνουν αυτήν την πρακτική βάζοντας εκατοντάδες υπάλληλους να παραβιάζουν τα μέτρα ασφάλειας σε sites και blogs. Οι υπάλληλοι τους αναλαμβάνουν λόγου χάρη να πληκτρολογούν χιλιάδες captcha (τις μικρές λέξεις που πρέπει να γράφουμε για την εγγραφή σε μία ιστοσελίδα) με τιμές που κυμμαίνονται από 0,006 μέχρι 0,008 δολάρια ανά κωδικό.
Κινέζικες εταιρείες όπως η Zhubajie και η Sandaha προχωρούν ένα βήμα παραπέρα αναλαμβάνοντας με το αζημίωτο να παρεμβαίνουν σε ιστοσελίδες κοινωνικής δυκτίωσης και chat rooms για λογαριασμό εταιρειών και κομμάτων. Ο μεγάλος τιμονιέρης της ψηφιακής απάτης είναι το ίδιο το ΚΚΚ, το οποίο εδώ και χρόνια στρατολογει τα λεγόμενα «κόκκινα γιλέκα» ή «50 σεντς», δηλαδή φοιτητές ή νεαρούς δημόσιους υπάλληλους οι οποίοι πληρώνονται με 50 σεντς του κινέζικου γουάν για κάθε φιλοκυβερνητικό μύνημα που θα ποστάρουν στο ίντερνετ.
Η χώρα που μετέτρεψε το astroturfing σε πραγματική τέχνη είναι το Ισραήλ.
Οπως είχε αποκαλύψει το περιοδικό Wired, το ισραηλινό υπουργείο εξωτερικών δημιούργησε το λεγόμενο Internet Warfare Squad, ομάδες χειριστών που γνωρίζουν τουλάχιστον δύο ξένες γλώσσες και αναλαμβάνουν να παρεμβαίνουν σε συζητήσεις και να αφήνουν μυνήματα σε ιστοσελίδες που επιλέγει το Υπουργείο Εξωτερικών. Ο αρχικός προϋπολογισμός κυμαίνοταν στα 150.000 ευρώ, αλλά πιστεύεται πως από τότε έχει αυξηθεί αισθητά. Στην μάχη της Ισραηλινής προπαγάνδας όμως λειτουργουν και ιδιωτικές οργανώσεις όπως η Jewish Internet Defence Force (JIDF) οι οποίες παρουσιάζονται σαν ανεξάρτητες ομάδες μπλόγκερς, αν και δημοσιεύματα της Ισραηλινής εφημερίδας Haaretz  αναφέρουν πως σχετίζονται με μυστικές υπηρεσίες σαν την Μοσάντ. Όπως έγινε μάλιστα γνωστό στις αρχές Ιανουαρίου, τις υπηρεσίες της στην  διαδικτυακή προπαγάνδα προσφέρει πλέον και η «Εθνική Ενωση Ισραηλινών Φοιτητών» (ΝUIS) η οποία δίνει 2.000$ σε χρήστες που θα αναλάβουν να στέλνουν μυνήματα υπέρ του Ισραήλ για 5 ώρες την εβδομάδα.
Στην Ελλάδα ο Ισραηλινός μηχανισμός προπαγάνδας έκανε την πλέον δυναμική του εμφάνιση λίγες μέρες πριν και μετά τη δολοφονική επίθεση στον «Στόλο της Ελευθερίας». Οσοι παρακολούθησαν μέσω του ιντερνετ την επιδρομή το βράδυ της 31/5/2010, θα θυμούνται δεκάδες λογαριασμούς που έστελναν πανομοιότυπα μυνήματα στήριξης του Ισραήλ ή έκαναν το λεγόμενο trolling για να μπλοκάρουν τις συζητήσεις σε ιστοσελίδες που ακολουθούσαν την πορεία των πλοίων. Η χρήστρια του twitter @cyberela,  που βρέθηκε εκείνο το βράδυ στο «ψηφιακό κατάστρωμα» της επίσημης ιστοσελίδας της ελληνικής αποστολής, θυμάται ότι την πριν ξεκινήσει η επιχείρηση των ισραηλινών κομάντος «παρουσιάστηκε στα σάιτ μία έντονη δραστηριότητα από trolls που άρχισαν να βρίζουν τα μέλη της αποστολής, αλλά και Ελλάδα και την Τουρκία».
Ενώ μάλιστα οι διαχειριστές του σάιτ μπλόκαραν συνεχώς τους κακκόβουλους σχολιαστές, αυτοί εμφανίζοταν με διαφορετικό ΙΡ address (την μοναδική «ταυτότητα» που καθορίζει κάθε σύνδεση στο ιντερνετ) γεγονός που σημαίνει πως διέθεταν πολύ μεγάλο αριθμό υπολογιστών και συνδέσεων ή τεχνογνωσία που δεν μπορεί να έχει ο απλός χρήστης.
Καθώς όμως αυτές οι επιχειρήσεις προπαγάνδας απαιτούν μεγάλο αριθμό «κυβερνοπολεμιστών», αρκετές εταιρείες και κυβερνήσεις άρχισαν να αναζητούν τρόπους για την δημιουργία αυτοματοποιημένων προφίλ. Οι πρώτες απόπειρες ήταν μάλλον αποτυχημένες καθώς οι λογαριασμοί που δημιουργούνται δεν εμφανίζουν δραστηριότητα και έτσι γίνονται εύκολα αντιληπτοί. Στο twitter αυτοί οι ψεύτικοι λογαριασμοί είναι γνωστοί σαν «αυγά» και αυτό γιατί οι δημιουργοί τους αφήνουν την προεπιλεγμένη εικόνα του αυγού που παρέχει η υπηρεσία. Συνήθως τα αυγά έχουν από 0 μέχρι 4-5 followers, στέλνουν μόνο ένα tweet γενικού περιεχομένου και δεν απαντούν σε μυνήματα άλλων χρηστών. Στην Ελλάδα το φαινόμενο ήρθε στην επιφάνεια από τον λογαριασμό twitter του skai.gr, ο οποίος ακολουθείται από χιλιάδες αυγά, γεγονός που επιτρέπει στον σταθμό να ισχυρίζεται ότο έχει τουλάχιστον 70.000 followers.
Προκειμένου να αποφύγει τέτοιου είδους εξευτελισμούς η αμερικάνικη κυβέρνηση ανάθεσε στην ιδιωτική εταιρεία HBgary federal να δημιουργήσει λογισμικό που θα παράγει αληθοφανή προφίλ χρηστών, τα οποία στην συνέχεια διαχειρίζονται κυβερνητικοί υπάλληλοι. Μια πολύ πιο εξελιγμένη μορφή της ίδιας τεχνολογίας προωθεί εδώ και χρόνια η κεντρική διοίκηση (Centcom) του αμερικάνικου πενταγώνου.
[...]
Οπως αποκάλυψε ο Guardian, την δημιουργία προφίλ ανέλαβε η αμερικάνικη εταιρεία Ntrepid αντί 2,5 εκ. Δολαρίων.
[...]
 Μόνο δικό μας σχόλιο:
Την επόμενη φορά που θα δούμε πληθώρα ανώνυμων εριστικών μυνημάτων κάτω από ανάρτηση, ή που ακόμη χειρότερα θα ακούσουμε για κάποιο «κίνημα» που το «ξεκίνησαν κάποια παιδιά στο facebook», δεν δικαιολογούμαστε να μην είμαστε υποψιασμένοι....

24 σχόλια:

  1. Να, που μας βάζει γραμμή και ο χατζηστεφάνου. Τη γραμμή του κόμματος την βάζουν μόνο τα όργανα του και η εργατική βάση μέσα από τις όβες ή τα καθοδηγητικά έντυπα. Οχι φερόμενοι ως κκεδες στο ίντερνετ που δεν έχουν καμία καθοδηγητική θέση αλλά που επιχειρούν να αντικαταστήσουν την γραμμή του κόμματος με τη δική τους ανεξάρτητα από τις προθέσεις του. ¨Εχουμε χορτάσει από αυτόκλητους διαδικτυακούς σωτήρες, καζάκηδες, μίκηδες, καμμένους, αντώνηδες. Φτάνει πια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σορυ τωρα αλλα αυτο με τη "γραμμη" που κολλαει;
      Εννοω στο συγκεκριμενο αρθρο απλα γινεται μια παρουσιαση ενος φαινομενου.

      Διαγραφή
  2. Σρεκ ολου του κοσμου ενωθειτε...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. @Λαθρεπιβάτης:
    Γραμμή να πάρεις από την ΟΒ σου. Εγώ βρήκα κάποια πολύ χρήσιμα στοιχεία που δίνει ο "Χ"στεφάνου και τα παράθεσα.
    Δηλαδή κατά την άποψη σου, όποιος φιλο-ΚΚΕ (και αναφέρομαι σε μένα) εκφράζει δημόσια μία άποψη, υποκαθιστά και την καθοδήγηση;
    Να σοβαρευτούμε λίγο, δεν μας έφταναν τα trolls attack των αλλονών, μην τρολάρουμε και μεταξύ μας....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Παντως το συγκεκριμενο αρθρο δειχνει το αδεσμευτο και ανεξαρτητο χαρακτηρα του διαδικτυου και το πως τα λεφτα εντελει καθοριζουν την κοινη γνωμη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Λογικο δεν ειναι
      τα λεφτα να μπορουν να αγορασουν περισοτερο χωρο και χρονο απο οτι εμεις;
      Ειτε αυτος ειναι ψηφιακος ή πραγματικος

      Διαγραφή
  5. παιδια λιγο ψυχραιμια και κοιτατε λιγο καλυτερα τα γραφομενα (και το λεω εγω που εχω κραξει και κανα 2 χωρις να φταινε) ποιος κνιτης εστω και μιας μερας θα χρησιμοποιησει την φραση "Τη γραμμή του κόμματος την βάζουν μόνο τα όργανα του και η εργατική βάση μέσα από τις όβες ή τα καθοδηγητικά έντυπα". ψυχραιμια γιατι και το γεγονος του μετρό διχνει οτι οι αστικοι μηχανισμοι θα ξεσαλωσουν.
    modesto

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. ΨΥΧΡΑΙΜΙΑ!
    θα ακουσουμε και θα δουμε πολλα το επομενο διαστημα και(κυριωs)στον κανονικο και στον ψηφιακο/ιντερνετικο κοσμο!
    προβοκατσιεs,ψεμματα,διογκωση θεματων,troll,...φιλουs,εχθρουs,...,
    θελει,ψυχραιμια,καθαρο μυαλο,ρεαλιστικη πολιτικη αναλυση,πονηραδα αλλα και καθημερινη εγρηγορση!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Δεν ξέρω ποιος είναι ο κ. Α. Χατζηστεφάνου, αλλά φυσικά λέει πολλές αλήθειες ...

    Αλήθειες που είναι γνωστές εδώ και πολλά χρόνια !
    Αυτά που περιγράφει, γίνονταν ακόμα επί εποχής Γκέμπελς !

    Φτιαχτές ειδήσεις ή μάλλον "ειδήσεις", τερατώδη ψέματα (εξ ου και βγήκε η έκφραση "όσο πιο μεγάλο είναι ένα ψέμα, τόσο πιο εύκολα γίνεται πιστευτό), μηχανισμούς προώθησής τους και άλλα συναφή !

    Με άλλα λόγια, είμαστε υποψιασμένοι, εδώ και πολύ καιρό !

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δημιουργός του Debtocracy, συντάκτης του pressproject και δημιουργός του Infowar είναι ο Χατζηστεφάνου. Προώθησε όσο λίγοι την ΕΛΕ (Επιτροπή Λογιστικού Ελέγχου), τις θέσεις Λαπαβίτσα και τις 'πλατείες'.

      Διαγραφή
    2. Πειράζει; Το κείμενο στοιχεία έχει όχι γνώμη. Κομμουνιστής είναι όπως όλοι μας.

      Διαγραφή
    3. Έγραψα κάπου ότι πειράζει ή είπα κάτι που δεν ισχύει;

      Διαγραφή
  8. Ωραία είναι όλα αυτά και γνωστά σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό από τους χρήστες του internet.
    Αλλά τι κάνουμε εμείς ;
    Και με το εμείς εννοώ τους κομμουνιστές και συμπαθούντες.
    Παραμένουμε στις αποκαλύψειις και στον καταγγελλτικό λόγο εδώ και χρόνια χωρίς να αξιοποιούμε τις όποιες δυνατότητες προπαγάνδας δίνει το δίκτυο.
    Παρακολουθώντας τα κομμουνιστικής κατεύθυνσης blogs βλέπω δεκάδες δεκάδων πρωτόβουλες ερασιτεχνικές δράσεις πολλές των οποίων αξιολογότατες, που λειτουργούν απομονωμένα χωρίς κανένα συντονισμό και στήριξη από πουθενά.
    Χωρίς να έχω αυταπάτες για επανάσταση μέσω internet γνωρίζω καλά την ισχύ επιρρεασμού που έχει αυτό το μέσο, ιδίως σε μικρο-μεσαία στρώματα νεολαίας που προσπαθούν να εκφράσουν τις ανησυχίες τους μέσω NET.
    Τελειώνοντας αναφέρω το παράδειγμα του Indymedia που έχει καθιερωθεί στην συνείδηση πλατιών στρωμάτων νεολαίας σαν το μέσω έκφρασης/συντονισμού του αντιεξουσιαστικού χώρου.
    Και δεν νομίζω πως τα έξοδα λειτουργίας και συντήρησης του, όπως και τα απαιτούμενα στελέχη είναι πολλά.
    Ελπίζω η παρέμβαση μου να λειτουργήσει σαν θετικό ερέθισμα στην κατεύθυνση της ριζικής βελτίωσης της δράσης μας στο δίκτυο.

    Taliban

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. το άρθρο του Χατζηστεφάνου μιλάει με ονόματα και αριθμούς για πράγματα που όλοι υποψιαζόμαστε, αλλα κανεις δεν μπορούσε να μιλήσει με ακρίβεια για αυτά. Με αυτήν την έννοια το θεωρώ πολλαπλά χρήσιμο, τόσο για την δικη μας κατανόηση κάποιων πραγμάτων, όσο και για την τεκμηρίωση θέσεων που έχουμε κατά καιρούς πάρει, περί "ελεγχομενου διαδικτύου" κλπ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Πολυ καλη και χρησιμη αναρτηση. Οσο για τους ... παραδοξους σχολιασμους ορισμενων τι να πει κανεις? Ειτε προκειται για καποια απο τις περιπτωσεις στις οποιες αναφερεται το αρθρο του Χατζηστεφανου, ειτε, πολυ χειροτερα, για καποιο σπανιο νοητικο συνδρομο. Μακρια απο μας!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Επειδή αλητεύω χρόνια στο διαδίκτυο και λόγω άλλων ενασχολήσεών μου ανέκαθεν πίστευα ότι τέτοιες καταστάσεις σαν κι αυτές που περιγράφει ο Χατζηστεφάνου θα ερχόντουσαν πιο οργανωμένα από την απλή τρολιά.

    Δείτε τα discussions του Σκάι και του Ζούγκλα: Αφήνουν κάθε πικραμένο να γράφει την παπαριά του χωρίς κανόνες (πχ, γράφουν με κεφαλαία, ή greeklish, βρίζοντας) αλλά ταυτόχρονα μια διαφορετική και τεκμηριωμένη άποψη την υποδέχονται είτε με άδεια του διαχειριστή και όταν ανέβει θα έχουν περάσει 2-3 μέρες, είτε θα σε βρίσουν λέγοντάς σε τεμπέλη ή δημόσιο υπάλληλο, ή παιδί του Τσίπρα και της Αλέκας.

    Έτσι τα συγκεκριμένα σάιτ και hints (επισκεψιμότητα) έχουν και τη καθεστωτική λογική τους περνάνε στον κόσμο που διαβάζει μαζί με την "είδηση" και τα σχόλια του "λαού".

    Να έχουμε τα μάτια και τα αυτιά μας ανοιχτά, ακόμα περισσότερο χωρίς όμως να δαιμονοποιούμε τον οποιοδήποτε καλοπροαίρετο.

    Έτσι κι αλλιώς ανέκαθεν το νετ είναι ένα περιοδικό ποικίλης ύλης με σκουπίδια και διαμάντια. Σε μας εναπόκειται τι θα διαβάσουμε και σε ποιον θα απευθυνθούμε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. @Spiral Architect:
    "Αφήνουν κάθε πικραμένο να γράφει την παπαριά του χωρίς κανόνες (πχ, γράφουν με κεφαλαία, ή greeklish, βρίζοντας) αλλά ταυτόχρονα μια διαφορετική και τεκμηριωμένη άποψη την υποδέχονται είτε με άδεια του διαχειριστή και όταν ανέβει θα έχουν περάσει 2-3 μέρες, είτε θα σε βρίσουν..."
    "...Έτσι τα συγκεκριμένα σάιτ και hints (επισκεψιμότητα) έχουν και τη καθεστωτική λογική τους περνάνε στον κόσμο που διαβάζει μαζί με την "είδηση" και τα σχόλια του "λαού"..."

    Μην μου πεις πως δεν βλέπεις τις ανατριχιαστικές ομοιότητες, με το Ιντυμήντια π.χ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. πρίν αλέκτωρ λαλήσει τρίς,
    μια δυστυχώς επιβεβαίωση των όσων έθεσα σε παραπάνω σχόλιο μου.

    "Red Blogs" via Rocean
    Στα Θολά Νερά της Κρίσης
    via Περί ανέμων και υδάτων by noreply@blogger.com (kritias) on 2/27/12

    αν αυτό δεν είναι μπάχαλο τότε τι είναι ?

    Taliban

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Από την άλλη Taliban, ενδεχόμενος συντονισμός θα είχε και αρνητικές επιπτώσεις. Δεν ξέρω βέβαια και πώς θα τον φανταζόσουν, αν θες γράψε δυο λόγια παραπάνω.
      Και η στήριξη στην οποία αναφέρεσαι, και φαντάζομαι ότι θα είναι ελάχιστη, δεν είναι απλό θέμα. Αν π.χ., βοηθούσε το ΚΚ τότε θα είχε και ευθύνη για όσα γράφονται. Οι αναγνώστες ασφαλώς και θα μπορούσαν να βοηθήσουν, ίσως ορισμένοι το κάνουν, αλλά οι εποχές είναι πάρα πολύ δύσκολες.
      Όπως και να 'χει, καλά έκανες και έθεσες το θέμα.

      Διαγραφή
  14. Δυστυχώς δεν μπορώ να γράψω περισσότερα τώρα.
    Έχω κάνει από καιρό αρκετές σκέψεις για το ζήτημα και αν νομίζετε πως έχει νόημα θα ασχοληθώ αύριο πρωί.

    Taliban

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Αφού σκέφτηκα ξανά το όλο ζήτημα προτείνω τα εξής.
    Φτειάξτε μια επιτροπή πρωτοβουλίας μπλόγκερς από 4-5 άτομα.
    Συντάξτε τον κατάλογο όλων των ενεργών μπλόγκς που προβάλλουν την κομμουνιστική άποψη με τον ένα ή άλλο τρόπο.
    Επίσης τον κατάλογο τον ανενεργών τα οποία υπό ορισμένες προυποθέσεις θα μπορούσαν να επαναδραστηριοποιηθούν.
    Ελάτε (η επιτροπή πρωτοβουλίας) σε επαφή με την καθοδήγηση του ΚΚΕ/ΚΝΕ και συναποφασίσετε την διοργάνωση ενός διημέρου συζήτησης στο οποίο θα κληθούν ΟΛΟΙ οι μπλόγκερς που δυνητικά ενδιαφέρονται για ένα κοινό συλλογικό εγχείρημα.
    Να κάνω συγκεκριμένες προτάσεις τώρα δεν νομίζω να έχει νόημα για τον απλούστατο λόγο οτι θα απευθύνονταν στο κενό.

    Taliban

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Φίλε Taliban, μερικά από αυτά που λες έχουν ήδη γίνει κατά καιρούς και άλλα θα γίνουν ...

    Ας μην επεκταθούμε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Κάθε χρήστης μπορεί να σχολιάσει στο γλόμπινγκ αφού επιλέξει διακριτικό ψευδώνυμο για αποφυγή συγχίσεων είτε με λογαριασμό Google είτε με τη χρήση της υπηρεσίας openID είτε με την απλή επιλογή ονόματος χρήστη.
Προσβλητικά ή υβριστικά σχόλια για συντάκτες ή σχολιαστές θα διαγράφονται. Δεν ενθαρρύνεται η χρήση υβριστικών λέξεων ή εκφράσεων.
Ο σχολιασμός γίνεται με το ελληνικό αλφάβητο και με μικρά γράμματα

Οι διαχειριστές έχουν τη δυνατότητα να προβαίνουν σε διαγραφή σχολίων που δημιουργούν σκόπιμη ή μη σύγχιση και απομάκρυνση από το θέμα της ανάρτησης.

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...