"Το Κόμμα Του Όχι" ή Μεταξύ Μαστιγίου και Καρότου

   Η αστική προπαγάνδα έχει τρομερές ικανότητες και δουλεύει με επιστημονικό τρόπο. Είναι ευέλικτη ανάλογα με τις συνθήκες και διαπαιδαγωγεί τον άνθρωπο των λαϊκών στρωμάτων κατά πως θέλουν τα αφεντικά, ιδιοκτήτες των αστικών ΜΜΕ. Προσπαθούν να μη φαίνονται ανοιχτά ως προπαγανδιστές αλλά ως δημοκρατικά ανεχτικοί, παρότι η συζήτηση ξεκινά μέσα σε οριοθετημένα πλαίσια. Εκτός αυτού αξιοποιούν έντονα τρομοκρατικά διλλήματα από τη μία και έντονο «χάιδεμα αυτιών» από την άλλη και ανάλογα τις περιστάσεις. Τελικά γενικά καταφέρνουν να διαμορφώσουν εξαρτημένα αντανακλαστικά, τέτοια που τεχνηέντως νιώθει αυτός που δέχεται την προπαγάνδα ότι τα διαμορφώνει από μόνος του και από τις προσωπικές του εμπειρίες.

     Για εμάς τους κομμουνιστές αυτό είναι ξεκάθαρο, για αυτό το λόγο δεν πιστεύουμε και στη δύναμη του «αυθόρμητου», αλλά επιμένουμε στην ύπαρξη της πρωτοπορίας, που αφού λυθεί το βασικό θέμα, το θέμα δηλαδή της εξουσίας θα μπορέσει μετά να διαμορφώσει τον πληθυσμό, με κομμουνιστικές αρχές, σε μια πορεία παράλληλης μάχης με τις επιβιώσεις παλιών παραγωγικών σχέσεων και περαιτέρω ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων. Το θέμα βέβαια μπορεί να πάρει πολύ έκταση και εδώ λειτουργεί  μόνο ως εισαγωγή. Γιατί γράφονται αυτά; Γιατί ως γνωστόν οι αντιλήψεις που διαμορφώνουν οι άνθρωποι για τον κόσμο δεν ανταποκρίνονται άμεσα στις αλλαγές του περιβάλλοντος τους, αλλά γενικά καθυστερούν, να προσαρμοστούν. Έτσι σήμερα που είναι μια εποχή που οι καπιταλιστικές αντιθέσεις οξύνονται στο μέγιστο, μέσα στην οικονομική κρίση του συστήματος και παρότι φαίνεται όλο και πιο ξεκάθαρα η προοπτική του σοσιαλισμού-κομμουνισμού, σαν μια λύση αυτών των αντιθέσεων συναντάμε αντιλήψεις στον κόσμο κληρονομημένες από χρόνια, επιφανειακής και υποκειμενικής επαφής με την πραγματικότητα και βαριάς αστικής προπαγάνδας. Όλα αυτά παρότι υπάρχουν και από παλιά τόσες εμπειρίες που μπορεί να ανοίξουν το δρόμο μπροστά στην διαμόρφωση της συνείδησης [1]. Ο στόχος του κειμένου αυτού και κάποιων άλλων που θα ακολουθήσουν θα είναι να απαντήσει σε τέτοιου είδους αστικά ιδεολογήματα-αντιλήψεις που έχουν εμβαπτισθεί στο σύγχρονο άνθρωπο των λαϊκών στρωμάτων [2].  

Με το πρώτο που θα ασχοληθούμε, είναι το λεγόμενο «ΚΚΕ= το κόμμα του όχι», που δεν προτείνει τίποτα και απλά φωνάζει. Θα δούμε πως αξιοποιείται αυτό, αλλά και σε ποια τακτική βασίζεται. 

Το ΚΚΕ, παρά τις εσωτερικές του αντιθέσεις που υπήρχαν σε όλη τη διάρκεια της ύπαρξης του αποτέλεσε, πάντα ένα αγκάθι στο μάτι των αστών. Από την αρχή της ιστορίας του προσπάθησαν πρώτα να το προσεταιριστούν, να το εντάξουν στο «δημοκρατικό» στρατόπεδο των Βενιζελικών και να το εκφυλίσουν [3], όταν είδαν ότι αυτό δεν πέτυχε και όσο η δράση και η παρέμβαση του κόμματος αύξανε ακολούθησαν έντονα κατασταλτικά μέτρα. Παρόλα αυτά και ενώ είχαν φτάσει κοντά στο σκοπό τους, δηλαδή τη διάλυση του ΚΚΕ, με τη βία στην περίοδο της δικτατορίας του Μεταξά, τελικά το κόμμα σώθηκε. Το κακό για τους αστούς είναι ότι όχι μόνο σώθηκε αλλά απέκτησε για πρώτη φορά μέσα στην κατοχή, πολύ ευρεία απήχηση και επιρροή που οδήγησε τελικά στην όξυνση της ταξικής πάλης σε τέτοιο βαθμό που είχαμε τον εμφύλιο του 1946-49. Το επόμενο διάστημα οι αστοί ακολούθησαν διπλή τακτική. Από τη μία απαγόρευσαν το κόμμα και τις ΕΑΜικές οργανώσεις, αλλά από την άλλη υιοθέτησαν και ευέλικτη τακτική. Τότε πιέζοντας με το θέμα της νομιμοποίησης και του ομαλού δρόμου, κατάφεραν να οξύνουν περισσότερο αντιθέσεις εσωτερικές του ΚΚΕ, που προϋπήρχαν. 

Αυτές οι αντιθέσεις γύρω από την τακτική και τη στρατηγική του κόμματος, οδήγησαν όταν οι συνθήκες κρίθηκαν κατάλληλες για τη δεξιά τάση (20^ο συνέδριο στο κόμμα της ΕΣΣΔ), στον έλεγχο της ηγεσίας του κόμματος από αυτή. Παρόλα αυτά το παιχνίδι των αστών με το ζήτημα της νομιμοποίησης συνεχίστηκε. Στόχος τους ήταν να γίνουν οι ανάλογες υποχωρήσεις που θέλανε οι αστοί προκειμένου να δημιουργήσουν ένα ΚΚΕ, ενσωματωμένο, ένα κόμμα που θα πρόσφερε ευφάνταστες ιδέες στη λειτουργία του συστήματος και θα ενσωμάτωνε έτσι και τον κόσμο που είχε υπό την επιρροή του [4]. Αυτό το είχαν πετύχει σε ένα βαθμό προδικτατορικά τότε που η γραμμή της ΕΔΑ, την είχε κάνει ουρά του κέντρου (σε αυτό συνετέλεσε και η απόφαση της 8^ης ολομέλειας της ΚΕ, του ΚΚΕ, το 1958 για τη διάλυση των κομματικών οργανώσεων και διάχυση τους στην ΕΔΑ αλλά και ανάλογες αποφάσεις που ακολούθησαν την ίδια δεξιά οπορτουνιστική πορεία). Όπως και να έχουν τα πράγματα το ΚΚΕ, επέβαλε ντε φάκτο τη νομιμοποίηση του [5]και αυτή η καραμέλα τέλειωσε το 1974. 

Παρόλα αυτά η συγκεκριμένη τακτική της αστικής τάξης συνεχίστηκε και αργότερα, βάζοντας από τη μία το ζήτημα «παρανομία», που εκφραζόταν με συνθήματα τύπου «Καραμανλής ή τανκς» και «ΠΑΣΟΚ ή άνοιγμα της Μακρονήσου» και από την άλλη λιβάνισμα στο ΚΚΕ, του τύπου συμβάλετε και εσείς στη λειτουργία της δημοκρατίας. Τα τρομοκρατικά διλλήματα αυτού του τύπου εντάθηκαν μετά το 91. Από τη μία η ήττα του παγκόσμιου επαναστατικού κινήματος και η σωτηρία του ΚΚΕ, ως κόμμα μαρξιστικό-λενινιστικό, ως ένα από τα λίγα κομμουνιστικά κόμματα στην Ευρώπη που διατήρησαν τέτοια χαρακτηριστικά εξαγρίωσε τους αστούς. Από την άλλη αξιοποιώντας κάθε οπορτουνιστή και κάθε αντίληψη που είχε περάσει σε εργαζόμενους από παλαιότερες θέσεις του ΚΚΕ, και ήταν απόρροια παλιότερων οπορτουνιστικών λαθών, προσπάθησαν εκ νέου να ενσωματώσουν το ΚΚΕ, αξιοποιώντας και την τεράστια απώλεια δυνάμεων στη δεκαετία του 90. Δυστυχώς για αυτούς το ΚΚΕ, κατάφερε να διαμορφώσει μια αντιρεφορμιστική γραμμή, να εκσυγχρονιστεί σαν κόμμα ιδεολογικά με βάση τις αρχές του, να ανανεωθεί οργανωτικά, να αποκτήσει πάλι επαφή με μεγάλα τμήματα του πληθυσμού. 

Αυτή η εξέλιξη, ειδικά στην προ της κρίσης περίοδο, όπου ακόμα η επιρροή του ΚΚΕ δε ήταν ιδιαίτερα ανησυχητική για αυτούς, εκφράστηκε με την προσπάθεια ενσωμάτωσης για ακόμα μια φορά. Τότε λανσαρίστηκε και το ιδεολόγημα του «Κόμματος του όχι». Τι εννοούσαν όμως οι αστοί διαμορφωτές γνώμης; Εννοούσαν ότι θα ήθελαν ένα κόμμα που με δημιουργικές προτάσεις να συμβάλει στη λύση αδιεξόδων του συστήματος. Ως εκεί αναγνώριζαν τη δράση του ΚΚΕ, στα όρια της δικής τους νομιμότητας. Στην πραγματικότητα συμφωνία στα παραπάνω όρια σήμαινε πλήρες ξεπούλημα της εργατικής τάξης και πλήρης ένταξη στο στρατόπεδο των αστών, όπως έχει γίνει με τα οπορτουνιστικά μορφώματα του ΣΥΡΙΖΑ και της ΔΗΜΑΡ. Αυτοί είναι  που εκφράζονται με τέτοιο τρόπο, λύσεις μέσα στα όρια του συστήματος, μέσα στα όρια που καθορίζει η ΕΕ (και κάθε πιθανή αντίθεση-έστω και φαινομενική- με αυτά τα όρια, ειδικά στον πρώτο σχηματισμό αξιοποιείται από το σύστημα με έντονη επίθεση και αξιοποίηση των εσωτερικών του αντιθέσεων ώστε να περιορισθεί πάλι στα ίδια όρια. Κάτι που πάντα τελικά συμβαίνει). Αυτή την επιθυμία την έχουν εκφράσει πολλές φορές. Μπορώ να θυμηθώ, τις αναφορές της «ελευθεροτυπίας» (ακόμα και την προηγούμενη εβδομάδα), για το ότι η «αριστερά» δεν έχει πρόγραμμα εξόδου από την κρίση (πάντα εντός συστήματος, χωρίς αμφισβήτηση του), δηλώσεις πολλών αστών πολιτικών από το Μητσοτάκη, μέχρι στελέχη του ΠΑΣΟΚ για το ότι το ΚΚΕ, δεν ακολουθεί πια «τα διδάγματα του Φλωράκη», για συμμετοχή στο αστικό πολιτικό σύστημα. Ανάλογα άρθρα συνεχώς στο «ΒΗΜΑ» και κερασάκι στην τούρτα, την αναφορά-ανησυχία που έγινε στο μυστικό τηλεγράφημα της αμερικάνικης πρεσβείας, που διέρρευσε μέσω του wikileaks, ότι το ΚΚΕ είναι από τα λίγα μαρξιστικά-λενινιστικά κόμματα στην Ευρώπη και δεν έσπευσε και αυτό να γίνει «σύγχρονο αριστερό κόμμα». Τέλος για σκεφτείτε ποιο είναι κατά βάθος το περιεχόμενο της λεγόμενης ενότητας της αριστεράς , όπως εκφράζεται από το ΣΥΡΙΖΑ.

Τώρα το ΚΚΕ, λέει όντως όχι; Η απάντηση είναι όντως λέει. Αλλά σε τι λέει όχι. Λέει όχι σε όλα αυτά που μαυρίζουν τη ζωή μας, λέει όχι στον καπιταλισμό, αυτό το σάπιο σύστημα που βασανίζει αυτή τη στιγμή τους λαούς όλου του κόσμου και δεν παίρνει μερεμέτια. Οπότε σε κάτι λέει ναι. Τι είναι αυτό; Είναι μια άλλη οργάνωση της οικονομικής ζωής, με την οποία αλλάζει φυσικά και η κοινωνική οργάνωση. Αυτή η οργάνωση της κοινωνίας βασίζεται στον πλήρη έλεγχο του ανθρώπου στις δυνάμεις που κυβερνούν την κοινωνική ζωή και τη χρήση τους προς όφελος του-αντί για σήμερα που δρουν ανεξέλεγκτα, και οι αντιφάσεις λύνονται με καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων ακόμα και πολέμους για να επιτευχθεί αυτός και άλλοι στόχοι του συστήματος.  Στην ουσία είναι ένα βήμα του ανθρώπου ανάλογο με αυτό της κατάκτησης των γνώσεων για τους νόμους που κυβερνούν την υπόλοιπη φύση. Όσο γνωρίζουμε πως λειτουργούν οι θεομηνίες τόσο ευκολότερα τις αντιμετωπίζουμε έτσι και με τα κοινωνικά φαινόμενα. Η ύπαρξη της αγοράς, που είναι απαραίτητη σε αυτό το σύστημα [6]δεν αφήνει να πραγματοποιηθεί αυτός ο στόχος παρά επαναστατικά με την κατάληψη της εξουσίας και μετά να ακολουθήσει  συντονισμένη ανάπτυξη με στόχο τον κομμουνισμό.

Στην περίοδο της κρίσης και ενώ οι αστοί βλέπουν το ΚΚΕ να επηρεάζει λαϊκά στρώματα που ριζοσπαστικοποιούνται και να τα προσανατολίζει προς ανατροπή του παρόντος συστήματος, επαναφέρουν όλο και πιο έντονα απειλές κατά της ίδιας της νόμιμης δράσης του Κόμματος. Όταν ειδικά η επιρροή του εμφανίζεται αρκετά μεγάλη όπως την άνοιξη του 2010, αλλά και τις τελευταίες μέρες, με την πάλη ενάντια στα χαράτσια που το ΚΚΕ, είναι η ψυχή της, το θέμα της παρανομίας ακούγεται στα αστικά ΜΜΕ όλο και πιο έντονα. Σημαίνει μόνο μια απειλή; Πιστεύω πως όχι, αλλά αξιοποιείται και ως τέτοια, κυρίως στο να ασκήσει πίεση στα μέλη και την επιρροή του κόμματος  για χαλάρωση της δράσης εντός των ορίων του αστικού συστήματος. Από την άλλη όσο το σύστημα θα ζορίζεται τόσο θα εντείνεται ο αυταρχισμός και η καταστολή, κάτι που μπορεί να φτάσει ακόμα και στο ένοπλο χτύπημα του κινήματος. Και για μας τους κομμουνιστές, η καταστολή θα είναι αποτέλεσμα της οργανωμένης μαζικής λαϊκής ανυπακοής και σταδιακής ανόδου της ταξικής συνείδησης και όχι αποτέλεσμα στημένων συγκρούσεων, έτσι  για να γίνονται, όπως επιδιώκουν κάποιοι περιθωριακοί πολιτικά χώροι, που για αυτούς αποτελεί «την πεμπτουσία της επανάστασης». Θα είναι λοιπόν μια απάντηση του συστήματος στην άνοδο της δράσης των λαϊκών μαζών και πρώτιστα στην πορεία ταξικής συνειδητοποίησης της εργατικής τάξης (ανοίγει τώρα μια μεγάλη συζήτηση που δεν θα τη συνεχίσουμε εδώ).

Σε αυτά που αναφερθήκαμε παραπάνω φαίνεται ξεκάθαρα η τακτική που χρησιμοποιεί η αστική πολιτική αλλά και οι υπάλληλοι της αστικής τάξης που είναι επιφορτισμένοι με την ιδεολογική προπαγάνδα, προκειμένου να χτυπήσουν το ΚΚΕ. Η τακτική αυτή στοχεύει πρώτιστα στη διαμόρφωση ανάλογου κλίματος στις λαϊκές μάζες αλλά και στα ίδια του τα μέλη, ώστε να πιεστεί το κόμμα με τη σειρά του να προτιμήσει το ρόλο του μαϊντανού στην αστική δημοκρατία. Αν αυτός ο στόχος δεν καταφερθεί και όσο θα οξύνεται η ταξική πάλη (το βάθος της παρούσας οικονομικής κρίσης του συστήματος  και η όξυνση των παγκόσμιων ανταγωνισμών μας επιτρέπει να πιστεύουμε ότι θα υπάρχουν σταθερά δυνατότητες ριζοσπαστικοποίησης σε μεγάλο μέρος των εργατών και των άλλων λαϊκών στρωμάτων), και αν η αστική τάξη φοβηθεί για την ίδια της την ύπαρξη, θα παίξει και το χαρτί της άγριας ένοπλης καταστολής και να θέσει εκτός νόμου το κομμουνιστικό κόμμα όσο αυτό θα καθοδηγεί τη δράση των μαζών και θα κατευθύνει προς το σοσιαλισμό-κομμουνισμό. Προς το παρόν εκφράζει κυρίως μια μορφή πίεσης, και αυτό γιατί μια ανοιχτή τέτοια ενέργεια θα σήμανε πέσιμο της μάσκας της ουσίας της ταξικής δικτατορίας που ονομάζουν «δημοκρατία» για μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Στο τελευταίο βέβαια έχει αρχίσει να διαμορφώνει το κλίμα με το γνωστό μας «κίνημα FB, έξω τα κόμματα, ΜΚΟ, πολυχρωμία κτλ», που αποτελεί σημαντική ιδεολογική παρέμβαση της αστικής τάξης σε τμήματα κύρια μικροαστικά ή καλύτερα αμειβόμενα της εργατικής τάξης, που κινδυνεύει να χάσει από την επιρροή της. 

Αυτά επιβεβαιώνουν και τη θέση του Λένιν, για τη νόμιμη και παράλληλα παράνομη δράση του κόμματος. Επιμονή στη νόμιμη δράση, οδηγεί σίγουρα σε δεξιές παρεκκλίσεις που ενσωματώνουν το εργατικό κίνημα και την πρωτοπορία του. Από την άλλη επιμονή στην παράνομη μόνο δουλειά δεν αξιοποιούν όλες τις δυνατότητες για μαζική δράση και παρέμβαση. Αντιθέτως ο συνδυασμός παρέχει τεράστια πλεονέκτημα στη δράση ενός επαναστατικού κόμματος.    

Σημειώσεις

[1]Ως συνείδηση, ορίζουμε «την κοινωνικά καθορισμένη αντανάκλαση της πραγματικότητας με τη βοήθεια της γλώσσας» (Ακαδημία επιστημών της ΕΣΣΔ, Ψυχολογία σελ. 14 εκδ. Αναγνωστίδης). Παρότι με το θέμα προτιθέμαστε να ασχοληθούμε ξανά στο μέλλον, η συνείδηση αναπτύσσεται σαν ανώτερη ψυχική λειτουργία μέσα από την κοινωνική δράση των ανθρώπων στην εργασία. Είναι φαινόμενο που αναπτύσσεται μόνο στον άνθρωπο και είναι άμεσα συνδεμένο με τη γλωσσική λειτουργία. «Η συνείδηση του ανθρώπου σε τελευταία ανάλυση πάντα καθορίζεται από το είναι του, δηλ. απ’ την υλική ζωή στις δοσμένες συγκεκριμένες ιστορικές συνθήκες (ο.π. σελ 112).

  

[2] Όταν εννοούμε λαϊκά στρώματα, εννοούμε, την εργατική τάξη και τα μικροαστικά στρώματα της πόλης και του χωριού. Προφανώς λόγο συμβίωσης, των λαϊκών στρωμάτων υπάρχει αλληλεπίδραση τους στις αντιλήψεις τους για τον κόσμο. Παρόλα αυτά η εργατική τάξη, λόγω του χαρακτήρα συμμετοχής της στην παραγωγή, αναπτύσσει αντιλήψεις, γενικά ευκολότερα που δεν έχουν να κάνουν με δέσιμο με την ατομική ιδιοκτησία (παρότι υπάρχουν πολλές ενδιάμεσες καταστάσεις στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή, κάτι που γενικά πάντα θα υπάρχει στο έδαφος του καπιταλισμού σε οποιαδήποτε χώρα). Προφανώς η αστική τάξη στοχεύει και διαφοροποιημένα την ιδεολογική της παρέμβαση, στα διάφορα λαϊκά τμήματα. Έντονη είναι πχ η χρήση του «διαίρει και βασίλευε».     

[3] Έντονη ήταν η προσπάθεια των Βενιζελικών να προσεταιρισθούν τη νεοϊδρυόμενη ΓΣΕΕ, και το ΣΕΚΕ, που ήταν συνδεμένο μαζί της μέχρι το 1923. Στην Τουρκία ο Κεμάλ έπραξε κάτι ανάλογο δημιουργώντας ένα ΚΚ μαριονέτα, αφού διέλυσε το κανονικό TKP (δολοφονώντας και την ηγεσία του). Ανάλογα δράσανε οι αστοί και σε άλλες χώρες του κόσμου, ειδικά εκεί που δεν υπήρχε από παλιά σοσιαλδημοκρατικό κόμμα που έπαιξε τελικά αυτό το ρόλο μετά το 1914. (ανάλογη ήταν και η χρήση των φασιστικών κομμάτων σε αρκετές χώρες, δηλαδή ως μια μορφής εθνικού εργατικού κόμματος, παίζοντας το ρόλο του μαστιγίου έναντι του καρότου-σοσιαλδημοκρατίας)

[4] Τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 μεγάλη συζήτηση, γινόταν στους αστικούς πολιτικούς κύκλους για τη δημιουργία ενός «εθνικού ΚΚΕ», ενός ΚΚΕ, του εσωτερικού, έναντι του «προδοτικού, στασιαστικού ΚΚΕ» που η ηγεσία του και τα περισσότερα μέλη του βρισκόταν στο εξωτερικό. 

[5] Κάτι τέτοιο είχε αποφασιστεί σε αποφάσεις σωμάτων του ΚΚΕ τη δεκαετία του ‘60, αλλά πολύ περισσότερο μετά το 1968, που λύθηκε πια σε σωστή κατεύθυνση και το λεγόμενο οργανωτικοπολιτικο ζήτημα, δηλαδή το ζήτημα της ανεξάρτητης δράσης του ΚΚΕ και της ύπαρξης παράνομων οργανώσεων. Τελικά με την πτώση της Χούντας τον Αύγουστο του 1974, η ηγεσία του κόμματος επέστρεψε στην Ελλάδα, χωρίς να έχει προηγηθεί νομιμοποίηση του, η οποία ουσιαστικά επιβλήθηκε στην κυβέρνηση των αστικών κομμάτων υπό τον Καραμανλή.        

[6]όπως αποδεικνύει η πείρα από τη Κεϋνσιανή διαχείριση, η ύπαρξη του καπιταλισμού που είναι σύστημα  που είναι ακριβώς γενίκευση των χρηματικοεμπορευματικών σχέσεων, μέσω και της γενίκευσης της χρήσης της εργατικής δύναμης σαν εμπόρευμα, κάνουν απαραίτητη την ύπαρξη της αγοράς. Η ύπαρξη όμως της αγοράς και των αντιθέσεων που αυτή κουβαλά εν τη γεννέση της, είναι αυτά που αργά ή γρήγορα αναπαράγουν αυτά τα φαινόμενα, όπως μας απέδειξε και η μεγάλη οικονομική κρίση της δεκαετίας του ’70 μετά από 20 χρόνια συνεπούς εφαρμογής κεϋνσιανών πολιτικών. Στην ΕΣΣΔ, η υποτίμηση του ρόλου της αγοράς και αντιθέτως η επέκταση της και πάλι-παρά τον αρχικό της περιορισμό, με στόχο την εξάλειψη της, ειδικά μετά το 1965, επέφερε την επιστροφή στον καπιταλισμό.