Αυτό είναι μέρος μια συζήτησης που είχα κάνει πριν περίπου ένα μήνα στο blog Red Fly Planet, με έναν άλλο αναγνώστη. Επειδή βλέπω ότι τα ίδια θέματα επανέρχονται σ
υνέχεια, θεώρησα σωστό να δημοσιεύσω την συνομιλία μας σε ξεχωριστή ανάρτηση. Τα λεγόμενα του φίλου σε Italics και εντός εισαγωγικών και τα δικά μου με κανονικά fonts.
1) Αποφασίζουμε η ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ μας (και όχι όλο το κίνημα)τι θα κάνει και το ακολουθούμε πιστά, σε μια αλλαγή των καταστάσεων συνεχίζουμε να κάνουμε τα ίδια μια και δεν είναι ιδιαίτερα ευέλικτο να συνεδριάσουμε ΟΛΟΙ, οπότε καταλήγουμε σε λάθη.
2) Κάνουμε ο καθείς του ΚΕΦΑΛΙΟΥ ΤΟΥ, οπότε δημοκρατία δεν υπάρχει αλλά μικροαστικός αναρχίζων ατομισμός.
Σε περιπτώσεις οικοδόμησης τώρα
Αμεσοδημοκρατικά για τον ίδιο λόγο μπορεί να δουλέψει μια μικρή κοινότητα μόνο, μια κομμούνα ας πούμε. Υπάρχουν δυο δρόμοι τότε, ένας ο μπακουνικός-δηλ. αυτάρκεια εντός της κοινότητας, κάτι τελείως ανεδαφικό στα πλαίσια του καπιταλισμού, που ακριβώς επειδή διευρύνει τόσο πολύ την παραγωγή, ανεβάζει το επίπεδο των αναγκών (έστω και στρεβλά ορισμένες φορές), κάνει δυνατή την απελευθέρωση του ανθρώπου από την εργασία ως μέσο επιβίωσης, κάτι που είναι και ο στόχος του κομμουνισμού. Δεύτερος δρόμος είναι να μιλάμε για ανταλλαγή εμπορευμάτων μεταξύ των κομμούνων αυτών, αυτό που έλεγε ο Προυντόν. Ο Μαρξ αποδεικνύει όμως ότι η μικρή εμπορευματική παραγωγή ιδίως στο έδαφος αναπτυγμένων μέσων παραγωγής γεννά τον καπιταλισμό. Το εμπόρευμα που χρησιμοποιείται ειδικά για ανταλλαγές είναι το χρήμα, για μια πληθώρα λόγων. Το χρήμα οδηγεί σε συσσώρευση και στον καπιταλισμό.
Υπάρχει και κάτι ενδιάμεσο εδώ, ποιο είναι αυτό η λεγόμενη αυτοδιαχείριση, εφαρμόστηκε στην ΕΣΣΔ και στις άλλες σοσιαλιστικές χώρες, αλλού περισσότερο, αλλού λιγότερο. Αυτοδιαχείριση της επιχείρησης και λειτουργίας της με βάση το κέρδος της και όχι το κέρδος συνολικά της κοινωνίας-χώρας στην προκειμένη περίπτωση. Οι ανταλλαγές γεννάν τον καπιταλισμό και εδώ, όχι τυχαία, η πολύ τέτοιου είδους "δημοκρατία" έβλαψε τον σοσιαλισμό και ο άνθρωπος δεν απελευθερώθηκε ολοκληρωτικά, δηλαδή να φτάσουμε στον κομμουνισμό.
Από εδώ είναι άλλο να μιλάμε για εσωτερική δημοκρατία τόσο ενός κόμματος ή μιας τέτοιας κοινωνίας. Πχ στο κείμενο του ΚΚΕ για το σοσιαλισμό λέει για πλέρια δημοκρατία στη βάση , στα Σοβιέτ και αν θες ήταν και ένα θέμα και αυτό. Κατηγορούνταν κόσμος άδικα ορισμένες φορές ή είχαμε γραφειοκρατικές στρεβλώσεις. Και όσο και να σου φαίνεται περίεργο ο Στάλιν (άσχετα με ότι άλλο μπορείς να του προσάψεις, και ένα σχόλιο και για το προηγούμενο σου ποστ, κριτικά "στηρίζεται" από το ΚΚΕ, με τα σωστά του και τα λάθη του που είναι άλλα από αυτά που του καταλογίζουν οι ΑΣΤΟΙ) απλά κατέκρινε τέτοιες τάσεις και επιζητούσε ο λαός να παίρνει μέρος και να αποφασίζει.
Ο δημοκρατικός συγκεντρωτισμός δίνει πλεονέκτημα στο εξής: Το σύνολο αποφασίζει για τα γενικά θέματα, και φυσικά η μειοψηφία υποτάσσεται στην πλειοψηφία, αλλά για θέματα άμεσης αιχμής η απόφαση παίρνεται από το ΕΚΛΕΓΜΕΝΟ κέντρο. Το ίδιο και σε μια άλλη κοινωνία. Ξέχασα να πω ότι η μορφή του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού ΕΠΙΒΑΛΕΙ τον συνεχή έλεγχο των εκλεγμένων από τα κάτω, και την δυνατότητα ανάκλησης τους σε περίπτωση που αυτοί προδίδουν αυτούς που αντιπροσωπεύουν.
υνέχεια, θεώρησα σωστό να δημοσιεύσω την συνομιλία μας σε ξεχωριστή ανάρτηση. Τα λεγόμενα του φίλου σε Italics και εντός εισαγωγικών και τα δικά μου με κανονικά fonts.
-“Δεν μιλάμε για το περιεχόμενο της πολιτικής αλλά για τον τρόπο άσκησής της.
Πως να στο πω! Σέβομαι τα πρωτογενή σωματεία πχ, αλλά στα δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια θεωρώ ότι χάνετε το νήμα!
Κάπου πρέπει να συμμετέχω και εγώ ΑΜΕΣΣΑ στην επιλογή προσώπων στην άσκηση της πολιτικής και στη λήψη αποφάσεων. Οι σύνεδροι ΔΕ με εκφράζουν πχ.. ΘΕΛΩ ΑΜΕΣΑ να αποφασίζω και γω!
Και ομολογώ ότι με τρομάζει, ότι αυτή η άμεση δημοκρατία, ΔΕΝ διεκδικείται από κανένα μηχανισμό εξουσίας παρά από πολίτες!
Σα να θεωρούν κάποιοι ότι ο μηχανισμός (το κόμμα ή οτιδήποτε άλλο) είναι δικαίωμά τους να το διαχειρίζονται. Εσύ καλείσαι μόνο να δώσεις την ψήφο/νομιμοποίηση και από κει και πέρα αυτοί θα σου πούνε τι και πώς! Ε δε μου αρέσει αυτό το πράγμα!”
Πως να στο πω! Σέβομαι τα πρωτογενή σωματεία πχ, αλλά στα δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια θεωρώ ότι χάνετε το νήμα!
Κάπου πρέπει να συμμετέχω και εγώ ΑΜΕΣΣΑ στην επιλογή προσώπων στην άσκηση της πολιτικής και στη λήψη αποφάσεων. Οι σύνεδροι ΔΕ με εκφράζουν πχ.. ΘΕΛΩ ΑΜΕΣΑ να αποφασίζω και γω!
Και ομολογώ ότι με τρομάζει, ότι αυτή η άμεση δημοκρατία, ΔΕΝ διεκδικείται από κανένα μηχανισμό εξουσίας παρά από πολίτες!
Σα να θεωρούν κάποιοι ότι ο μηχανισμός (το κόμμα ή οτιδήποτε άλλο) είναι δικαίωμά τους να το διαχειρίζονται. Εσύ καλείσαι μόνο να δώσεις την ψήφο/νομιμοποίηση και από κει και πέρα αυτοί θα σου πούνε τι και πώς! Ε δε μου αρέσει αυτό το πράγμα!”
Άμεση δημοκρατία λοιπόν, σε επίπεδο χώρας ή και μεγαλύτερο πως μπορεί να συντελεστεί; Θα μαζεύονται 11 μύρια και θα συζητάνε το ΚΑΘΕ θέμα; Ξέρεις πολύ καλά πως ΔΕΝ ΓΙΝΕΤΑΙ. Για αυτό η καλύτερη μορφή οργάνωσης τόσο ενός επαναστατικού κόμματος όσο και μιας χώρας που προχωρά προς τον κομμουνισμό είναι ο δημοκρατικός συγκεντρωτισμός.
Ας δούμε λίγο που καταλήγει η "αμεσοδημοκρατία" σε περίοδο κινήματος πρώτα.
Ας δούμε λίγο που καταλήγει η "αμεσοδημοκρατία" σε περίοδο κινήματος πρώτα.
1) Αποφασίζουμε η ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ μας (και όχι όλο το κίνημα)τι θα κάνει και το ακολουθούμε πιστά, σε μια αλλαγή των καταστάσεων συνεχίζουμε να κάνουμε τα ίδια μια και δεν είναι ιδιαίτερα ευέλικτο να συνεδριάσουμε ΟΛΟΙ, οπότε καταλήγουμε σε λάθη.
2) Κάνουμε ο καθείς του ΚΕΦΑΛΙΟΥ ΤΟΥ, οπότε δημοκρατία δεν υπάρχει αλλά μικροαστικός αναρχίζων ατομισμός.
Σε περιπτώσεις οικοδόμησης τώρα
Αμεσοδημοκρατικά για τον ίδιο λόγο μπορεί να δουλέψει μια μικρή κοινότητα μόνο, μια κομμούνα ας πούμε. Υπάρχουν δυο δρόμοι τότε, ένας ο μπακουνικός-δηλ. αυτάρκεια εντός της κοινότητας, κάτι τελείως ανεδαφικό στα πλαίσια του καπιταλισμού, που ακριβώς επειδή διευρύνει τόσο πολύ την παραγωγή, ανεβάζει το επίπεδο των αναγκών (έστω και στρεβλά ορισμένες φορές), κάνει δυνατή την απελευθέρωση του ανθρώπου από την εργασία ως μέσο επιβίωσης, κάτι που είναι και ο στόχος του κομμουνισμού. Δεύτερος δρόμος είναι να μιλάμε για ανταλλαγή εμπορευμάτων μεταξύ των κομμούνων αυτών, αυτό που έλεγε ο Προυντόν. Ο Μαρξ αποδεικνύει όμως ότι η μικρή εμπορευματική παραγωγή ιδίως στο έδαφος αναπτυγμένων μέσων παραγωγής γεννά τον καπιταλισμό. Το εμπόρευμα που χρησιμοποιείται ειδικά για ανταλλαγές είναι το χρήμα, για μια πληθώρα λόγων. Το χρήμα οδηγεί σε συσσώρευση και στον καπιταλισμό.
Υπάρχει και κάτι ενδιάμεσο εδώ, ποιο είναι αυτό η λεγόμενη αυτοδιαχείριση, εφαρμόστηκε στην ΕΣΣΔ και στις άλλες σοσιαλιστικές χώρες, αλλού περισσότερο, αλλού λιγότερο. Αυτοδιαχείριση της επιχείρησης και λειτουργίας της με βάση το κέρδος της και όχι το κέρδος συνολικά της κοινωνίας-χώρας στην προκειμένη περίπτωση. Οι ανταλλαγές γεννάν τον καπιταλισμό και εδώ, όχι τυχαία, η πολύ τέτοιου είδους "δημοκρατία" έβλαψε τον σοσιαλισμό και ο άνθρωπος δεν απελευθερώθηκε ολοκληρωτικά, δηλαδή να φτάσουμε στον κομμουνισμό.
Από εδώ είναι άλλο να μιλάμε για εσωτερική δημοκρατία τόσο ενός κόμματος ή μιας τέτοιας κοινωνίας. Πχ στο κείμενο του ΚΚΕ για το σοσιαλισμό λέει για πλέρια δημοκρατία στη βάση , στα Σοβιέτ και αν θες ήταν και ένα θέμα και αυτό. Κατηγορούνταν κόσμος άδικα ορισμένες φορές ή είχαμε γραφειοκρατικές στρεβλώσεις. Και όσο και να σου φαίνεται περίεργο ο Στάλιν (άσχετα με ότι άλλο μπορείς να του προσάψεις, και ένα σχόλιο και για το προηγούμενο σου ποστ, κριτικά "στηρίζεται" από το ΚΚΕ, με τα σωστά του και τα λάθη του που είναι άλλα από αυτά που του καταλογίζουν οι ΑΣΤΟΙ) απλά κατέκρινε τέτοιες τάσεις και επιζητούσε ο λαός να παίρνει μέρος και να αποφασίζει.
Ο δημοκρατικός συγκεντρωτισμός δίνει πλεονέκτημα στο εξής: Το σύνολο αποφασίζει για τα γενικά θέματα, και φυσικά η μειοψηφία υποτάσσεται στην πλειοψηφία, αλλά για θέματα άμεσης αιχμής η απόφαση παίρνεται από το ΕΚΛΕΓΜΕΝΟ κέντρο. Το ίδιο και σε μια άλλη κοινωνία. Ξέχασα να πω ότι η μορφή του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού ΕΠΙΒΑΛΕΙ τον συνεχή έλεγχο των εκλεγμένων από τα κάτω, και την δυνατότητα ανάκλησης τους σε περίπτωση που αυτοί προδίδουν αυτούς που αντιπροσωπεύουν.
-«Μερικές σκέψεις σε αυτό που λέγαμε για την οργάνωση.
Ούτε και εγώ πιστεύω ότι είναι δυνατή η συνεννόηση και η επικοινωνία σε μαζική κλίμακα.
Ίσως αν οργανώνονταν σε επίπεδο πόλεων μέσω νέων τεχνολογιών, πχ διαδίκτυο? Σίγουρα η τεχνολογία θα μπορούσε κάτι να προσφέρει.
Μέχρι και ο jack fresco είχε τέτοιες ιδέες. Αυτός νομίζω προτιμούσε οι βασικές αποφάσεις να γίνονται από μηχανές και οι ποιο σύνθετες από τους ανθρώπους της κάθε πόλης.
Όσο για το πώς θα μπορούσαμε να πάμε από τον καπιταλισμό στον κομμουνισμό, δεν έχω ιδέα»
Ούτε και εγώ πιστεύω ότι είναι δυνατή η συνεννόηση και η επικοινωνία σε μαζική κλίμακα.
Ίσως αν οργανώνονταν σε επίπεδο πόλεων μέσω νέων τεχνολογιών, πχ διαδίκτυο? Σίγουρα η τεχνολογία θα μπορούσε κάτι να προσφέρει.
Μέχρι και ο jack fresco είχε τέτοιες ιδέες. Αυτός νομίζω προτιμούσε οι βασικές αποφάσεις να γίνονται από μηχανές και οι ποιο σύνθετες από τους ανθρώπους της κάθε πόλης.
Όσο για το πώς θα μπορούσαμε να πάμε από τον καπιταλισμό στον κομμουνισμό, δεν έχω ιδέα»
Αυτό που λες για τα δίκτυα, τώρα. Είναι μια καλή ιδέα, σήμερα όμως το ιντερνετ παρακολουθείτε άρα δεν μπορεί να γίνει χρήσιμο για επαναστατική δουλειά τέτοιου τύπου, αν καταλαβαίνεις, αλλά το πολύ πολύ για προπαγάνδα. Σε μια άλλη κοινωνία τώρα. Στη δεκαετία του 60 στην ΕΣΣΔ έγιναν συζητήσεις αν μπορεί να μπει, δίκτυο υπολογιστών και μέσω αυτού να γίνεται η διεύθυνση της οικονομίας, η πρόταση ήταν του Γκλούσκωφ, επιστή
μονα της κυβερνητικής (έτσι λέγανε την πληροφορική στην ΕΣΣΔ). Τελικά το σχέδιο απορρίφθηκε, λόγω κόστους (υποτίθεται), και προκρίθηκε το μοντέλο της αυτοδιαχείρισης που έλεγα πριν. Φυσικά αυτή η δυνατότητα μπορεί να κάνει πολύ ευκολότερη τόσο την συγκεντρωτική διεύθυνση, όσο και τον δημοκρατικό έλεγχο και συμμετοχή. Βέβαια πολλά ζητήματα μπορούν να δημιουργηθούν πάλι, αλλά η κατεύθυνση πρέπει να ναι η συμμετοχή των εργατών στις αποφάσεις και η συνδιαμόρφωση τους, τόσο της παραγωγής όσο και της πολιτικής, που δεν είναι άλλωστε αξεχώριστες. Βέβαια πάλι θα χρειάζεται μια μορφή κυβέρνησης με εκλεγμένους (μόνο στον κομμουνισμό δεν θα χρειάζεται πολιτική, όπως λέει ο Λένιν στο Κράτος και επανάσταση, οι άνθρωποι τότε θα ζουν με τους απλούς κανόνες συμβίωσης που γνωρίζουν –βέβαια κάθε κοινωνία αναπαράγει και έναν τύπο ανθρώπου και για να φτάσουμε εκεί θέλει πολύ δουλειά για να διαμορφωθεί ένας τέτοιος πραγματικός ΑΝΘΡΩΠΟΣ, με όλη την σημασία της λέξης). Ένα βασικό στον σοσιαλισμό είναι να δημιουργείται συνεχώς όλο και περισσότερος χρόνος όχι για την παραγωγή των απαραίτητων για την κάλυψη των αναγκών, αλλά χρόνος για σπουδές, ανάπτυξη του ψυχισμού, των τεχνών, συμμετοχής συνέχεια στην πολιτική ζωή. Αυτός ο χρόνος μπορεί να δημιουργηθεί από την εξέλιξη της τεχνολογίας. Η εξέλιξη της τεχνολογίας επίσης θα γίνεται γρηγορότερα από σήμερα, λόγω πιο ανεπτυγμένου επιπέδου πνευματικού, αλλά και γιατί θα βασίζεται στην πράξη, θα φαίνονται άμεσα οι ανάγκες του ανθρώπου. Έτσι ακόμα και η εργασία για την παραγωγή αναγκαίων γίνεται απόλαυση. Αυτά χοντρά χοντρά…
Πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση, και φαίνεται εδώ πώς ο κόσμος νιώθει μηδενικό, ότι δεν εκπροσωπείται κλπ κλπ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠολύ σωστά απαντάς bookhunter κι εγώ να σημειώσω και το εξής: αντε πες ότι βρίσκουμε και μια τεχνολογία π.χ το twitter για να ευκολύνουμε την αμεσοδημοκρατική διαδικασία. Πώς ακριβώς θα εφοδιαστούν όλοι μ' αυτή την τεχνολογία; με κρατική μέριμνα; αυτό δεν προϋποθέτει μια οργάνωση της κοινωνίας με βάση ένα σχέδιο; γιατί το twitter ιδιωτική εταιρεία είναι (και το blogger και το wordpress) δεν είναι δίκτυα κοινωνικής ιδιοκτησίας! Άντε και πες ότι όλοι θα έχουν λόγο. Τι λόγο ακριβώς θα έχει π.χ κάποιος φοιτητής φιλολογίας στη διαμορφωση ενός δικτύου σιδηροδρομικών μεταφορών; Τι λόγο θα έχει ένας αστροφυσικός στον καθορισμό του ύψους των εισαγωγών της χώρας σε ηλεκτρικές σκούπες για τα νοσοκομεία;
Αρα λοιπόν είναι χαζό, ουτοπικό να λες ότι όλοι θα έχουν λόγο για όλα. Πάλι ξαναγυρνάμε στην αιώνια μαρξιστική κατάρα: για να γίνει έτσι θα πρέπει να υπάρχει και αντίστοιχο επίπεδο ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων, για να μπορούν όλοι να συμμετέχουν ισότιμα.
Πολύ σωστές οι παρατηρήσεις!
ΑπάντησηΔιαγραφήΚοίτα εγώ το βλέπω ως εξής, όσο προχωρά η κοινωνία προς τον κομμουνισμό, αίρεται και η ουσία της αντίθεσης χειρωνακτικής και πνευματικής εργασίας, κάτι που δεν παραδεχόταν ότι θα συμβεί στην ΕΣΣΔ (λέγανε πάντα θα υπάρχουν μικροδιαφορές). Πως λύνεται; Νομίζω εδώ ο Μαρξ έβλεπε πιο μπροστά από όλους. όταν θα έχουμε φτάσει σε υψηλό βαθμό αυτοματοποίησης, μπορεί ένας άνθρωπος με υψηλό επίπεδο γνώσεων να προσαρμόζεται τόσο σε διευθυντική, όσο και χειρωνακτική εργασία, οπότε μπορεί να υπάρχουν μικροδιαφορές, αλλά ο κάθε άνθρωπος θα μπορεί (και πρέπει) να αλλάζει παραγωγικές απασχολήσεις.
Πχ αν θυμάμαι καλά ο Μαρξ στην Γερμανική Ιδεολογία σαρκάζει (τον Στίρνερ λογικά), στην ύπαρξη στην κομμουνιστική κοινωνία ποιητών, δασκάλων κτλ κτλ. Γιατί γράφω όλα αυτά; Γιατί έτσι σε ένα σημαντικό χρονικό βάθος, θα μπορούμε να αποκτούμε όλο και πιο σφαιρική εικόνα της παραγωγής και των αναγκών της κοινωνίας, άρα να διαμορφώνουμε και ανάλογη άποψη. Προφανώς αυτό δεν συμβαίνει σε αρχικά στάδια του σοσιαλισμού-κομμουνισμού, μην μπερδευόμαστε. χωρίς εδώ να ξεχνάμε τα ιδαίτερα ταλέντα που κάθε άνθρωπος αναπτύσει, την κάθε διαφορετική προσωπικότητα. Τώρα όσο και σφαιρική να είναι, ενα προβλημα, πάντα θα υπάρχει στην σφαιρικότητα γνώσης, οπότε πάντα θα γυρνάμε λογικά γύρω από αυτό το πρόβλημα.
Να στο πάω και πιο μακρυά: όσο προχωράει η σοσιαλιστική κοινωνία προς τον κομμουνισμό θα καταργείται σταδιακά η διαφορά ανάμεσα στην παραγωγική και τη διοικητική δουλειά. Η τέχνη θα ενσωματώνεται σιγά σιγά μέσα στην ίδια την παραγωγική διαδικασία, θα πάψει κάποια στιγμή να υπάρχει αυτός ο δυϊσμός, άλλο πράγμα η τέχνη, άλλο πράγμα η δουλειά.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕργοστάσιο με αισθητική Καλατράβα π.χ, έπιπλα για το σπίτι γλυπτά και τέτοια. Μπορεί να φαίνονται πολύ ονειρικά όλ' αυτά, εγώ δεν φοβάμαι να κάνω τέτοιες σκέψεις όταν είμαι μέσα στον καθημερινό αγώνα :)
Να συμβάλω και εγώ με μια χιουμοριστική πινελιά στην κουβέντα, και ένα αυτοσαρκαστικό ανέκδοτο των ...αναρχικών:
ΑπάντησηΔιαγραφή-Ποια η διαφορά της άμεσης δημοκρατίας από τον δημοκρατικό συγκεντρωτισμό;
-Στον δημοκρατικό συγκεντρωτισμό:
Αποφασίζουν 5 και τρέχουν 50.
-Στην άμεση δημοκρατία:
Αποφασίζουν 50 και τρέχουν 5.
Άλεξ, δεν έχεις άδικο. Αν και η τέχνη είναι μια άλλη μορφή κατανόησης της πραγματικότητας, οπότε ίσως να διατηρεί και έναν σχετικά αυτόνομο ρόλο. Πάντως στο νόημα που λες δίκιο έχεις, πάντα ο άνθρωπος δημιουργούσε με βάση το αίσθημα του ωραίου-άσχετα που στον καπιταλισμό ειδικά η εργασία γίνεται φόρτος/αγγαρεία-μη ανάπτυξη των δημιουργικών τάσεων-, απλά σε μια τέτοια κοινωνία, αυτό θα γίνει πιο γενικό και θα ανπτυχθεί πολύ περισσότερο και βαθιά.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαι μετά λένε οτι ο Μάρξ είναι ξεπερασμένος......Για να ξεπεραστεί ο Μάρξ πρέπει πρώτα να φτάσουμε τον τρόπο σκέψης του.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕδώ η πλεοψηφία του κόσμου δεν έχει κατανοήσει την διαλεκτική του Χέγκελ πως είναι δυνατόν να ξεπεράστηκε ο Μάρξ;;Δεν έχουν ακόμη καταλάβει οτι όλα είναι σε κίνηση,έστω με τον στρεβλό(ιδεαλιστικό) τρόπο που ο Χέγκελ το αντιλαμβανόταν.
Η αντιπροσωπευτική δημοκρατία είναι η εξέλιξη της άμεσης δημοκρατίας.
Άλλο να κάνεις κριτική στην αστική κοινοβουλευτική(αντιπροσωπευτική) δημοκρατία και άλλο να απορρίπτεις γενικά και αόριστα την αντιπροσωπευτική δημοκρατία.Ο μηδενισμός στο μεγαλείο του,η νοοτροπίας του "όλοι μαζί τα φάγαμε","ολοι το ίδιο είναι" και μαζί με τπαλιόνερα πετάμε και το μωρό.....
Α!σε κάποιο βίντεο για τους "αγανακτισμένους" στο Ναυπλίο έλεγε ένας οτι στην αρχαιότητα ο "υπάλληλος"(?) μιλούσε σε όλο το λαό και όλος ο λαός αποφάσιζε(το γράφω όπως το θυμάμαι) ουτε γνώση του πώς λειτουργούσε εκείνο το σύστημα δεν έχουν!Να τον πληροφορήσω οτί σε αυτούς που αποκάλει λαο γενικά και αόριστα οι δούλοι δεν είχαν συμετοχή οχι στη λήψη των αποφάσεων αλλά ουτε στη συνέλευση δεν μπορούσαν να πάνε ως ακροατές...αυτοί που παίρναν τις αποφάσεις ήταν οι εκμεταλλευτές,αυτοί που είχαν ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής....διευκρίνηση απαραίτητη για όσους δεν ενδιαφέρονται για το ποιός είναι ιδιοκτήτης στα μέσα παραγωγής.
Μάλλον στο Άργος ήταν από όσο κατάλαβα αυτοί...
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν έχεις άδικο. Κοίτα η δημοκρατία στην αρχαιότητα ήταν κατάλοιπο της κοινωνίας των γενών. Οι δούλοι ήταν ξένο στοιχείο. Αρχικά η αντίθεση υπήρχε μέσα στους ελεύθερους και μετά σταδιακά ενισχύεται η αντίθεση, δούλοι-δουλοκτήτες.
Να θυμίσω στην Αθήνα,που μαζί με τη Ρώμη, είναι και οι πιο κλασικές εκφάνσεις του "αρχαίου" τρόπου παραγωγής, υπήρχαν 600.000 δούλοι φυσικά χωρίς πολτικά δικαιώματα, επίσης πολιτικά δικαιώματα δεν διέθεταν οι μέτοικοι (ξένοι που κάνανε χειρωτεχνικές δουλειές) και οι γυναίκες. Ελεύθεροι πολίτες ήταν 10 με 20000, σύμφωνα με τον Παπαρήγα (στο αρχαία δουλοκτητική δημοκρατία), μια μικρή μειοψηφία αυτών έπαιρναν μέρος στα κοινά, γιατί οι άλλοι είχαν δουλειές στα χωράφια. Στηρίζει επίσης τον ισχυρισμό αυτό στο ότι έμπειροι πολιτικοί όπως ο Περικλής τα βρήκαν μπαστούνια στη διάρκεια του Πελοπονησσιακού πολέμου, όταν μαζεύτηκε όλος ο πληθυσμός στην πόλη και συμμετείχαν όλοι στις συνελεύσεις.