Νορβηγία: Το καπιταλιστικό «πρότυπο» ξεθώριασε…

 

Στις 9 τού Σεπτέμβρη γίνονται βουλευτικές εκλογές στην Νορβηγία, η οποία είναι μια από τις πλουσιότερες χώρες στον κόσμο και χτισμένη με βάση τα σκανδιναβικά σοσιαλδημοκρατικά πρότυπα τού διευρυμένου αποκαλούμενου κράτους πρόνοιας, πάντα μέσα στα όρια πού επιτρέπει η καπιταλιστική ανάπτυξη. Ο πλούτος βέβαια δεν ανήκει σε όλους. Υπάρχουν συσσωρευμένα κεφάλαια των μονοπωλίων ενώ ορμητικά η ζωή της εργατικής τάξης επιδεινώνεται.

Η Νορβηγία έχει επιλέξει με βάση πάντα τα συμφέροντα της νορβηγικής αστικής τάξης να είναι μέλος στο ΝΑΤΟ, και με δημοψηφίσματα του 1974 και 1992 να βρίσκεται εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η οικονομία της Νορβηγίας στηρίζεται κύρια στην αλιεία, τον εφοπλιστικό και ναυπηγοεπισκευαστικό τομέα, την πολεμική βιομηχανία και από το 1970 στην εξόρυξη πετρελαίου πού αποτελεί σήμερα και την μεγαλύτερη πηγή εσόδων. Η Νορβηγία κατέχει την 7η θέση μεταξύ των χωρών πού εξάγουν πετρέλαιο και τα έσοδα από τις εξαγωγές καλύπτουν πάνω από το 1/3 των συνολικών εσόδων της χώρας.

Εκτός ΕΕ, αλλά με όρους κεφαλαίου

Αν και εκτός ΕΕ όμως, τόσο οι φιλελεύθερες όσο και οι σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις έχουν φροντίσει για λογαριασμό του κεφαλαίου, να υπογράψουν και να προσαρμόσουν ανάλογα την οδηγία EØS(Ευρωπαϊκός Χώρος Οικονομικής Συνεργασίας),με βάση την οποία οι αποφάσεις της ΕΕ για την εσωτερική αγορά ισχύουν και για τις 3 χώρες μέλη της EFTA(Ευρωπαϊκή Ένωση Ελεύθερου Εμπορίου), Νορβηγία, Ισλανδία και Λιχτενστάιν. Έτσι οι αντεργατικές πολιτικές της ΕΕ, οι διευκολύνσεις για τις επενδύσεις κεφαλαίων και γενικότερα οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις νομοθετούνται και στην Νορβηγία με μοναδικό στόχο την μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης και την αύξηση της κερδοφορίας του κεφαλαίου.

Στην Νορβηγία οι εταιρίες που απασχολούν προσωπικό από ξένες χώρες χωρίς συλλογικές συμβάσεις και με πολύ χαμηλές αμοιβές αυξήθηκαν τα τελευταία 3 χρόνια από 15% σε 309%. Οι Νορβηγοί εργάτες στέλνονται στα ταμεία ανεργίας και απειλούνται έμμεσα ότι για να ξαναμπούν στην αγορά εργασίας θα πρέπει να γίνουν ανταγωνιστικοί με τους εξαθλιωμένους εργαζόμενους ασιάτες ή τους ανατολικοευρωπαίους που εισάγονται από τα δουλεμπορικά γραφεία. Δηλαδή με καπιταλισμό, είτε εντός είτε εκτός ΕΕ τα ίδια προβλήματα αντιμετωπίζει η εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά προβλήματα. Η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση του πρωθυπουργού Στόλτενμπεργκ που κυβερνάει στη Νορβηγία τις 2 τελευταίες τετραετίες, εκμεταλλευόμενη την καπιταλιστική κρίση πού επηρεάζει και την οικονομία της Νορβηγίας, εφαρμόζει ακριβώς την αντιλαϊκή πολιτική και παίρνει όλα εκείνα τα αντεργατικά μέτρα που επιβάλλουν τα συμφέροντα των μονοπωλίων στη χώρα και χρησιμοποιεί σαν άλλοθι την ΕΕ: «Ναι μεν εμείς δεν θέλουμε αλλά δεν μπορούμε να πάμε και κόντρα στις αποφάσεις της ΕΕ». Αγνοώντας ακόμα και τα αποτελέσματα των δημοψηφισμάτων όπου ο λαός έχει απορρίψει την ΕΕ.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η δίκη πού έγινε τον Γενάρη 2012 στο νορβηγικό εργατοδικείο μεταξύ νορβηγικής Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών(ΓΣΕ) από τη μια, που απαιτούσε να ισχύουν παντού στη Νορβηγία οι συλλογικές συμβάσεις και ενός συλλόγου εργοδοτών από την άλλη που απαιτούσε την κατάργησή τους. Την υπόθεση ξεκίνησε η Ένωση Εφοπλιστών για να εξασφαλίσει το δικαίωμα εισαγωγής ξένων φτηνών εργατών στα νορβηγικά ναυπηγεία. Η δικαστική απόφαση δικαίωσε σε πρώτη φάση την νορβηγική ΓΣΕ, όμως οι εφοπλιστές μετά από ένσταση πέτυχαν να γίνει νέα δίκη στο δικαστήριο της EFTA που εδρεύει στο Λουξεμβούργο και να δικαιωθούν. 

Ό,τι δηλαδή έγινε και με την παλαιότερη ανάλογη σουηδική υπόθεση Λαβάλ. Μετά από αυτή την αντεργατική εξέλιξη η κυβέρνηση και οι εκπρόσωποι του σοσιαλδημοκρατικού κυβερνητικού εργοδοτικού συνδικαλισμού προσποιούνταν τις απατημένες συζύγους. Τάχα οι ίδιοι δεν ήθελαν αλλά έτσι επέβαλαν οι διεθνείς δεσμεύσεις της χώρας. Έτσι τα μεροκάματα στα ναυπηγεία έπεσαν κατακόρυφα και οι περισσότεροι Νορβηγοί εργαζόμενοι πού είχαν καλές συμβάσεις αντικαταστάθηκαν με κακοπληρωμένους ασιάτες εργάτες.

Δύο μπλοκ… μια πολιτική υπέρ των συμφερόντων της αστικής τάξης

Οι εκλογές θα γίνουν σε συνθήκες καπιταλιστικής κρίσης και γενικευμένης επίθεσης του κεφαλαίου στα δικαιώματα των εργαζομένων. Οι εξαγγελίες και τα μέτρα της κυβέρνησης που παίρνονται καθημερινά σε όλους τους τομείς, όπως η άνοδος των ορίων συνταξιοδότησης στα 67, οι αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα, οι ιδιωτικοποιήσεις και το ξεπούλημα της κρατικής περιουσίας, οι αντεργατικές συμφωνίες ΓΣΕ - ΣΕΒ, οι απανωτές παρεμβάσεις βιομηχάνων, τραπεζιτών, εφοπλιστών, αποδεικνύουν ότι δε θα υπάρξει η παραμικρή ύφεση στον αντιλαϊκό κυκλώνα, αντίθετα η ένταση θα δυναμώνει συνεχώς. Η αντιλαϊκή επίθεση είναι συνολική ,καλά προσχεδιασμένη και πλήττει το σύνολο της ζωής των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων. 

Οι τιμές του ρεύματος μετά από σειρά ιδιωτικοποιήσεων της ενέργειας έχουν αυξηθεί κατά 350%. Η αλιεία μαραζώνει λόγω των ευρωενωσιακών ποσοστώσεων και οι νέοι εγκαταλείπουν μαζικά τις παράκτιες περιοχές. Τα νοίκια παρουσιάζουν τρελές αυξήσεις και τα ελαστικά ωράρια είναι πραγματικότητα. Ο αστικός τύπος έχει αναλάβει εργολαβία να πείσει ότι οι Νορβηγοί γενικά χάρη των εσόδων από το πετρέλαιο, καταναλώνουν περισσότερο από όσο αντέχει η οικονομία , δουλεύουν όλο και λιγότερο και κάνουν τακτικά διακοπές εκμεταλλευόμενοι το κράτος πρόνοιας που πρέπει να περιοριστεί, για να είναι η χώρα ανταγωνιστική.

Η Νορβηγία ακόμα έχει ενεργότατη συμμετοχή στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις. Νορβηγοί ήταν οι πρώτοι πιλότοι που βομβάρδισαν την Λιβύη και σήμερα προετοιμάζονται για να παίξουν πρωτεύοντα ρόλο στο ξαναμοίρασμα της αρκτικής. Σύμφωνα με πρόσφατες αποκαλύψεις του νορβηγικού τύπου, η περιοχή Svalbard στη βορειοδυτική Νορβηγία είναι γεμάτη από κατασκοπευτικά ραντάρ που μπορούν να συλλάβουν την οποιαδήποτε κίνηση ,ιδιαίτερα από την μεριά της Ρωσίας.

Ο ανταγωνισμός ανάμεσα στα δύο μπλοκ (το «κόκκινο» που αποτελείται από συνεργασία σοσιαλδημοκρατών και οπορτουνιστών και το μπλε πού αποτελείται από συνεργασία φιλελεύθερων και συντηρητικών κομμάτων) πού διεκδικούν την κυβερνητική εξουσία και μονοπωλούν την προεκλογική δραστηριότητα, έχει έντονα στοιχεία από την επίδραση του ανταγωνισμού των μονοπωλίων, π.χ. για τις αγορές εξοπλιστικών προγραμμάτων τα πετρέλαια και για άλλα ζητήματα όπως το υπέδαφος της αρκτικής- επιλογές που αφορούν συγκεκριμένα μονοπωλιακά συμφέροντα. 

Γι’ αυτό το λόγο εμφανίζεται οξύτερος στη μορφή, μεγαλώνοντας τον κίνδυνο να παγιδευτεί η δυσαρέσκεια λαϊκών δυνάμεων στα αστικά κυβερνητικά κόμματα. Με δηλώσεις στελεχών τους, έχουν κάνει και οι δύο ξεκάθαρο ότι θέλουν αμέσως μετά τις εκλογές να περάσουν πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων στην τοπική διοίκηση αλά Καλλικράτης με σημαντική μείωση του αριθμού των δήμων και μοίρασμα της χώρας σε μεγάλες περιφέρειες, και να τεμαχίσουν το αποθεματικό ταμείο της εταιρίας πετρελαίου «STATOIL» το οποίο σήμερα έχει περιουσία 720 δισ. δολάρια, με σκοπό την σταδιακή του παράδοσή σε ιδιώτες. Σήμερα το 82% των μετοχών της «STATOIL» ανήκουν στο κράτος.

Με βάση τα τελευταία γκάλοπ οι πιθανότητες είναι μοιρασμένες μεταξύ των δύο μπλοκ ,οπότε η αστική τάξη δεν έχει λόγους να ανησυχεί.

Ο εργοδοτικός συνδικαλισμός, πιστός στην αποστολή του

Οι εργατοπατέρες του εργοδοτικού συνδικαλισμού έχουν ενεργή ανάμειξη στον προεκλογικό αγώνα. Ενώ μέσα από την καθημερινή τους δράση και την ενεργή συμμετοχή τους στην ΣΕΣ κάνουν προσπάθειες για να ξαναζωντανέψουν παλιές θεωρίες για την αναγκαιότητα ανεξαρτησίας και ουδετερότητας των συνδικάτων με μοναδικό στόχο το χτύπημα της ΠΣΟ.

Προβάλλουν διεκδικήσεις μόνο για ένα καλύτερο μεροκάματο και μέχρι εκεί ενώ χρησιμοποιούν εκατομμύρια από τις συνδρομές των εργαζομένων για λογαριασμό του «κόκκινου μπλοκ» για να εγκλωβίσουν άλλη μια φορά τα λαϊκά στρώματα στην λογική του μικρότερου κακού, προτείνοντας σαν μοναδική επιλογή στην εποχή της οξυμένης κρίσης, την επανεκλογή της κεντροαριστερής «κόκκινης κυβέρνησης» του σημερινού σοσιαλδημοκράτη πρωθυπουργού Στόλτενμπεργκ.

Ο υπεύθυνος της ΓΣΕ Νορβηγίας για τον εκλογικό αγώνα Øyvind Hansen, ξεκαθαρίζει ότι στρατηγικός στόχος της Συνομοσπονδίας είναι, μέχρι την μέρα των εκλογών να μετατοπιστούν 100.000 ψηφοφόροι ώστε να ψηφίσουν κάποιο από τα αποκαλούμενα ως εργατικά κόμματα, δηλαδή σοσιαλδημοκράτες ή οπορτουνιστές για να εξασφαλιστεί άλλη μια τετραετία, με κόκκινη κυβέρνηση.
«Εκπροσωπούμε δηλώνει στην εφημερίδα "klassekampen", 900.000 οργανωμένα μέλη και αυτό μάς δίνει τη δυνατότητα να παίξουμε αποφασιστικό ρόλο. Πρέπει να επαναφέρουμε τους δυσαρεστημένους ψηφοφόρους πού σκέπτονται να ψηφίσουν δεξιά στο κόκκινο μπλοκ. Έχουμε πείρα και από προηγούμενους εκλογικούς αγώνες αλλά το μεγάλο μας όπλο είναι το ότι έχουμε αυτιά και μάτια μέσα στους χώρους δουλειάς και παρακολουθούμε τις ανησυχίες των εργαζομένων. Πρέπει να τους πείσουμε ότι έχουν συμφέρον από το να ψηφίσουν εργατικά κόμματα. Θα χτυπήσουμε πόρτα την πόρτα να πείσουμε τον κόσμο να πάει να ψηφίσει. Στην Συνομοσπονδία μπορεί να διαφωνούμε σε πολλά ζητήματα αλλά όταν έρθει η κρίσιμη ώρα είμαστε ενωμένοι. Και αυτό μας δίνει την βεβαιότητα ότι θα κερδίσουμε τις εκλογές. 

Μοναδική επιλογή για τους εργαζόμενους η στήριξη του Κομμουνιστικού Κόμματος (NKP).

Για τον Nορβηγό εργαζόμενο ένα είναι το ερώτημα πού δεν απαντιέται από τα μπλοκ που θέλουν ανεξαρτήτως χρώματος να εξαπατήσουν τις λαϊκές μάζες για να διαχειριστούν ανεμπόδιστοι άλλη μια τετραετία το αστικό σύστημα :

Γιατί στο 2013 στην θεωρούμενη ως πλουσιότερη χώρα της Ευρώπης ενώ υπάρχουν όλες οι δυνατότητες, ενώ αυξάνεται ο πλούτος που παράγουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, χειροτερεύει η ζωή των εργατικών– λαϊκών οικογενειών; Γιατί δεν ικανοποιούνται οι σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων και όλο και περισσότεροι δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα αντιμετωπίζοντας μια αβάσταχτη καθημερινή πίεση; Γιατί ανοίγει καθημερινά η ψαλίδα φτωχών-πλουσίων;

Ο αρνητικός συσχετισμός εκφράζεται και στους  άνισους όρους που δίνουν την εκλογική μάχη οι Nορβηγοί κομμουνιστές, στο γνωστό σκανδιναβικό άκρως αντικομουνιστικό κλίμα, κατεβαίνοντας τόσο στις βουλευτικές όσο και τις τοπικές εκλογές με συγκεκριμένο πλαίσιο αιτημάτων ενάντια στην αντεργατική πολιτική και προβάλλοντας σε αντίθεση με τα άλλα κόμματα κριτήρια ψήφου υπέρ των εργαζομένων, και ενάντια στην δικτατορία των μονοπωλίων και τον καπιταλισμό για το σοσιαλισμό.

Δεν αρκεί το οπορτουνιστικό δίλημμα εκτός ΕΕ χωρίς ανατροπή της αστικής εξουσίας

Οι εξελίξεις στη Νορβηγία απαντούν ακόμα στα οπορτουνιστικά διλήμματα πού καλλιεργούνται και στη χώρα μας ,και μιλούν για έξοδο από την ΕΕ χωρίς να είναι απαραίτητος ο όρος της Λαϊκής Εξουσίας και επιβεβαιώνουν την στρατηγική του ΚΚΕ, δηλαδή ότι αποτελεί μονόδρομο η έξοδος από την ΕΕ με μονομερή διαγραφή του χρέους και κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής. Καμιά μορφή διαχείρισης του καπιταλισμού δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της κρίσης προς όφελος των εργαζομένων ούτε μέσα αλλά ούτε και έξω από την ΕΕ. Καμιά μορφή διαχείρισης στον καπιταλισμό δεν μπορεί να είναι υπέρ της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, ακόμα και αν η χώρα έχει μεγάλα έσοδα όπως η Νορβηγία και δεν χρειάζεται δάνεια. Οι καπιταλιστές θα μοιράζονται τον πλούτο και οι εργάτες θα είναι τα θύματα που θα οδηγούνται σταδιακά, αργά η γρηγορότερα στην σχετική ή ακόμα και την απόλυτη εξαθλίωση.

Πάνος Απέργης